Kalp damarlarında yani koroner arterlerde darlık veya tıkanıklık olanlara uygulanan stentlerin kalp krizi riskini azaltmadığı ve yaşama süresini uzatmadığı belirlendi.
Kısa adı CURAGE olan çalışmaya katılan 1211 kişinin uzun süreli takibi ile gerçekleştirilen araştırma New England Journal isimli tıp dergisinde yayınlandı (1).
Bu hastaların yarısı rastgele iki gruba ayrılarak bir gruba kalp hastalığını tedavi etmek ve kalp ağrısını ortadan kaldırmak için stent takılıp ilaç tedavisi, bir gruba ise sadece ilaç tedavisi verildi.
15 sene süren takip sırasında 561 hasta öldü, bunların 284’ ü stent takılan 277’ si ise ilaç tedavisi verilen grupta yer alıyordu ve istatistiki olarak iki grup arasında bir fark bulunmadı.
Stentlerin yarısı gereksiz takılıyor
Araştırmayı yapan Dr. Boyden “Kalp krizi geçiren hastalara ilk birkaç saat içinde stent konması hayat kurtarıcıdır ama stabil kalp hastalığı olanlarda göğüs ağrıları olsa bile kalp krizi ve ölümleri önlemenin en iyi yolu ilaç tedavisi + hayat tarzı düzenlemesidir” diyor ve devam ediyor (2):
İlaç tedavisinde tansiyon ve kolesterol düşürücü ilaçlar ve pıhtılaşmayı önlemek için de aspirin kullanılır.
Sağlıklı hayat tarzının başlıca unsurları ise sigaranın bırakılması, düzenli egzersizle fazla kiloların verilmesi ve sağlıklı bir beslenme düzenidir.
USA’ da senede bir milyon stent uygulaması yapılıyor ve bunların yarısı stabil kalp hastalığı olanlara uygulanıyor.”
Stabil kalp hastalığı nedir?
Amerikan Kalp Derneği, stabil kalp hastalığını belirli derecede bir egzersiz yaptıktan sonra ortaya çıkan, dinlenmekle veya ilaçla geçen göğüs ağrısı olarak tarif ediyor.
Stabil olmayan kalp hastalığına ait ağrının ne zaman çıkacağı belli olmuyor, genellikle de istirahat sırasında gelişiyor ve sıklıkla da kalp krizine yol açıyor.
Stent, daralmış olan damarın bir tel kafesle açılmasıdır.
By-pass ise tıkalı damarın yerine vücudun başka bir yerinden alınan damarın takılması işlemdir.
**
Bizde de durum farklı değil
Göğüs ağrısı sebebiyle veya şikâyeti olmadığı hâlde kontrol amacıyla anjiyo yapılan ve koroner damarlarında daralma veya tıkanıklık bulunanlara bizde de tıpkı USA’ da olduğu gibi çoğu zaman ya stent takılır veya by-pass yapılır.
Türk Kardiyoloji Derneği Gelecek Başkanı Prof. Dr. Mahmut Şahin de, “Hastalara bir doktor tarafından balon, stent ve baypas önerilmesi durumunda başka doktor görüşüne, konsey ya da ortak kurul kararına göre hareket edilmesi gerektiğini” söylüyor (3).
Çünkü doktor kardiyolog olduğunda hastayı “stente”, göğüs cerrahı olduğunda “by-passa” özendiriyor.
Gelelim neticeye
Bu araştırmanın da bir defa daha ispatladığı gibi stabil koroner damar hastalığı olanlara stent takılmasının göğüs ağrıları olsa bile ne kalp krizlerini ve ne de buna bağı ölümleri önlemek bakımından bir üstünlüğü yoktur, tıbbi tedavi ve sağlıklı hayat tarzı yeterlidir.
Kalp damarı daralması olanlara mutlaka stent takılması veya by-pass yapılması gerekmez, “ilaç tedavisi ve özellikle de sağlıklı hayat tarzı” ilk seçenek olmalıdır.
Stent veya by-pass müdahaleleri, stabil olmayan kalp hastalığı olanlarda veya kalp krizinin ilk birkaç saatinde yapıldığında hayat kurtarıcıdır.
Şu anda kalp damarlarında stentlerle gezen veya by-pass yapılan hastaların çoğuna bu müdahalelerin boş yere yapıldığı bir kere daha ispatlanmış oluyor.
Kaynaklar:
1. http://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMoa1505532
3. https://www.cihan.com.tr/tr/tek-doktor-gorusuyle-balon-stend-ve-baypas-yaptirmayin-1911284.htm
