Atalarımız: “Bir acı kahvenin kırk yıl hatırı var.” Sözünü deneyimleri sonucu ortaya koymuşlardır.
EBG: Kahve, bizim insanımız için sadece bir içecek değil, aslında başlı başına bir kültürdür. Kırk yıl hatırı olan, kendine has bir içme kuralına sahip Türk kahvesi; kız isteme adetlerimizin onur konuğu, tuzlu olsa bile kendini aşkla içirten, koyu sohbetlerin görünmez dostu, kokusuyla mest edip gelecekten haber vermesiyle el üstünde tutulan büyülü bir lezzettir!
Telvesiyle ikram edilen dünyadaki tek kahve türü olan Türk kahvesi, başlı başına bir kültür olunca kendine ait gelenekleri de oluyor. Bu geleneklerden biriyse Türk kahvesinin yanında ikram edilen bir bardak su… Peki, hiç merak ettiniz mi?, Türk kahvesinin yanında neden hep su veriliyor? Bu bir bardak suyun içinde sakladığı gizli anlamlar neler?
Türklerin sohbetleri tatlandıracak kahvesi ve lokumu meşhurdur. O nedenle kahvenin yanına naneli lokum çok iyi gider. Kahvenin hafif idrar söktürücü özelliği olması nedeniyle küçük bir bardak su ve lokum ile ikram edilir. Böylece kahvenin zararlı etkisi önlenmiş olur.
Kahve içerdiği kafeinden dolayı kandaki şekerin beyine taşınmasını sağlayan madde ile yarışarak beyin dokusunda şeker gereksinimini artırır. Uyanıklık ve verdiği keyif de göz ardı edilemez.
Osmanlı’ya gidiyoruz: Suyun anlamı Türk kahvesinden önce mi sonra mı içildiğine bağlı olarak değişiyor
Söylentiler, Osmanlı zamanına dayanıyor. Osmanlı Devleti döneminde topraklarımıza gelen kahve önce kahvehanelerde, sonra evlerde sıklıkla tüketilmeye başlanıyor.
O dönemlerde eve bir konuk geldiği zaman ev sahibi ona bir fincan Türk kahvesiyle birlikte bir bardak su sunarmış. Eğer konuk suyu kahveden önce içerse; karnının aç olduğuna işaretmiş, ev sahibi bunun üzerine hemen sofra hazırlamaya başlarmış. Ama eğer suyu kahve bittikten sonra içerse; tok olduğuna, sadece tatlı muhabbet için geldiğine işaretmiş. Kısacası “açım” demez, kahve içişiyle niyeti belli olurmuş…
Bir diğer söylenti; Osmanlı sarayından geliyor. Padişahın yiyeceği yemeklerin zehirli olup olmadığını anlamak için önceden tadan görevliler, Türk kahvesini de tatmak zorundalarmış. Ancak Türk kahvesi tek kişilik cezvede yapılıp sunulunca padişahın ağzına layık bir lezzette olduğu için tadamıyorlarmış. Bu yüzden sarayda yeni bir yöntem geliştirilmiş. Padişah kahveyi içmeden önce parmağını önce kahveye sonra suya bandırırmış. Kahvenin suda dağılımından,
kahvenin zehirlenip zehirlenmediği anlaşılırmış! Ancak bundan sonra padişah köpüklü kahvesini gönül rahatlığıyla içebilirmiş.
Kahvenin bilimsel boyutu da var. Zira kahvenin içinde yüksek yoğunlukta oksalat bulunuyor. Oksalat ise böbrek taşı oluşumuna neden oluyor. Öyle ki, böbrek taşlarının %75’inin oksalattan oluştuğu biliniyor. Kahvenin yanında içilen su ise oksalatın böbreklerden atılmasına yardımcı oluyor. Bu yüzden Türk kahvesiyle birlikte su içmek sağlığımız için de oldukça önemli, denilmektedir.
Bir başka neden; tamamen tad dokularımız ile ilgili… Kahveden önce içilen birkaç yudum su ağzın içini temizliyor, diğer tatlardan arınmasını sağlıyor ve böylelikle kahvenin tadı daha saf bir şekilde alınabiliyor. Kahvenin üzerine su içmek ise acı kahvenin tadını hafifletmek ve ağzı telvelerden arındırmak içindir.
Kahve, acı ama içeriğinde sevgi saklıdır. Onda var olan acı tatlanır. Çünkü tadında sevgi ve muhabbet karışımı vardır.
Kahve, unutulmaz anıların kapısını açar. Her yudumunda sevgi var, tutku var. Her yudumu yüreğimizi titretir! Hafızalardaki sohbetin detayları sorgulanır. Her detayda kulaklarımızda keşkeler yankılanır! Kahve aşk gibidir, içiminde ne kadar sabır ve özen gösterilirse tadı o kadar leziz olur.
Bol köpüklü Türk kahvenizi yudumlarken suyunuzu da ihmal etmeyiniz. Mutluluğa dönüş, ‘afiyet olsun!’ demeyi gerektirir. Dünden bugünü sorgulayan anlamlı bir mani ile yazımızı sonlandıralım mı?
“Kahvelerim pişti gel / Köpükleri taştı gel / İyi günümün dostu / Kötü günüm geçti gel.”
Online Bilgi İletişim, Sanat ve Medya Hizmetleri, (ICAM | Information, Communication, Art and Media Network) Bilgiağı Yayın Grubu bileşeni YAZAR PORTAL, her gün yenilenen güncel yayınıyla birbirinden değerli köşe yazarlarının özgün makalelerini Türk ve dünya kültür mirasına sunmaktan gurur duyar.
Yazar Portal, günlük, çevrimiçi (interaktif) Köşe Yazarı Gazetesi, basın meslek ilkelerini ve genel yayın etik ilkelerini kabul eder.
Yayın Kurulu
Kent Akademisi Dergisi
Ayın Kitabı
Yazarlarımızdan, Nevin KILIÇ’ın,
Katilini Doğuran Aşklar söz akıntısını öz akıntısı haliyle şiire yansıtan güzel bir eser. Yazarımızı eserinden dolayı kutluyoruz.