İÇİNE kapalı sermaye yapısıyla bilinen İzmir ve Egeli şirketlerde son birkaç ayda yeni bir trend başladı. Uluslararası güçlü fonlar, bu şirketleri ya satın aldı ya da ortak oldu.
Aslında konu yeni.
İlk örnek karşımıza Ege Sağlık Grubu’nda çıktı. Gürel Grubu, beş hastanelik Ege Sağlık Grubu’nu, dünyanın büyük yatırım fonlarından ADM ve IFC’nin ortak olduğu konsorsiyuma ait Universal Sağlık Yatırımları Holding A.Ş’ye sattı.
Gürel Ailesi, sağlık grubunu uzun süredir satmayı düşünüyordu ve en iyi fiyatı bu kuruluş verince satarak sektörden çıktı.
Akgerman Ailesi’ne ait AKG Gazbeton ise ADM Capital ile yatırım ortaklığı anlaşması imzaladı. Fon, yüzde 45,7 pay ve 15 milyon avro ile AKG Gazbeton’a azınlık ortağı oldu.
* * *
İki örnek birbirinden farklı. Ancak biz bu örneklere daha sık rastlayacağız görünüyor.
Uzun süredir satış düşünen ya da yabancı finansal ortak arayışı içinde olan Türk şirketleri şimdi bu taleplerine yanıt almaya başladı.
Bunda öncelikli nedeni Avrupa ülkelerindeki durgunluk. Fonlar artık gelişmekte olan ülkelerde, önü açık kuruluşlar arıyor.
Ayrıca İzmirli şirketlerin gelecek vaad eden güçlü yapıları da ilginin diğer bir nedeni…
Peki yabancı fon şirketlerine ortak olmanın avantajları ya da riskleri neler ?
* * *
Fon kuruluşları ile evlilik, stratejik evliliklerden daha rahat. Öncelikle şirketlerin iç işlerine minumum müdehale ediyorlar. Çoğunlukla daimi bir ortak olarak kalmıyor, şirketlerde arzu edilen verimin yakalanmasıyla hisselerini satıp çıkıyorlar. Halka açılmak isteyenlere de ciddi katkı sağlıyorlar.
Ancak bazı püf noktalarına da dikkat etmek gerekiyor.
Türk şirketlerine yabancı fon ortakları sağlayan deneyimli isimler özellikle şirketlerin bu fonlarla yaptığı anlaşmarda doğru pazarlık etmelerinin üzerinde duruyor.
Şirketler anlaşmaları çok yönlü planlamadıkları takdirde zararlara uğrayabiliryor. Örneğin fon kendi hissesini satma noktasında bağımsız hareket ettiğinde şirket yapısını bozacak ortaklıklar oluşabiliyor.
Ayrıca fonlar, şirketlerin bünyelerine know-how, teknoloji taşımadığından, şirket yapısına stratejik yabancı bir ortaklık kadar katkı kazandırmıyorlar. Şirket gerekli teknolojik kazanımı elde edemez, ortağın koyduğu fonu doğru değerlendiremezse, daha sonra elindeki hisseleri satmak zorunda kalabiliyor.
Dış piyasalarda her fonun güven vermemesi de diğer bir risk.
Dünyada çok fazla sıcak para olarak tanımlanan likidite var. Merkezi Amerika ya da Hong Kong’da görülen fon, Suudi Arabistan kaynaklı olabiliyor. Bazı fonlar da ciddi mafya ilişkilerininden besleniyor. Öyle ki bu bağlantılar tespit edildiğinde şirketin tüm üretimi yurtdışında ambargo ile karşılaşabiliyor.
* * *
İzmirli şirketlerde gördüğümüz ADM Capital ise dünya piyasalarında güven veren ve çok tecrübeli bir fon olarak tanınıyor.
‘94, 98’ 2001’ 2002, 2007 derken üst üste birçok kriz yaşayan, hala kar’sızlık sorunlarıyla boğuşan, aile şirketi yönüyle içe kapalı olan İzmirli, Egeli şirketler zaten uzun zamandır ortak arıyorlardı. Neredeyse hangi sanayici ile konuşsak satış ya da sağlam bir ortak arayışı içindeydi.
Şimdi, güvenilir sağlam fonların Ege ve İzmirli şirketlerle ilgilenmeye başlaması herşeyden önce hayra alamet. Küresel rekabette elleri çok daha güçleneceğini işaret ediyor.
Ege’nin diğer güçlü şirketlerinin de uluslararası fonlarla ortak oldukları haberlerini yakın zamanda duymak, kesinlikle sürpriz olmayacaktır.
Ege’ye hareketlilik gelecek
AKG Gazbeton’da ADM Capital ile ortaklık yapan AKG Grubu Yönetim Kurulu Üyesi Bülent Akgerman, bu anlaşmaların Ege Bölgesi adına da sevindirici olduğunu söylüyor.
Akgerman anlaşmanın güçlü fon şirketlerinin bölgeye güvenle bakmasının bir işareti olduğunu belirtti. Satış üzerine görüştüğümüz Akgerman’ın sözlerinde ortaklıktan duyduğu memnuniyet hissediliyordu:
“Ege Bölgesi’nde sermaye ve mevduat eksikliğimiz var. Bu nedenle firmalar da büyük yatırımlarda çekingen davranabiliyorlar. Bugüne kadar yabancı fonların ortaklığı İzmir ve Ege’de pek konuşulmayan konulardı, genellikle istanbullu firmalarla ortak oluyorlardı.
Kırıkkale fabrikamız sektöründe dünyanın en yüksek kapasitesine sahip tesis. Şimdi Çorlu’ya yaptığımız fabrika ondan da büyük olacak. Haziran ayında anahtarı çevirip üretime başlayacağız. Gelecek görünce ADM Capital ortaklık teklif etti. Yaptığımız anlaşma gereği ileride nemalanıp ortaklıktan çıkacak. Hisselerini ise ya bize satacak ya da halka açılacak. Biz hedeflerimize ulaşırken şirketimiz de sağlıklı büyüyecek.”
Sonuçta Egeli şirketlerin büyümesi daha çok aş, iş demek.
Fon şirketlerinin ilgi gösterdiği günleri yaşamak güzel ancak elbette riskleri de doğru görmek koşuluyla..
