Yeni bir araştırma, düzenli olarak salam, sosis, jambon gibi işlenmiş et yiyenlerde kalp yetersizliği ve buna bağlı ölüm riskinin daha yüksek olduğunu, tüketilen miktar arttıkça riskin de arttığını gösteriyor.
Cohort of Swedish Men araştırmasına katılan ve iskemik kalp hastalığı, kalp yetersizliği ve kanserleri olmayan 45-79 yaş arasındaki 37 binden fazla erkeğin hayat tarzı ve diyetleri
yle ilgili bilgiler toplandı ve bunlar ortalama olarak 1998-2010 arasında 12 seneye yakın süre takip edildi.
Bu sürede 2 bin 900 erkeğe kalp yetersizliği teşhisi kondu ve bunların 266’ sı da öldü.
Günde 75 gramdan fazla işlenmiş et yiyen erkeklerde, günde 25 gramdan daha az yiyen erkeklere göre kalp yetersizliği riski yüzde 28 ve kalp yetersizliğinden ölüm riski de iki buçuk misli fazla bulundu.
Araştırmaya göre fazladan her 50 gram işlenmiş et kalp yetersizliği riskini yüzde 8 ve kalp yetersizliğinden ölüm riskini ise yüzde 38 artırıyor.
Bu artmış riskin kalp krizi hikâyesi, kalori tüketimi, tam tahıl, meyve, sebze ve balık tüketimi gibi faktörlerden bağımsız olduğu da belirlendi.
Circulation: Heart Failure isimli tıp dergisinde yayınlanan araştırma, sığır veya domuz bifteği gibi biftek işlenmemiş et tüketimi ile kalp yetersizliği arasında herhangi bir ilişkiyi göstermiyor.
Araştırmacılar, işlenmiş eti hiç tavsiye etmezken, işlenmemiş kırmızı etin de haftada en fazla bir iki sefer yenmesini istiyor.
Et endüstrisinin itirazları var
Amerikan Et Enstitüsü Vakfından (American Meat Institute Foundation) Betsy Booren şunları söylüyor:
“Kalp yetersizliği ve kardiyo-vasküler hastalıklar pek çok faktörün rolünün olduğu kompleks hastalıklardır.
Kalp yetersizliğini sadece tek bir besinle ilişkilendirmek hastalığı çok basitleştirmektir.
Veriler katılanların 12 sene evvel verdikleri bilgilere ve bunların 12 sene boyunca aynı diyete uydukları varsayımına dayanıyor.
Üstelik araştırmacıların kendileri de anket sorgulamasının doğru olduğunu da iddia etmiyorlar.”
İşlenmiş etin kalp hastalıkları, kanserler (özellikle kalın bağırsak kanseri) ve erken ölümlere yol açtığını gösteren çok sayıda gözleme dayalı araştırma var.
İşlenmiş et neden zararlı?
İşlenmiş et tütsülenerek, kurutularak, tuzlanarak ve nitrat, fosfat gibi katkı maddeleri eklenerek hazırlanıyor.
Tütsülenen veya ızgara ile pişirilen etlerde DNA hasarına yol açan ve böylece kalp hastalıkları ve kansere yol açabilen “polisiklik aromatik hidrokarbonlar” bulunuyor.
Buna karşılık işlenmemiş ette katkı maddeleri bulunmadığı gibi tuz miktarı da daha düşük.
Amerikan Kalp Derneği’ nden Dr. Gregg Fonarow “Kalp yetersizliğinin çok sık rastlanan pahalı ve ölümcül bir hastalık olduğunu, USA’ da senede 800 binden fazla yeni kalp yetersizliği görüldüğünü ve bunların yarısının 5 sene içinde öldüklerini” bildiriyor.
Gelelim neticeye
Elbette gözleme dayalı bu araştırmadan bir sebep-sonuç ilişkisini çıkarmak ve işlenmiş etin kalp yetersizliğine ve ölümlere yol açtığını söylemek mümkün değil.
Sadece bir “birlikteliği” gösteren bu çalışmanın metodolojik olarak tenkit edilebilecek pek çok tarafı da var ve bu araştırmadan çıkan birliktelik çok kuvvetli de değil.
Pekâlâ işlenmiş etin kalp yetersizliğine iyi geldiği gibi bir sonuç da çıkabilirdi, bunun da ehemmiyeti olmayacaktı, çünkü akıl var mantık var.
Önce bir araştırmadan çıkan sonucun akıl ve mantığa, temel bilim ve tıp prensip ve bililerine uygun olması gerekir.
Bu, araştırmayı yapanlar için bir yayın sahibi olmak ve medya için de bir haber olmaktan başka hiçbir işe yaramayan bir yayından başka bir şey değildir.
Tabiatta beslenen sağlıklı hayvanların ürünlerini mâkûl miktarda yemeye, işlenmiş ürünlerin adını bile anmamaya aynen devam!
KAYNAKLAR
