Evde doğum daha güveni başlıklı yazıma beklediğim gibi “kadın-doğum uzmanlarından” ciddi itirazlar geldi.“Kadınları evde doğuma zorlayarak onları ciddi risklerle karşı karşıya bıraktığımı ve ortaya çıkacak komplikasyonların sorumlusu olacağımı” bildiren pek çok korkutma mesajı aldım ve çok güldüm tabii ki.
“Tüm kadınlar mutlaka evde doğum yapmalıdır, hastanelerde doğum yasaklanmalıdır” gibi 
bir şey söylemediğimi “uzmanlar” hariç herkes gayet güzel anlıyor.
Amacım, dünyanın birçok gelişmiş ülkesinde tekrar büyük rağbet görmeye başlayan evde doğum mevzuunu tartışmaya açmak ve uygun olan kadınların ev ortamında doğum yapmasına yardımcı olmaktan başka bir şey değildir.
USA’ da ev doğumları son 5 senede yüzde 30 arttı
USA’ da da son senelerde evde doğuma karşı giderek artan bir ilgi var.
Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi (CDC), USA’ da 2004’ den 2009’a kadar olan sürede ev doğumlarının yüzde 0.56’ dan yüzde 0.72’ ye yükseldiğini açıkladı (1).
Bu rakamları küçümsemeyelim, çünkü bu oranlar “ev doğumlarının yüzde 29 arttığı” manasına geliyor.
Başka bir deyişle 2009’ da USA’ da 30 bin bebek evde dünyaya geldi; bu, 1989’ dan bu yana en yüksek rakam!
Oysa USA’ da bundan 100 sene önce doğumların neredeyse yüzde 100’ ü evde gerçekleşiyordu.
Bu oran seneler boyunca giderek azaldı ve 1969’ da yüzde 1’ e, 2004’ de yüzde 0.56’ ya kadar düştü.
CDC’ nin raporunda dikkat çeken bilgiler
Evde bebek dünyaya getirme özellikle beyaz kadınlar arasında daha fazla artış gösterdi; öyle ki bunlardaki artış yüzde 36’ yı buldu.
Ev doğumları 35 ve üzerindeki yaşlarda olan kadınlarda ve daha önce doğum yapmış olanlarda daha fazla.
2009’ da ev doğumlarının yüzde 62’ sinin ebeler ve sadece yüzde 5’ inin doktorlar tarafından yapılırken, doğumların yüzde 33’ ünde aileden biri veya acil tıp teknisyenin yardımları olmuş.
2009’ da evde doğumların yüzde 6’sı erken doğum iken, bu oran hastane doğumlarında yüzde 12 ve evde doğan bebeklerin sadece yüzde 4’ ünde doğum tartısı düşüklüğü var.
Evde doğumlar kuzey-batı eyaletlerinde daha çok; Oregon’ da yüzde 2, Montana’ da yüzde 2.6.
Buna karşılık ev doğumlarının en düşük olduğu eyaletler yüzde 0.2’ lik oranla Louisiana ve Columbia’ da.
USA’ nın Milli Sağlık İstatistikleri Merkezi (National Center for Health Statistics) sözcülerinden MacDorman “5 sene gibi kısa bir süre içinde tüm eyaletlerde ciddi bir artış var. Adeta yeni başlayan bir evde doğum trendi ile karşı karşıyayız” diyor.
Ev doğumları neden artıyor?
USA’ da kadınların evde doğum yapmayı tercih etmelerinde mutlaka birçok etken var.
Evde doğumla ilgili risklerin azalması, hastanede doğumların maliyetinin çok yüksek olması, hastane doğumlarında sezaryen ve diğer girişimlerin daha yaygın uygulanması ve insanların günlük hayattaki her şeyin “hastalık hâline dönüştürülmesine” tepkileri gibi…
Bir de “Hollywood etkisi” diye bir olay var.
Son senelerde Gisele Bunchen, Ricki Lake, Cindy Crawford, John Travolta’ nın eşi Kelly Preston, Meryl Streep, Demi Moore, Pamela Anderson gibi sineme yıldızlarının evde doğum yapmaları da çok önemli bir etken olarak gösteriliyor.
Kadın-Doğum Derneği evde doğuma karşı
Kısa adı ACOG olan Amerikan Kadın Doğumcular Derneği (The American College of Obstetricians and Gynecologists ) ve Amerikan Tıp Derneği (AMA) riskli olduğu için planlı ev doğumlarını tavsiye etmiyor (2).
Eski ACOG Başkanı R. Waldman şunları söylüyor:
“Evde doğumlarda yeni-doğan ölüm riski plânlı hastane doğumlarına göre 2-3 misli fazladır.
Evde işler her zaman iyi gitmeyebilir ve hele de doğumu yaptıracak kişi yeterli tecrübeye sahip değilse, annenin hipertansiyon gibi ciddi bir hastalığı mevcutsa, makat gelişi varsa ve daha önce sezaryen doğum yapmışsa risk daha da yükselir.
Hastaneler ve doğum evleri en uygun yerlerdir.
Ev doğumlarında risklerin daha az olması evde doğumun daha emniyetli olmasıyla değil düşük riskli kadınların evde doğumu tercih etmeleriyle ilgili olabilir.
Evde doğurmak isteyenler genellikle düşük riskli olan kadınlardır; içlerinde genç veya evlenmemiş kadınlar çok azdır.”
Doğum fizyolojik bir olaydır
Doğum “fizyolojik” bir olaydır ve anne, bebek ve hamilelikle ilgili tıbbi bir girişimi gerektiren bir durum mevzubahis değilse evde yapılmasında bir sakınca yoktur.
Evde doğumda mutlaka “işin ehli bir ebenin” ve herhangi bir aksaklık olması durumunda hastaneye kısa zamanda ulaşmayı mümkün kılacak bir “nakil sisteminin” de mevcut olması şarttır.
Evde doğum yapmak modern tıbbı reddetmek demek değildir; elbette şartlar uygun değilse veya değişiyorsa doğum hastanede gerçekleşecek ve gerekiyorsa sezaryen veya başka tıbbi girişimler de uygulanacaktır.
Gelelim neticeye
Senelerdir modern tıp okuyan öğreten bir öğretim üyesi olarak modern tıbbın fizyolojik olayları, gelip geçici basit şikâyetleri mutlaka “ilaçla” veya bir “tıbbi müdahale” ile tedavi edilmesi gereken hastalıklar haline çevirmesi benim de asabımı bozuyor.
Sağlık Bakanlığımızı ve gebeleri “müşteri” olarak görmeyen kadın-doğum uzmanlarımızı Hollanda’ da senelerdir başarıyla uygulanan “evde doğum modelini” ciddi şeklide araştırmaya davet ediyorum.
KAYNAKLAR
1. http://www.cdc.gov/mmwr/preview/mmwrhtml/mm6103a6.htm
2. http://www.webmd.com/baby/news/20120126/home-births-us-on-rise
