İnsanın karakteri, ana ve babadan gelen genlerle belirlenir. Fakat gelişim bundan sonra da devam eder. Gelişme sırasında değişime de uğrar. Değişim çevreye bağlıdır ama, mevcut genlerinin çevreden etkilenmesi gerekir. O hâlde insan karakteri; genetik yapının çevreyle etkileşimi sonucu belirlenmektedir.
İnsan şahsiyetinin gelişmesinde, çevrenin etkisi de önemli boyuttadır. Toplumsal yapıda kültürel ve sosyal etkiler, yaşandığında özellikle karakterin gelişmesi gözlenir. Elde edilen karakterlerin şahsiyete yansıması isteniyorsa, insanın aynı ortamda bulunması gerekir. İnsanda gerçekleşen bir değişme, kültür ve sosyal ortamı kabulleniyor demektir.
Bir toplumun yönetimi bireyleri baskı altında tutarsa, bu tür bireylerde açıkça değişimler gözlenecektir.
İnsan şahsiyetini öyle etkilerde bırakırız ki, farklı olaylar karşısında düşüncesini değiştirmeye yönelsin. Bu yönelimin çevre şartlarına bağlı olarak ortaya konsun.
İnsanda sürekli bir değişim varsa, bu görüş ileriye dönük düşüncelilere aittir. Çünkü bunlar, kendi söylemleriyle yeni karakterler elde ederler.
İnsan karakterinde değişimin olacağına inananların bir kısmı, ani değişimden bahsetmektedirler. Ani değişimler, genlerde gerçekleşir ve karaktere yansır.
Bu tür ani değişimler, mutasyon adını alır ve istenildiği gibi tekrar edilemezler. O hâlde insan karakterini değiştirmek, görünürde başarılacak bir olay değildir.
İnsanın sosyal olarak değişimi, her an gerçekleşir. Fakat bu değişimi kişi irdelemez. İrdelemediği için değişimden haberi bile yoktur. Ancak inceleyecek olanlar belli branştakilerin olaya el atmasıyla gerçekleşecektir.
Farklı olayları yorumlamak, karakterle ilgili deneylerin sonucudur. Uygulamayı yapmak, belki de değişimin ayrışma noktalarını irdelemeyle başarılacaktır.
İnsanda karakter değişimi çok yönlü gerçekleşir. Fakat değişim olumlu veya olumsuz yönlere de sapabilir.





















