Hürriyet gazetesindeki “Emzirmek anneyi kanserden koruyor” başlıklı üç cümlelik haberde tam altı büyük yanlış var.
Önce ilk sayfada duyurulan haberi okuyalım (1):
“İSVEÇ’in Linköping Üniversitesi’nde 20 senede 630 kadın üzerinde yapılan araştırma, uzun süre emziren kadınların göğüs kanserine yakalanma riskinin azaldığını ortaya koydu.
Araştırmaya göre, emzirme östrojen hormonu salgılanmasını artırarak kanser oluşum riskini azaltıyor. Annelerin, bebeğin 
bağışıklık sistemi gelişiminin yanı sıra kendi sağlıkları için de 12 ay emzirmeye devam etmeleri öneriliyor.”
***
Şimdi gelin bu yanlışlara sırasıyla bakalım.
Katılımcı sayısı yanlış bildiriliyor
Haberde, araştırmanın 630 kadın üzerinde yapıldığı bildiriliyor ama bu sayı doğru değil (BİRİNCİ YANLIŞ).
Breastfeeding Medicine’ de yayınlanan araştırma 1988-1992 tarihleri arasında birincil meme kanseri için ameliyat olan 629 kişiden oluşan bir kohorttan (hasta grubundan) 341 kadının 20 sene sonra değerlendirilmesiyle yapılıyor (2).
Buna göre doğru katılımcı sayısı 629 da değil 341 olmalıdır.
Göğüs kanseri meme kanseri aynı şey değil
Haberde, uzun süre emziren kadınların “göğüs kanserine yakalanma riskinin azaldığı” bildiriliyor ama burada da iki yanlış var.
Haberdeki “göğüs kanseri” ifadesi yerine “meme kanseri” demek gerekir. Bizde halk arasında göğüs ve meme eş anlamlı olarak kullanılıyor olsa da her ikisi birbirinden farklıdır (İKİNCİ YANLIŞ).
Göğüs, vücudun boyunla karın arasında bulunan ve kalp, akciğer gibi organları içine alan bölümüdür; meme de göğüste yer alan organlardan biridir.
Araştırma, meme kanserine yakalanma riskinin azaldığını değil 6 aydan uzun emzirmenin, meme kanseri mortalitesi (ölüm oranı) ve genel mortaliteyi azalttığını gösteriyor (ÜÇÜNCÜ YANLIŞ).
Östrojen hormonu artmıyor azalıyor
Haberde, emzirmenin östrojen hormonu salgılanmasını artırarak kanser oluşumunu azalttığı bildiriliyor.
Burada da iki yanlış birden var:
Emzirme östrojen hormonunu artırmıyor tam aksine azaltıyor (DÖRDÜNCÜ YANLIŞ).
Östrojen hormonunun artması kanseri azaltmaz tam aksine artırır (BEŞİNCİ YANLIŞ).
Başlık da yanlış
Haberin başlığı “Emzirmek anneyi kanserden koruyor” da doğru bir ifade değil (ALTINCI YANLIŞ)
Bu araştırmanın haber olarak başlığı “6 aydan uzun süre emziren annelerde meme kanserinden ölümler daha az” şeklinde olabilirdi.
Gelelim neticeye
BİR: İlk sayfada resimli olarak duyurulan bir haber için daha da dikkatli olmak gerekir.
İKİ: Gazetede belirtilmese de bunun bir ajans haberi olması ihtimali oldukça fazla ama öyle olsa da bir şey değişmez.
Gazeteler ajanslardan almış olsalar bile yayınladıkları haberden mesuldürler.
ÜÇ: Hürriyet’ in bir sağlık editörü olduğunu sanmıyorum ama olsa da netice değişmezdi.
Birkaç sene sağlık haberi yapan birinden sağlık editörü olmaz, bu kişinin mutlaka tıp eğitimi almış biri yani doktor olması gerekir.
DÖRT: Üç cümlede altı fahiş yanlış Hürriyet’ e yakışmıyor veya kim bilir belki de çok yakışıyor.
Kaynaklar:
1. http://www.hurriyet.com.tr/emzirmek-anneyi-kanserden-koruyor-40214000
2. http://online.liebertpub.com/doi/full/10.1089/bfm.2015.0094
