Ülkemizde milletvekillerinin dokunulmazlıĝının sınırlarının tartışıldıĝı bu günlerde İngiltere’de yine bugünlerde yaşanmakta olan bir olayı anımsamakta yarar bulunmaktadır. Bu olay ayni zamanda hukuk devleti mi yoksa meclis çoĝunluĝunun devleti mi olmak gerektiĝi konusunda bize epeyce ışık tutacaktır.
Geçen yıl Işçi Partisi hükümetinin daha yeni seçimler için gün kararlaştırmadıĝı sıralarda, The Daily Telegraph gazetesi bazı milletvekillerinin var olan kurallara uymayan şekilde, bazı masraflarını devlete ödettiklerini saptadı ve bunları belgeleriyle yayınlamaya başladı., Skandal büyüdü. Adı geçen milletvekilleri her şeyden önce, dar bölge sistemi ile seçildikleri için, milletvekilleri oldukları bölgelerdeki parti örgütlerine hesap vermek zorunda kaldı. Bir çok durumda hangi partiden olursa olsun, parti örgütleri, kesinlikle, milletvekillerinin bu davranışını sahiplenmedi. Ve yeni seçimlerde kendilerini aday yapmaktan vazgeçti. Skandala adı karışan milletvekillerinin hemen hepsi , devletden aldıkları fazla ödemeleri iade etmek zorunda kaldı.
Fakat bazı milletvekilleri naylon kira mukavelesi yaptıkları ,naylon fatura kullandıkları için polis soruşturmasına konu oldu. Polis araştırması sonucunda ilkin üç milletvekilinin dosyası suçlu görüldükleri için ceza mahkemesine intikal etti. Bu üç milletvekili mahkemede 1685 yılına ait bir yasaya dayanarak dokunulmazlıkları olduĝunu savundular. Böyle bir ihtilâfın ancak parlementoda çözülmesi gerektiĝini belirttiler. Olay sırasında milletvekili olan, milletvekili olmasına karşın hakkında dava açılabilen ve davası normal sürecinde yürüyen David Chaytor’un bu talebini mahkeme red etti. Dosya temyize gitti. Geçen hafta içinde Yüksek Mahkeme, dokunulmazlıĝın yalnız meclis konuşmalarını kapsadıĝına, adi suçları kapsamadıĝına karar verdi. 13 yıl milletvekilliĝi yapmış olan fakat üç – dört ay önceki seçimlere katılamamış olan Chaytor’un, 20.000 Sterlini bulan yolsuzluktan dolayı hapse girmesi beklenmektedir. Hapislik süresi mahkemenin önümüzdeki günlerdeki duruşmasında belli olacaktır. Diĝer milletvekillerinin davaları devam etmektedir. Milletvekillerinin bu skandalı, bu masrafları sıkı kontrola tabi tuutmadıĝı için meclis başkanın da 300 yıldan beri ilk kez istifasına neden olmuştu.
Ingiltere’de bugünlerde yaşanan bu olay, ülkemizde tartışılan dokunulmazlık konusuna çok iyi bir ışık tutabilir.
