Yeni bir araştırma havuza işemenin sadece iğrenç bir şey olmadığını, sağlık için de çok ciddi riskleri de olduğunu ortaya koydu (1).
Havuza da işenirmiş demeyin çünkü işenirmiş.
Hem de bu iş adettenmiş; ben de yeni öğrendim.
Pek çok olimpiyat şampiyonlukları bulunan iki ünlü yüzücü Michael Phelps ve Ryan Lochte söylüyor bunları (2):
“Havuza işemek yüzü
cüler için normal bir durum; bütün yüzücüler havuza işerler.
İki saat havuzda kaldığımızda işemek için dışarı çıkmayız.
Klor mikropları öldürüyor yani işemek zararlı bir şey değil.”
Environmental Science & Technology isimli dergide yayınlanan araştırmada idrar ve klorun birbirine karışmasıyla ortaya çıkan kimyasallar araştırıldı.
Klor, hastalık yapan mikropların öldürülmesi için kullanılıyor ama idrardaki ürik asitle karıştığında “trikloramin” (NCl3) ve “siyanojen klorit” (CNCI) isimli kimyasallar oluşuyor.
Araştırmalara göre her iki kimyasal da yüzme havuzlarının olmazsa olmazları arasında.
Her ikisi de akciğerlerde ciddi hasar yapabiliyor fakat siyanojen kloritin ayrıca kalp ve sinir sistemine de zararları var.
Siyanojen klorit, USA Kimyasal Silahlar Konvansiyonu tarafından “kimyasal silah” olarak kabul ediliyor ve önemli bir özelliği de gaz maskelerinin çoğundan geçebilmesi.
Araştırmacılar, havuza ter vasıtasıyla da ürik asit karışabileceğini ama ürik asidin yüzde 90’ ının idrardan kaynaklandığının altını çiziyorlar.
Kapalı yüzme havuzlarındaki tehlike
Yüzme havuzlarının akciğer sağlığına olan zararları eskiden beri biliniyor (3):
“Belçika’da yapılan bir araştırma, kapalı yüzme havuzunda görülen astım krizlerinin basit bir bronş daralması olmadığını, olayın akciğer kılcal damarlarında geçirgenlik artışı ve akciğer dokusunda hasara kadar gidebilen daha ciddi bir bozukluk olabileceğini gösterdi.
Araştırmaya göre, düzenli olarak kapalı yüzme havuzlarına giden çocukların kanlarında “pnömoprotein” (akciğer proteini) adı verilen madde yüksek miktarda saptandı ve bu madde bronşları döşeyen epitel hücrelerinde hasarla ilişkilendirildi.
Bu hasarın sebebinin de havuzların temizlenmesinde kullanılan “klor” ve “kloraminler” olduğu düşünülüyor.
Kloraminler, klorun ter ya da idrar gibi organik maddelerle karşılaşmasıyla havuzun hemen yüzeyindeki havada meydana geliyor.
Bunlar içinde en önemlisi “trikloraminler”.
Trikloraminlerin solunması bronşlarda hasara neden olarak astıma zemin hazırlıyor.
Hatta bu madde sadece havuzda yüzenleri değil, havuz kenarında bulunanları, mesela yüzme öğretmenlerini, havuz temizliğiyle ilgilenen işçileri de etkiliyor.
Gelelim neticeye
Havuza işeme sonucu ortaya çıkan bu uçucu kimyasalların açık havadaki havuzlarda kısa zamanda atmosfere karışacağı için tehlikeli olmadığını, asıl kapalı havuzlarda oluşan kimyasalların riskli olduğunu düşünüyorum.
Şunlara dikkat edilmesi iyi olur:
BİR: Astımı olanlar mümkün olduğu kadar kapalı havuzlardan uzak durmalı.
İKİ: Havuza girerken duş alınmalı ve terliyken havuza asla girilmemeli.
ÜÇ: Havuza işenmemeli,
DÖRT: Kapalı yüzme havuzları iyi havalandırılmalı.
BEŞ: Havuzların dezenfeksiyonu için klor ihtiva etmeyen maddeler tercih edilmeli.
ALTI: Havuza işenmesinin hukuktaki yeri nedir, suç mudur kabahat midir bilenlerden cevap bekliyorum.
KAYNAKLAR
1. http://pubs.acs.org/doi/abs/10.1021/es405402r?prevSearch=Ernest%2BR.%2BBlatchley&searchHistoryKey=
