Ne kadar yoğun olsam da mutlaka uğramalıydım ve birkaç saatliğine güneş enerjisinin büyük buluşmasına katıldım. Bilim ve teknoloji ağırlıklı uluslararası “SOLARTR 2014”, bu kez İzmir’de ve bugün son gün.
Uzun yıllar yenilenebilir enerji ile ilgilenen bir gazeteci olarak hem aklımdaki soru büyüdü hem umutlandım.
Bu iki tezat duygu nasıl oluştu, anlatayım. Aklımda büyüyen soru şu; Türkiye neden ısrarla güneşe yatırım yapmaktan kaçınıyor? Daha anlaşılır olmak için rakamlara yaslanalım.
LOBİLERE YENİLDİ
Türkiye’nin 2012 yılı sonunda 57 bin 59 megavatlık elektrik üretim kurulu gücü vardı. Bu gücün 35 bin 27’si termik santrallar, 19 bin 609’u hidroelektrik santrallar, 162.2’si jeotermal kaynaklar ve 2 bin 260’ı da rüzgâr santrallarında kuruluydu.
Yani tüm kurulu gücümüz 2012 sonu itibarıyla 57 bin megavatken buna karşılık Almanya’nın sadece güneş enerjisinden elektrik elde ettiği foto-voltaik panellerdeki kurulu gücü 2014 başında 39 bin megavata ulaştı. Türkiye’de ise hala güneş enerjisinin adı yok. Eğer onay bekleyen projeler kabul görürse 2015 başında üretim 100 megavata ulaşacak ve buna sevineceğiz!!
Çünkü çok açık, yakın geçmişe kadar rüzgar ve güneş enerjisinin önüne set konuluyordu.
Onun yerine ithal ettiğimiz doğalgazı yakıp suyu ısıtacak, o suyun buharıyla elektrik üretecek “çevreci çevrim santralleri!!” kuruldu. Termik santrallere kömür yetiştirmek adına, madenler ilkel koşullarda üç vardiya çalıştırıldı, yurt dışından gemilerle kömür ithal edildi..
O doğalgaz santrallarına özel sektör kendi sermayesiyle yatırım yapsın diye uzun süreli elektrik alım garantileri verildi. Ülkeyi hep doğalgaza mahkum edecek sistem lobilerini de güçlü kuruyordu.
Oysa aynı alım garantisi ve daha iyi satınalma bedeli güneş ve rüzgâr için verilseydi, bugün Türkiye’nin kurulu gücü Avrupa ülkeleri ile yarışırdı.
Unutmuyorum, 9 Haziran 2014 pazartesi günü öğlen saatlerinde Almanya’da güneşten elektrik üreten fotovoltaik panellerden tam 23.1 gigavat/saat elektrik üretildi ve o saatte Almanya’nın elektrik talebinin yarıdan fazlası güneş enerjisiyle karşılandı.
NAKİL HATTI YOK
Sıkıntılar, güneşe karşı bu katı duruş, hala devam ediyor. Geçtiğimiz aylarda 93 lisans başvurusu iptal edildi. Çoğu yerde nakil hattı yok. Oysa nükleer santral için enerji nakil hatları hemen hazır edilecek. Ancak sempozyumda gördüm ki, geçen yılların ihmaline inat, güneş enerjisi patlamaya hazırlanıyor. Özellikle Ege Bölgesi’nde üretimden, yan sanayiye, tarımsal alandan iklimlendirmeye büyük bir atılımın ayak sesleri duyuluyor. Az kaldı, Türkiye de sonunda, güneşe karşı durulmayacağını öğrenecek.
