Amerika’ da Kolombiya Üniversitesi ve Milli Atmosfer Araştırma Merkezi bilim adamları, hava tahmin tekniklerinden yararlanarak grip salgınlarının zamanını, süresi ve ağırlığını belirleyebilen bir sistem geliştirdiler.
Proceedings of the National Academy of Sciences isimli tıp dergisinde yayınlanan araştırmaya göre, sistem Google tarafından toplanan gerçek zamanlı verilerin gribin nasıl yayıldığını gösteren bir bilgisayar modeliyle değerlendirilmesi esasına dayanıyor.
Grip salgının bir bölgede ne zaman başlayacağı ve ne kadar süreceğinin önceden bilinmesi sayesinde grip salgınlarıyla daha iyi mücadele edilebileceği iddia ediliyor.
Bilim adamları, geçmişe yönelik tahmin olarak isimlendirilen bir modelle kendi bulgularını 2003-2008 arasında New York bölgesinde gerçekleşen verilerle kıyaslayarak haftalık grip tahminleri yaptılar ve bir salgının zirve yapacağı zamanın 7 hafta önceden belirlenebileceğini ortaya koydular.
Araştırmanın uzmanlarından Jeffrey Shaman “Bu tahminlerin doğru yapılması sağlık hizmetlerinin daha verimli olmasını sağlayacaktır.
Grip salgınları ekim ayından nisan ayına kadar herhangi bir dönemde görülebiliyor.
Salgının ne zaman başlayacağı bilinirse, grip aşıları ve grip ilaçlarının hangi bölgelere ne miktarlarda gönderileceği de çok önceden planlanabilir.
Grip tahminleri, televizyon ve gazetelerde hava tahmin raporlarıyla beraber yayınlanarak insanların buna göre kişisel tedbirler alması da sağlanabilir.
İnsanlar bu tahminlere bakarak grip aşısı yaptırabilirler; öksüren, hapşıran insanlara yaklaşmazlar ve grip belirtilerini yakından takip ederler” diyor.
Grip tahmini işi pazarlama numarası olabilir
Bu hava tahmini üzerinden “grip salgını tahmini” işine aklım pek yatmadı; bunun arkasında bir “hinlik” var mutlaka ama şu anda nedir, tam bilmiyorum.
Bir kere, adı üstünde hava “tahmini” bu ve tahmin illâ tutacak diye bir şey de yok.
Bırakın birkaç hafta sonrasını, ertesi günün tahminleri bile çoğu zaman “fos” çıkıyor; tahminler tutmayınca kimseye bir şey de olmuyor.
Grip tahminleri tutmazsa zaten “Bu bir tahmindi, tutması şart değil” derler; tutarsa “Gördünüz mü nasıl da tutturduk” diye kasılırlar.
Grip tahmini pekâlâ bir pazarlama numarası olabilir.
Bu sayede çok etkili korkutma kampanyaları düzenlenebilir; elde kalan aşı, grip ilacı, maske, dezenfektan ve benzeri ürünlerin fahiş fiyatla kapış kapış satılması sağlanabilir.
Gelelim neticeye
Bu tahmin işine “sıcak” bakamıyorum.
Endüstri cephesinden gelecek “alçak” basınçların tahminleri etkilemesinden endişeliyim.
Ey Bünyamin Sürmeli, bu işte senin de parmağın var mı merak ediyorum.
KAYNAK
