Değerli Okur! Özellikle ehli beyt konularındaki inceleme ve araştırmalarıyla gönüllerde haklı bir yer edinen Dr.Ömer Uluçay’ın, bu günlerde yaşanmakta olan “Gadir Hum Bayramı” ile ilgili kaleme aldığı bu muhteşem yazıyı önemine binaen siz değerli okurlarımla “MERTÇE”paylaşmak istiyorum.
“..Asırlardan beri Alevilerin bildiği ve kutladıkları İslam’daki Gadir-Hum Bayramını kutlamak üzere çeşitli gruplar, farklı yer ve kapsamlarda toplantılar ve açıklamalar yapmaktadırlar.
Bu toplantıların tertip heyetlerini ve coşkuyla katılan kardeşlerimizin bayramlarını kutluyorum.
Bu toplantılarda konuşulan; din İslam, kitap Kur’an, rehber Ehli Beyt ve İslam Tarihidir. Amaç; bunların ışığında, her cemaatin kendi devlet sınırları içinde, herkesin birlikte ve kendi inancında, barış ve dostluk içinde, hür, eşit ve iyi vatandaş olarak yaşama koşullarının yaratılması ve korunmasıdır.
Ortadoğunun ve dolayısıyla ülkemizin içinde bulunduğu bugünkü siyasi ortam, sorunlu ve hassastır.
Politik çekişmelerde inanç, bir araç olarak kullanıldığı zaman; bunun tahribatının çok ağır, derin ve yaygın olduğu, iyileşmesinin de uzun zaman aldığı bilinmektedir. Bundan kaçınmanın zarureti açıktır. Bu noktadan hareketle, barışçı bir inanç olan Alevi Nusayriyye ve cemaatın kutlaya geldiği Gadir Hum Bayramı hakkında bazı gerçekleri bilmek ve anımsamak yararlı olacaktır.
Aleviler asırlardır bu bayramı kutlamaktadırlar.
İslam tarihinde Gadir Hum Hutbesi ve biatının önemli bir yeri vardır.
Hz. Muhammed, Veda Haccında önemli üç hutbe verdi. Bunların ilki “Veda Hutbesi”dir. Bu Hutbe, İslamın ve Hz. Peygamber uygulamasının bir özeti şeklindedir. Bu Hutbe bir anlamda, dünya tarihinde ilk defa açıklanan “Evrensel İnsan Hakları Beyannamesi”dir.
Önemli açıklamalar ve sonuçlar içeren Gadir Hum Tebliğ ve Hutbesi; Mekke-Medine arasında Gadir Hum mevkisinde, kuyuların olduğu bu yerde, hac kafilesinin mola vermesi sırasında irad edilmiştir. Hz. Peygamber, deve hamudlarının üst üste konmasıyla yapılan bir yükseltinin üzerine çıkarak Müslümanlara hitap etmiştir: Bu hutbede Maide Suresinde yer alan Ayetlerle “Kur’an inzalinin ve dinin tamamlandığı” ilan edilmiştir.
Bu Ayetlerin tebliğinden sonra Hz.Muhammed, Hz. Ali’yi yanına çağırmış ve elinden tutarak yukarı kaldırmış ve halka hitap ile şöyle demiştir: ”Ya eyyuhennas (Ey ahali)!Ben kimin mevlası isem Ali de onun mevlasıdır. Ali benim vasimdir. Ali’nin nefesi benim nefesim ve eti benim etimdir, kanı benim kanımdır, ruhu benim ruhumdur. Her kim beni severse Ali’yi sever, her kim Allahı severse Ali’yi sever. Her kim beni sevmezse Allahı sevmez, her kim Allahı sevmezse Ali’yi sevmez. Hak ile adalet daima Ali ile beraberdir. Ya Rab, Sen şahid ol! Ya Rabbim! Ali’yi seveni sev. Aliye yardım edene yardım et. Ali’ye fenalık edeni hakir et! Ben medeniyetin şehriyim, Ali de onun Babı/Kapısıdır”
Hz Peygamberin hutbesi bitince halk Hz.Ali’ye biat ve tebrik etmeğe başlamışlar.
İşte Hz Peygamberin bu Hutbesinden sonra, bazıları başka hesaplara girişti. Hz Peygamberin vefatıyla saflar ayrıştı. Ümeyyeoğulları, Haşimoğullarına karşı tavır aldı ve eski geleneksel ‘Krallık Yönetimi’ne dönmenin hesapları içine girdiler.
Bilindiği gibi, Beni Ümeyye’nin reisi, Mekkenin hükümdarı, Ebu Sufyan’ın oğlu, Şam valisi Muaviye; Hz Ali’ye biat değil isyan ederek, ümmeti birbiriyle savaşan iki gruba ayırmıştır. Bu duruşta; Hz Ali’ye muhalif olanlar, Gadir Hum Hutbesini görmezlikten geldiler. Ali Şiası da bu günü, ”Velayet Bayramı” olarak kutlaya gelmiştir.
İşte bugün kutladığımız bayramın İslam tarihi içindeki yeri ve önemi kısaca böyledir.
Birkaç yıldan beri bu Bayram, ülkemizde Antakya ve Adana’da sevgi ve ilgiyle kutlanmaktadır.
Böylece İslam’ın bir zenginliği ülkemizde de gün yüzüne çıkmıştır.
Bu Bayram, dostluk ve barışın pekişmesine vesile olmaktadır, emeği geçenlere şükranlarımı sunuyorum.
Etrafımızdaki ateş çemberine rağmen bu Gadir Hum Velayet-Barış-Dostluk-Birlik Bayramı’nın kutlanması, “sorumlu vatandaşlık” bilincine bir örnektir, barışa ve sükûnete çağrıdır, sorunların müzakere ile hal olunmasına bir davettir. Bu sesi, bu ikazı işitiyor ve saygıyla selamlıyorum.
İnançlar ve dinler; insanların huzuru, selameti, güvenlik içinde mutlu olmaları içindir.
İnançlar; siyasi ikbal ve araç olarak kullanıldıkları zaman; vicdanlarda, toplumda, onulmaz derin yaralar açmaktadır.
Tarihte bunun örnekleri çoktur. Bu yanlışlıktan özellikle kaçınmak gerekli ve yararlı olacaktır.
*
Alevilik bir bütündür.
Çiçeklerin nasıl adları varsa, bu camia içindeki her cemaatın da bir adı, rengi, sesi, rayihası, mıntıkası, sözü, önderleri, meşrepleri, örf ve adetleri, tarihi serüveni, onun özgün bir adı ve en önemlisi ortak kaderleri vardır.
Bunların hepsi “Ali Şiası”dır.
Bunların adları, Şii, Caferi, Kızılbaş, Bektaşi, Tahtacı, Nusayri, Zeydi’dir.
Bu inanç deryasının ortak ve kök adı “Alevilik”tir.
Bunların dini İslam, kitabı Kur’an, peygamberi Hz.Muhammed, diyaneti nebevi, mezhebi Caferi, itikatta tevhidi, fıkıhta velayeti’dir. Bunların hepsinin Muhammed Ali’ye çıkar yolları. Rehberleri Kur’an ve Ehli Beyt’tir.
Her grubun kendi âlimleri, arifleri, önderleri, teamülleri, sırları ve çok güzellikleri vardır.
Sevgi, birlik ve barış temelinde adalet, eşitlik isteyen bu Alevi inançlarının haklı dillerini saygıyla selamlıyorum. Âdem’den-Hateme bütün dinlerin ortak adı “İslam”dır. İslama göre dinde zorlama yoktur(2/256) ve ”Din Allah’ındır.” Onun için dinler, diller, renkler faklıdır ve bunlar Allah’ın Ayet’leridir.
Bu çeşitliliği yaratan ve koruyan Yüce Rabbimizdir.
Devletimizin toplumsal antlaşması olan Anayasamıza göre vatandaşlarımız, din-inanç ve felsefi kanaatlerinde hürdür, bu hakkın eşit kullanılmasının gerekli kıldığı eylemlerde bulunmak da haktır.
Öyle ise; din-inanç üzerinden çekişmeye, çatışmaya ne gerek vardır. İslam dünyası, yüce dinin adına ve gereklerine uygun olarak; barış, eşitlik, haklara riayet ile birlikte yaşamalarının ortamını biran önce yaratmak ve korumak durumundadır.
Birlik, beraberlik ve eşit vatandaşlık bakımından bir hususu hatırlatmak ve buna dikkat çekmek istiyorum: Ülkemizdeki bu hürriyet ortamına kolay gelinmemiştir. Camilere girip ibadet ve islamın kutsal emanetlerini ziyaret etmek isteyen Nusayri’lere izin verilmemiş ve darp edilmişlerdir. Kendilerinin hizmet ve ibadet edecekleri camilerin dahi yapılmasına izin verilmemiş, açılmış mescitlere de el konulmuştur.
Osmanlı tarihinde bunun örnekleri çoktur.
Bugün de bu geçmiş dönemin çatışmacı dili ve söylemleriyle, bazı kişilerce maalesef tekrarlanarak yayınlar yapılmaktadır. Eskiden olduğu gibi bu söylemlerle inançlar siyaset ortamına çekilmektedir. Bundan şiddetle ve biran önce vazgeçilmelidir. Huzur ve selametimiz, inanç barışımız için bu şarttır.
Bugün için, Alevi-Nusayriyye hakkında yapılmış saha ve tarafsız araştırmaların sayısı azdır.
Yapılanlar daha çok kitabi ve eskinin tekrarı niteliğindedir. Uzun bir süre içinde, bu konuda, dört kitap yayınlanmış bulunmaktayım. Bu eserlerde, Alevi Nusayriyye inanç önderlerinin, inançlarıyla ilgili birçok önemli açıklamaları vardır.
Kitabi, saha ve katılımcı yöntemlerle yaptığım Alevi Nusayriyye çalışmalarım sırasında onları tanımak, doğru ve güzel ahlaklarını müşahade etmek fırsatını buldum. Kendilerine saygılarımı, şükranlarımı sunuyorum.
Bu nedenlerle Alevi Nusayriyye inancı hakkında bazı tesbitlerde bulunmak istiyorum:
Alevi-Nusayriyye inancı, islamın özüdür.
Allahtan başka yoktur tapacak. Dinin Peygamberi Hz.Muhammed, kitabı Kur’an, rehberi Ehli Beyt’tir. Din İslam, mezhep Cafferiye, tarikat Nusayriyye’dir. Hz Ali sahibi velayettir ve kendisidir, Hz.Muhammede vekâleten Hacda Kur’an tebliğ eden ilk ve yegâne zattır. Oniki İmam haktır.
Bu gerçekler karşısında, başkaca yazılıp söylenenler; yalandır, bühtandır. Alevi Nusayriler, herkes gibi inançlarını özgür ve eşit yaşamak istemektedirler. Barış ve kardeşlik istemektedirler. Bundan daha insani ve haklı ne olabilir ki? Kendilerini tebrik ediyor ve selamlıyorum
Her insanın, her cemiyetin, din ve tarikatın, her devletin sırları vardır. Bu noktada Alevi Nusayriyye’nin de sırları vardır, kutsaldır, gereklidir ve haktır.
Zeytin, üzüm, buğday, incir, nar, ceviz, badem, elma çekirdeklerinin bir sırrı vardır ve bu çekirdeklerin her birinde onların bir ağacı saklıdır, gizlidir. Bu çekirdekler; uygun toprakta ve uygun zamanda açılır, yeşerir ve cinsinin ağacını oluşturur. Erken-vakitsiz açılmış çekirdeklerin sırrı-hikmeti kaybolmuştur. Sır ve emanet, ehline verilir, ortada değildir. Bu nedenlerle Alevi Nusayriler sırlarını korumuşlardır.
Görüyoruz ki; Alevi Nusayriyye’nin sırrı; Hz.Muhammed Mustafanın, Aliyel Murteza’nın sırrıdır. Allah birdir, Rahman ve Rahimdir, âlemlerin Rabbidir. Hz Ali velayet sahibidir. Yerdeki ve gökteki yıldızlar birbirine mümasildir. Gün Muhammed, ay Ali’dir. Hz.Selman hizmet ve sadakat eridir. Kur’an delildir, kutsaldır, dinin Kitabıdır ve Ehli Beyt rehberdir, tahirdir. Şehir Muhammed, Bab Ali’dir. Ezan, namaz, dini bayramlar ve tüm kutsallar haktır. İşte budur Nusayriyye’nin sırrı.
Biliniyor ki Alevi Nusayriyye’nin sırrı islamidir. Kâbe’de doğan Şahıvelayet Hz.Alinin, Hasanı Müçteba’nın, batıla karşı hakkı savunan Şehidi Deşti Kerbelâ Hz. Hüseyin’in sırrıdır. Bu sır, Hz Hatice’nin ve Hz. Fatıma ile Hz.Zeynebin sırrıdır. Nusayriyye’nin sırrı, İmam Zeynel Abinin, ilim hikmet deryası İmam Caferi Sadık’ın, Oniki İmam’ların ve Muhammed Mehdi’nin sırrıdır.
Alevi Nusayriyye’nin hikmeti; Sevr mağarası’nın, Hira Dağı’nın, Mekke’nin, Medine’nin, Arafat’ın, Hicretin, Akabe’nin, Zülfükar’ın sırrıdır. Bu sır; Hasan-ul Askeri’nin, Muhammed b.Nusayr el-Nemiri’nin, Hüseyin b. Hamdan-ul Hasibi’nin ve halifelerinin sırrıdır.
Büyük âlim, mutasavvıf, şair, erkân sahibi, inancın rehberi Hüseyin b. Hamdan el-Hasibi’nin Halep’teki Dergâhı/Türbesi, umuyorum ki yakın bir gelecekte, Hacıbektaş ve Konya gibi bir inanç merkezi olacaktır. Ömür itibariyle Şeyh Hasibi, bu zatların hepsinden öncedir. Toprağın imaretini yapan ve eken Sultan Hasibi’dir. Onun hizmetlerine, nefeslerine, erkânına, hikmetine minnetler ve selamlar olsun.
Alevi Nusayriyye’nin cümle ibadetleri Hak Teâlâ nazarında kabul ve makbul olsun. Allah için halka hizmet edenlere selam olsun.
Gadir Hum Velayet-Dostluk- Barış Dini Bayramı, hepimize ve tüm insaniyete kutlu ve hayırlara vesile olsun.
Kur’an, Ehli Beyt, Ebi Türab, hizmeti Selman sırrıyla ve erkânı Sultan Hasibi hikmetiyle hepinize saygılar sunarım.
yukselmertoglu@hotmail.com
www.dunyayamesaj.com
