Büyük hayalimiz, neredeyse 20 yıllık umudumuz, dünyanın 100 yıllık geleneksel fuarı EXPO neden müsamereye döndü? Üstelik şimdilerde bu oyunu kim ne derse desin geçmişten daha kötü oynuyoruz.
‘Daha kaybetmedik, belli olmaz ‘diyenler var. 2020 EXPO savaşını kaybetmediysek de, ruhunu kaybettik, coşkusunu yitirdik, bizler inancımızı kaybetmişken elin 167 ülkesinin bize inanması kolay mı? İzmir’de sokaklara, caddelere, organizasyonlara, toplantılara bakın EXPO’dan söz eden, anımsatan, coşku yaratan, gündemde tutan bir satıra rastlayamazsınız. Geçen gün 20’li yaşlardaki yeğenimin arkadaşı yanımda söyledi, “EXPO gönüllüsüydüm, çıktım, hiçbir şey yapmıyorlar kızım, arayan bile yok.” O kadar….
Diyeceksiniz ki, ‘Keşke bu yarışı kendi içimizde coşku yaratarak alabilsek, yarış tamamen duygusal (!), diğer ülkelerin gönlünü almadıktan, onlara vaadlerde bulunmadıktan sonra birbirimizi etkilemişiz neye yarar?
Doğru gördük, yaşadık.2015 Milano’su yarışınasaatler kala, Paris BİE Genel Kurul salonunda yılların belediye başkanı Moratti ile Başbakan Prodi’nin bizzat delegeleri odalara çekerek vaad yağmuruna tuttuklarına tanık olurken, para dahi dağıttıkları söyleniyor, odadan çıkan üçüncü dünya ülkelerinin temsilcileri pek bir sırıtıyordu. Ama Moratti ve Prodi’deki coşkuyu, azmi görseniz İzmir’e bile para teklif edecek sanırdınız, o kadar gözleri dönmüştü. Biz de yazık yeni valimiz, coşkulu bir yapısı olmasına rağmen konuya o kadar yabancı ki bir türlü dalamıyor.
Neden böyle oldu ? İstanbul 2020 olimpiyatlarına aday olunca Hükümet ilgiyi kesti, görünür neden bu… Ama bir tarz var ki, İzmir EXPO’sunu da boğdu. Benzer oyun yine sahnelendi. Biraz gelecek vaat eden her konuyu siyasallaştırma, her şeye sonuna kadar hakim olma hırsı ve sonra o çeperin içinde kalma, boğulma.
EXPO yarışında kentleri, o kentin ‘Şehr-i Emini’ yani belediye başkanları temsil eder, başkanlar gelişmeleri tek kanaldan takip eder, çalışmaları bir orkestra gibi yönetir, arkasında Hükümet desteğini alarak, türlü vaatlerle delegelerin karşısına çıkar. Ancak Hükümet bu kez oyunu kendince büyük (!) oynadı. Yönlendirme ve Yürütme Kurulları diye iki ayrı organizasyon oluşturup, her kurumu burada temsil ediyoruz diyerek belediye başkanı itinayla sürecin dışında bırakıldı. Hırsı dizginleyemez, ‘parayı ben veriyorum tüm karar ve yetki ben de olacak, hükmedeceğim’ diyorsanız, bir süre sonra yarattığınız bulanık suların ortasında kalabiliyorsunuz. Nasıl, bir yerlerden tanıdık geliyor mu bu siyasi anlayış?… Sahi bir şey daha var. 2015 yarışında, İzmirlilerin en büyük desteklerinden, yemeli içmeli eğlenceli ortamları pek seven noel baba görünümlü Genel Sekreter Loscartales nerede? O bile yok.
Yönlendirme Komitesi’nde 32 kuruluş var. Bunun 10 kadarı Hükümete doğrudan bağlı. 22’si ise yerel sivil toplum örgütü. Yani
bu kentin geleceğini düşünmek, katkı sağlamak için kurulmuş kuruluşlar. Şu an çoğu, ‘kamu parasıyla kendimizi hangi ülkeye atsak’ derdinde, dosyasını teslim eden iki kelime lakırdıdan sonra doğru o ülkeyi gezmeye, tatile…
Bu mu İzmirlilik!… Sayın Valim, madem olay sizin kucağınıza kaldı, ha gayret son bir hamleyle, 167 BİE delegesini Ekim’de İzmir’de ağırlamadan önce tüm kurumları bir araya getirerek, gerekirse Cumhurbaşkanı başkanlığında bir vizyon muhasebesi yapınız. Ve coşkunun yeniden sokağa çıkmasını sağlayınız… Hükümet gücünü İstanbul için harcamaya karar vermiş, olabilir, ‘burada 10 yılda yer sorununu bile katiyetle çözememişler her şey problemli diyerek ‘ bunalmış dahi olabilirsiniz. Ancak geçmişten bu yana harcanan çok çaba, çok para ve bir zamanlar İzmir için yeni bir gelecek gerekçesi, umudu vardı. Belki son bir gayret…Yoksa rakiplerden Dubai’nin başarısını içimiz burkularak seyrederiz!… Siz oylama tarihinin 27 Kasım’da olduğuna bakmayınız… Perde kapandı, kapanıyor…Milano’da dev hazırlık Önce şunu söyleyelim. Caddelerde öyle çok büyük bir coşku yok. EXPO için giydirilmiş dev binalar, dükkanlarda restoranlarda özel grafitiler, afişler göremiyorsunuz. EXPO iletişim merkezi de yan sokaklarda küçük bir bina. Ana caddeler üzerinde bol bayrak ve flamalar size EXPO’yu hatırlatıyor ve bu kadarı rüzgar estirmeye yetiyor. Flamalardan dünya ülkelerinin iki yıl sonra burada toplanacağını rahatlıkla anlıyorsunuz. Ayrıca Piazza Del Duomo Meydanı’na çıkan yollarda çeşitli gruplar EXPO için dans ediyor, gösteriler yapıyor.
Asıl hareket özel olarak hazırlanan 1.7 milyon metrekarelik fuar alanında. EXPO büro yetkililerinin verdiği bilgiye göre, burada hazırlıklar süratle sürüyor, ancak şu an için bu konuda net bilgi ya da çekime izin vermeleri mümkün değil. Çünkü büyük sürpriz olacak. İtalya’daki ekonomik kriz Milano EXPO’sunu pek etkilemeyecek görünüyor. Devasa bir “Planetary Botanical Garden” (Botanik Gezegen Bahçesi) hazırlanıyor. Venedik Geçiti’nin unutulması güç güzelliği, Leonardo kanalları ve pirinç ekili alanları ile üzüm bağlarının da burada yansıtılacağı belirtiliyor. Diğer İtalya kentlerine göre tarımsal gücü zayıf olan Milano, bu yolla kendine en son teknolojiye sahip onlara yeni bir güç kazandıracak, tarımsal üretim ve gösteri merkezine sahip olmayı planlıyorlar. Yaptıkları her masrafı kendilerine sadece şov değil üretim merkezi olarak da geri döndürmek derdindeler… Darısı başımıza diyeceğiz ama….
