Yeni bir araştırmaya göre, gerçek sigaraya alternatif olarak üretilen “elektronik sigara” veya “e-sigara” adıyla bilinen uygulama gençlerin daha fazla sigara içmesine sebep oluyor (1).
Kore’ de 13-18 yaşları arasındaki 75 bin 643 genç üzerinde yapılan araştırma e-sigaranın sigarayı bırakmaya faydas
ı olmadığı gibi gençlerin daha fazla sigara içmesine de yol açabileceğini ortaya koydu.
Araştırmayı gerçekleştiren uzmanlardan Stanton Glantz şunları söylüyor:
“Gerçi, e-sigaranın erişkinlerin küçük bir kısmında sigarayı bırakmaya faydası var ama aynı durum gençler için söz konusu değil.
Bunlar seks ve özgürlük imajlarıyla ve özel tatlarıyla sigara bıraktırma iddiasıyla pazarlanıyor.
Gerçekte ise sigarayı bırakmak isteyen gençler daha fazla e-sigara kullanmaya başlıyor.
E-sigarada gerçek sigaradaki toksik kimyasallar olmamakla beraber gençler nikotine bağımlı oluyor.
E-sigara ile alakalı düzenlemeler olmamasını fırsat bilen üreticiler kendilerine kolaylıkla yeni müşteriler buluyorlar.”
E-sigara tüketimi artıyor
Elektronik sigaralar, topluma sigaraya alternatif olarak ve sigara bırakmaya yardımcı olarak tanıtılıyor ve vahşi batı döneminde olduğu gibi pazarlanıyor.
Dünyanın birçok ülkesinde e-sigara tüketimi özellikle gençler arasında hızla artıyor.
USA’ da e-sigara kullanan orta ve yüksekokul öğrencilerinin sayısının 2011-2012 arasında iki misli artarak 1 milyon 700 bini bulduğu bildiriliyor (2).
Sosyal medya kullanılıyor
Bir rapora göre, çocuklar sosyal medya aracılığıyla yapılan reklâmlarla elektronik sigaraya yönlendiriliyorlar.
İngiltere Kanser Araştırma Kurumu, bu konuda bir düzenleme olmadığından Facebook ve Twitter gibi popüler sitelerin daha dikkatli kontrol edilmesi gerektiğini bildiriyor (3).
Kurum, e-sigaraların bazı kişilerin sigarayı bırakmasını sağladığı için tamamen yasaklamaya da karşı çıkıyor.
Raporun müelliflerinde Profesör Hasting “E-sigaralar ve diğer alternatif nikotin veren aletler klasik sigaralardan daha emniyetli; sigara tiryakilerinin e-sigaraya geçmeleri birçok insanın hayatını kurtarabilir ama şirketlerin halk sağlığını iyileştirmek gibi bir kaygıları yok ve bu da birçok tehlikeyi beraberinde getiriyor” diyor ve ekliyor:
“Çokuluslu tütün şirketlerinin bu pazara yönelmeleri çok endişe verici. Eski tecrübelerimize göre bunlar hilekâr ve halk sağlığı için çok zararlı.”
Tenkit edilen reklamlar yöntemleri arasında yarışmalar, mobil aletler ve grup satışlarında indirimler bulunuyor.
Bunların çok cezbedici olan paketleri de özellikle de kanuni olarak üzerlerinde sağlık uyarıları bulunan standart sigara paketleriyle kıyaslandığında endişe yaratıyor.
Yasaklamalar başlıyor
E-sigara tüketimindeki artıştan endişe duyan şehir ve üniversiteler e-sigarayı yasaklama yönünde kararlar almaya başladılar.
Chicago şehri belediye meclisinin sigara içilmesinin yasak olduğu tüm mekânlarda e-sigaranın da yasaklanmasını isteyen teklifi bu ay içinde oylanacak ve kabul edilirse 2014 ocak ayından itibaren yürürlüğe girecek.
USA kanunlarına göre 14 yaşında bir çocuğun bir marketten e-sigara almasında hiçbir sakınca bulunmuyor.
Yeni kanunla küçüklere e-sigara satışı da engellenmiş olacağı gibi e-sigara satmak için marketlerin izin belgesi alması gerekecek ve e-sigaralar ancak tezgâh altından yani açıkta sergilenmeden satılabilecek (4).
Gelelim neticeye
Bazı araştırmalara göre e-sigara sayesinde sigarayı gerçekten bırakan insanlar olabilir ama e-sigarayı tasvip etmiyorum.
BİR: E-sigaranın iyi bir sigara bırakma yöntemi olması zor; el-ağız alışkanlığının devam etmesinin sigarayı bırakmada önemli bir engel olduğunu düşünüyorum.
İKİ: E-sigara içilmesi zararsız diye özellikle gençler arasında bir moda şeklinde hızla yayılabilir.
ÜÇ: E-sigara içilmesi sigara içmeyenleri veya sigarayı bırakmış olanları içmeye özendirebilir; potansiyel sigara tiryakileri yaratabilir.
DÖRT: E-sigaranın tamamen zararsız olduğunu söylemek de mümkün değil.
Bu uyarılar ışığında bizde de e-sigaralarla alâkalı düzenlemelerin acilen yapılmasında fayda var.
KAYNAKLAR
http://www.jahonline.org/article/S1054-139X(13)00748-9/abstract
http://www.voanews.com/content/study-teens-e-cigarette-promotes-heavy-tobacco-use/1798525.html
http://abcnews.go.com/Health/chicago-proposes-public-smoke-ban/story?id=21019712
