Doktorlar ve Avukatlar Kömür İşçileri Kadar Vergi Ödeyemiyor!
Zonguldaktaki maden faciasını izlerken, bir yandan içim yandı, bir yandan da kendimi oğluma nasihat ederken buldum. “Hani sana diyorum ya, her kuruşunun hesabını bil. Yeni markalar, maliyeti üç kuruş olup da bine satılan ürünler gözünü boyamasın. Herşeyi ihtiyacın kadar al ve kullan. Harcadığın parada ne emekler var, bil. Kimse keyfinden sabahtan akşama güneşin alnında el arabısıyla seyyar satıcılık yapmıyor, kimse mutlu olduğu için yerin 500 metre altında çalışmıyor ve hiçbir hayat işçisi kadın keyif uğruna vücut satmıyor”
Tabii o son satırı oğluma söylemedim. Onu şimdi ekledim.
Bazen lüks, üstü açık arabalarda gençleri kahkalarla son hızla giderken gördüğümde, darılmasınlar ama durdurup indiresim gelir. Anlat bana demek isterim. Bu arabayı hangi emeklerin karşılığı aldın ?
Abarttım, hele karşımda televizyonlarda 30 kömür işçisinden 28’inin cesetlerinin yerin kat ve kat altından çıkarma çalışmalarını görünce daha birçok haksızlık , yaşam dengesizliği, sistem eksikliği film şeridi gibi aklımdan geçti. Üstü açık araba ne ki ?
İşte bir başka haksızlık
* * *
Türkiye geneli işadamı, doktor, avukat, kuyumcu, mimar, mühendis gibi beyannameli gelir vergisi mükellefleri, 81 ilin 77’sinde 1000 liranın altında kazanç bildirdi. İzmir de ortalama kazancın 1000 liranın altında kaldığı kentlerden biri oldu.
Dikkat buyurunuz, ortalama vergi oranı değil bu, ortalama gelir.
2009’da İzmir’de beyannemeli mükellef sayısı 179 bin 842 oldu. Tahakkuk eden vergi 462 milyon 540 bin 004 olarak gerçekleşti. Kişi başına ortalama matrah 10,432. Bu rakam İzmir’in Aydın, Çanakkale Denizli, Eskişehir, Kayseri, Muğla, Trabzon, Zonguldak’ın gerisinde kaldığını ortaya koydu.
Beyannameli gelir vergisi mükelleflerinden yüzde 15 pay kesiliyor. Bu mükelleflerden İzmir’de beyan edilen ortalama yıllık vergi de 2 bin 571 lira oldu. SSK’lı bir asgari ücretli ise yıllık 4 bin 080 lira sigorta ve vergi ödüyor.
Daha vahimi var.
Maden işçileri ise işçi oldukları için yüksek oranda vergi matrahına tabiiler. Ortalama ödedikleri verginin yıllık 5 bin lirayı aştığı belirtiliyor.
Bu durum doktorun, avukatın, mimarın suçu değil. Sistemin sorgulanması gerekiyor. İlk etapta ‘ne kazandın’ yerine belki ‘nasıl yaşadın, nasıl geçindin’ diye sormak daha doğru. Komik, can acıtan rakamlar bunlar.
Devlet öte yandan hep aynı kesimin üzerine yüksek vergi oranları ile gitmekten vazgeçmiyor. Sistemin tezatları böyle sık karşımıza çıkıyor.
Evet, yerin altında can veren maden işçilerimizi hem rahmetle hem de birçok avukat, doktor ve toplumun rahat yaşayan kesimlerinden daha çok vergi ödedikleri için saygıyla da analım.
