Bugün, 10 Ocak ‘Çalışan Gazeteciler Günü’nü ile ilgili tartışmalı düşüncelerimi paylaşmak istiyorum.
Bölgemizde bulunan kaç gazeteci, günümüzü kutlayan kaç kişi 10 Ocak ‘Çalışan Gazeteciler Günü’nün gerçek anlamını biliyor?
27 Mayıs darbesini gerçekleştiren devletin imtiyazlı sınıfı, darbesine destek bulabilmek, darbeyle iktidardan uzaklaştıranların desteğini azaltabilmek ve koalis-yonunu büyütmek için; işçilere, gazetecilere, sol siyasi düşüncelere özgürlük alanları yarattı. Öyle bir yanılsama yarattılar, zihinlerimizin altında, üstünde… Her yerinde… Aynı gazetecilere verilen haklar gibi…
Darbenin özgürlük(!) ortamında ortaya çıkan sol siyasi düşünceler de 27 Mayıs darbesini ‘devrim’ olarak ilan ettiler… Her şey karşılıklıydı. Darbe yap, millet iradesini ortada kaldır. Hak verir gibi yap, koalisyon ortakları oluştur, onlarda seni ‘devrimci’ ilan etsinler.
Darbe ortamında ortaya çıkanlar, milli iradenin temsilcisi bir siyasi hareketin darbeyle uzaklaştırılmasına alkış tuttular ve Menderes, Polatkan ve Zorlu’nun asılmasına destek verdiler.
Anlayacağınız bu işi yapanlar aslında solcu, darbeyi yapanlar da demokrasi havarisi değillerdi.
*****
Gazetecilere verilen haklar ne zamana kadar devam etti? 10 yıl sonraki 12 Mart faşist darbesine kadar…
*****
10 Ocak Gazeteciler Günü’nün kazanılmasına neden olan eylem, gazetecilerin kazandıkları değil, bir darbe sonrasında devletin kendilerine verdiği hakları, gazete patronlarına karşı korumak için başkaldırmalarının günü.
Yani, hakların kazanıldığı pardon devlet tarafından verilen sonra patronların itiraz ettiği, çalışan gazetecilerin ‘verilen haklar alınamaz’ diye ayağa kalkarak verilen hakları geri vermedikleri gün.
*****
Ve 10 Ocak tarihi ‘Çalışan Gazeteciler Bayramı’ olarak başka bir darbe oluncaya kadar 1971 yılına kadar kutlanmış. 1971’de darbeyle verilmiş haklar, darbeyle budanmış.
Bunun üzerine bayram rafa kalkmış, ‘Çalışan Gazeteciler Günü’ olarak kutlanmaya başlamış.
Bugün ise hiç anlamı olmayan sadece nostalji yapılan bir gün.
*****
Yerel Gazete patronlarının (ben de dahil) 10 Ocak ‘Çalışan Gazeteciler Günü’ ile tarihsel olarak alakaları var mıdır?
Çünkü çalışan gazeteci demek, bir anlamda ücret alan gazeteci demek. Patron olsa da haber yapan gazeteci demek değil.
*****
51 yıl önce devlet hak veriyor, patronlar karşı çıkıyor, gazeteciler iş bırakıyor, bayram gazetesi çıkarıyor ve haklar korunuyor.
Benim bugün çalışan ve patron bir gazeteci olarak, bu günle bir bağlantım var mı?
Gazete patronlarının ailesi; eşleri, çocukları, sevgilileri gazetecilik yapıyorsa onların bir alakası var mı?
Yanıtı vermeden önce çalışan gazeteciden ne anladığımız önemli tabi… İki yanıtım var.
Bir, çalışan gazetecilerle ilgili bir gün olduğu için, gazete patronlarının alakaları yoktur.
İki, yerel gazete patronları, yakınları da dahil aynı zamanda çalışan gazetecilerdir. Ulaşılabilen ve haberin olduğu ve yetişebildikleri her yerde oldukları için alakaları vardır.
*****
O zaman başka bir soruyu soralım.
Yerel gazetelerin patronları yanında gazeteci çalıştırıyorlar mı?
Yanıtımız evet.
Ancak çalıştırmayan sadece tek kişilik gazeteler de olduğu için, yanıtımız aynı zamanda hayır.
*****
Gazete patronları gazetelerinde hangi gazeteci ile çalışıp çalışmayacaklarına, işten uzaklaştırıp uzaklaştırmayacaklarına karar verebiliyorlar mı? Yanıtım evet.
1961 yılında darbecilerin ver-diği (pardon) kazanılmış, bayramdan güne çevrilmiş olan gazeteci-lerle ilgili hakları çalıştırdıkları gazetelerde, kurumlarda uyguluyorlar mı?
Tek kişilik gazete patronlarının sigortaları var mı?
Her iki soruya da yanıtım hayır.
*****
Patronlar çalışan gazeteciler sayılır mı?
Neden sayılmasın?
Patron ne demek? İşveren demek.
Gazete patronları yanlarında gazeteci çalıştırıyorlar mı? Tabi…
Aynı zamanda kendileri de çalıştıklarından şöyle demek daha doğru galiba: Çalışan patronlar! O zaman bugün, onların da günüdür. Kutlu olsun…
Son söz: Günü kutlamak için belediye başkanları, siyasiler, sivil toplum örgütleri sıraya girdiler. Hatta kimi lokantalar, tavalar bile günümüzü kutlamak için ev sahipliği yapıyorlar. Günümüzü kutlamak için sıraya girmiş olanlar, hatta mekânlarına davet edenler günde kaç yerel gazete okuyorlar? Ayda kaç gazeteye abone parası ödüyorlar?
Günümüzü kutlayanların da günleri kutlu olsun.. Ne mi dedim? Çünkü 10 Ocak aynı zamanda kutlama günü ya…
Hala anlamadınız mı? O zaman anlamayanların da günü kutlu olsun…
