Antioksidan özelliklere sahip besin desteklerinin bağışıklığı güçlendirdiği ve enfeksiyonları önlediğine inanılmakla beraber bunu ortaya koyan geniş kapsamlı araştırmaların olmamasından hareketle randomize, çift kör, plasebo kontrollü yöntemle bir araştırma yapıldı.
Fransa’ da huzur evlerinde kalan 65 yaşından büyük 725 katılımcı üzerinde yürütülen araştırmada, eser elementler olarak bilinen çinko, selenyum sülfat, beta-karoten, askorbik asit ve E vitamini gibi antioksidan hususiyetleri olan vitaminlerin bağışıklığa ve enfeksiyonlara olan tesiri incelendi.
2 sene müddetle bunların bir grubuna çinko (20 mg), selenyum sülfatın (100 mikrogram), bir grubuna beta-karoten (6 mg), askorbik asit (120 mg) ve E vitamini (15 mg), bir grubuna eser elementlerle beraber vitaminler ve bir grubuna da plasebo verildi.
6 aylık takviyeden sonra spesifik besin eksikliklerinin düzeldiği ve bir yıl boyunca sürdüğü, tedavilerden hiçbirinin gecikmiş tip hipersensitivite deri cevaplarına tesiri olmadığı belirlendi.
Grip aşısından sonra antikor seviyeleri eser elementleri tek başına veya vitaminlerle beraber alanlarda daha yüksek bulundu ama vitamin grubunda antikorlar anlamlı derecede düşük idi.
Eser element alan grupta araştırma boyunca solunum yolları enfeksiyonları daha az görüldü.
Eser elementlerin de vitaminlerin de ürogenital enfeksiyonları önlemede bir tesiri gösterilemedi.
2 senelik sürede gruplar arasında hayatta kalma bakımından bir fark bulunmadı.
Bu sonuçlara göre, düşük dozda çinko ve selenyum destekleri yaşlı hastalarda aşıdan sonra antikor cevaplarını arttırarak yaşlı hastalarda önemli iyileşme sağlar ve solunum yolu enfeksiyonlarından kaynaklanan hastalıkları azaltarak halk sağlığı açısından önemli olabilir.
Gelelim neticeye
Dünyanın birçok ülkesinde koronavirüs aşılarının uygulanmaya başladığı şu günlerde, aşıların etkisinin daha az olması kuvvetle muhtemel olan yaşlıların sağlıklı gıdalarla beslenmesine özen gösterilmesi, düşük dozda çinko ve selenyum desteği verilmesinin faydalı olabileceğine inanıyorum.
Çinkodan zengin besinler: Kırmızı et, karaciğer, kümes hayvanları ve hindi, kabuklu deniz ürünleri, yumurta, süt ürünleri, fasulye, barbunya, bezelye, keten tohumu, kabak çekirdeği ve kuru yemişler, sarımsak, tam tahıllar, ıspanak, mantar
Selenyumdan zengin besinler: Kırmızı et, balık, hindi, yumurta, peynir, yoğurt, ay çekirdeği, mantar, bakliyat, ıspanak, mantar, muz
Bozacının şıracı şahitleri de var (2, 3).
Kaynaklar:
1. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/10218756/
