Özellikle yeni sanayi yatırımlarının, bulundukları yere kurulabilmesi için ÇED raporu düzenlenmesi şartı getirildi, bilindiği gibi.
Bu ÇED raporunun alınabilmesi için de ÇED Yönetmeliği’ne uygun olması gerekiyor.
Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) olarak nitelendirilen bu raporun kısaca amacının ne olduğunu anlatmak gerekirse, yönetmeliğe göre;
“Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED): Gerçekleştirilmesi planlanan projelerin çevreye olabilecek olumlu ya da olumsuz etkilerinin belirlenmesinde, olumsuz yöndeki etkilerin önlenmesi ya da çevreye zarar vermeyecek ölçüde en aza indirilmesi için alınacak önlemlerin, seçilen yer ile teknoloji alternatiflerinin belirlenerek değerlendirilmesinde ve projelerin uygulanmasının izlenmesi ve kontrolünde sürdürülecek çalışmaları…” ifade ettiğini söyleyebiliriz.
Bandırma Ayyıldız Tepeye yapılması düşünülen çimento fabrikası ile ilgili geçtiğimiz aylarda bir hayli tartışmalar yaşandı, kentte.
Hatta, bu konu ile ilgili olarak da 12 Şubat 2008 tarihinde de Barış Manço Kültür Merkezi’nde bir halkı bilgilendirme toplantısı yapıldı.
Ama ne toplantıydı!..
150-200 milyon dolarlık bir yatırım olacağı öne sürülen çimento fabrikası için doğruyu söylemek gerekirse 150-200 YTL’lik bir harcama dahi yapılmadan gelen birkaç kişi, halkın sorduğu sorulara “kem-küm” ederek cevap verdiği bomboş bir toplantı olarak tarihe geçti!..
O günlerde yazdığımız köşe yazısında, Bandırmalıların çantada keklik olarak görüldüğünü ve bu nedenle de yatırım yapacak kuruluşun temsilcilerinin hiçbir hazırlık yapmadan geldiklerini de vurgulamıştık.
Hani açıklama yapanlar, 300 kişiye iş imkanı yaratacaklarını söyleyip, Bandırmalıları avlamaya çalışıyorlardı ya!..
Bizler de hemen “Aman ne iyi, madem istihdam yaratacaksınız, o zaman buyrun canınız nereye isterse oraya istediğiniz fabrikayı kurun” diyecektik.
Herhalde böyle bir beklenti içindeydiler!..
Tabii bekledikleri olmadı. Halk, yatırıma karşı çıkmadı ama kurulduğu yere topyekün karşıydı.
Sorular ard arda geldikçe, firma yetkilileri öyle bir köşeye sıkıştı ki, verecek cevap dahi bulamadılar.
Ellerinde bir fotokopiyi koca sinema salonunda dolaştırmaya kalkıp da, bu kağıt parçası ile koskoca Bandırma halkını kandırmaya dahi kalkmışlardı.
Toplantıya katılanlar hatırlayacaklardır, bütün herkes böyle bir tanıtımı kabullenmediği gibi sert sözlerle de eleştirmişti.
Hatta, o toplantıya başkanlık eden Balıkesir İl Çevre ve Orman Müdürü Emine Tamer’e yönelik de ağır eleştiriler yöneltilmişti.
Devletin önemli bir bürokratının, böyle bir toplantı sonunda, kendisinden istenilen şekilde bir rapor hazırlayacağı bile ima edilmişti.
Emine Tamer de, kim olursa olsun hiç kimsenin etkisi altında kalmadan kendi doğrularını yazmaktan çekinmeyeceğini dile getirmişti.
Doğruyu söylemek gerekirse, ben dahil o salonda bulunan hiç kimse bu sözlere pek inanmamıştık.
Şimdi elimde Balıkesir İl Çevre ve Orman Müdürü Emine Tamer’in “Bandırma Madencilik San. ve Tic. A.Ş. çimento fabrikası projesi halkın katılım toplantısı değerlendirme formatı” başlıklı Çevre ve Orman Bakanlığı Çevresel Etki Değerlendirmesi ve Planlama Genel Müdürlüğü’ne hitaben yazılmış yazısı var.
Gerçekten de Sayın Tamer, sözünün eri bir müdür olarak söylediklerini raporuna da geçmiş.
Hangi tarih ve nerede halkı bilgilendirme toplantısı yapıldığını belirterek giriş yaptığı raporunda, bakın, halkın görüşünün nasıl yansıtıldığını bağlı bulunduğu Bakanlığa iletmiş;
“………Söz konusu toplantıya halkın katılımı 80-100 kişi civarında gerçekleşmiş olup, toplantıya ait tutanak ve katılımcı listesi ayrıca sunulmuştur. Toplantıya katılanların çoğu kurulması planlanan çimento fabrikasının yerinin uygun olmadığı Ayyıldız Mahallesine yakın olduğu yaklaşık (1750 m. mesafede), fabrikadan kaynaklanacak toz ve gaz emisyonlarından yerleşim yerlerinin etkileneceği, yöre halkının sağlığını olumsuz etkileyeceği ifade edilerek seçilen yerin uygun olmadığı, bu yerde çimento fabrikası kurulmasını istemediklerini, alternatif uygun başka bir sahanın bulunması gerektiği yerleşim yerlerinden uzak bir sahanın seçilmesi gerektiğini ifade edilmiştir.”
Yine Sayın Tamer, toplantıya katılan halka firma yetkililerinin doğru dürüst bir sunum yapamadığını da şu cümlelerle dile getirmiş;
“Ayrıca toplantıya katılanlar sunumu yapan firmanın yeterli sunum yapmadığı projeyi tam olarak anlamadıklarını, görsel bir şekilde projeksiyon kullanılarak sunum yapılması gerektiği ve tekrar görsel cihazlar kullanılarak bir sunum yapılması talep edilmiştir…”
Bandırma’da çimento fabrikasının kurulması düşünülen Ayyıldız tepede de incelemelerde bulunduklarını, Bakanlığa yazdığı raporunda belirten Balıkesir İl Çevre ve Orman Müdürü Emine Tamer, yerin uygun olmadığını da vurgulayıp, şu tesbitle noktalamış;
“Toplantı sonucu İl Müdürlüğü olarak proje sahası gezilmiş olup, sahanın Ayyıldız tepe mevkiinde yerleşim yerine yakın bir alanda tarım arazisi vasfında bir alan olduğu görülmüş olup, proje sahasının çimento fabrikası olarak yerinin uygun bir alan seçimi olmadığı alternatif bir başka sahanın bulunması gerektiği değerlendirilmiştir.”
Şimdi, burada Bandırma olarak Balıkesir İl Çevre ve Orman Müdürlüğü’ne yönelik herhangi bir karşı eleştiri getirmek son derece yersiz olur.
Amma, ÇED yönetmeliğinde bir 9. madde var ki, hangi yöne çekerseniz çekin!.. Bakın o maddede ne deniliyor;
“Halkın Katılımı Toplantısı
Madde 9- Komisyonun Kapsam belirleme toplantısından önce, halkı yatırım hakkında bilgilendirmek, projeye ilişkin görüş ve önerilerini almak üzere proje sahibi tarafından projenin gerçekleştirileceği yerde Bakanlık ile mutabakat sağlanarak belirlenen tarihte, halkın katılımı toplantısı düzenlenir. Çevresel Etki Değerlendirmesi sürecinden önce proje sahibi tarafından, halkı bilgilendirmek amacıyla anket, seminer vb. çalışmalar yapılabilir.”
Evet, bu maddeye dayanarak Bakanlık “Haa, demek ki halkı bilgilendirme toplantısı da yapılmış, bu toplantının yapıldığına dair imzalar da var, öyleyse biz bu çimento fabrikasının yapılmasına izin verelim…” de diyebilir!..
Kendi birimi olan İl Müdürlüğü’nün karşı görüşte bulunmasına rağmen.
Görünen o ki, biz daha çoook ikinci bir bilgilendirme toplantısını bekleriz!.. Ne demişler, atı alan Üsküdar’a geçmiş… Şimdiden, çimento fabrikası hayırlı olsun diyelim bari!..
