Çocukluğumun en kıymetli, herkesin orada olduğu, pazarlık yapılan pazar yerleri “Gel vatandaş istediğini seç.” sözleriyle ilgi çeken pazarcılar unutulur mu? Teknoloji baş döndürücü hızla gelişse de pazar yerleri değerinden hiçbir şey kaybetmedi. Dört mevsim her gün pazar; yerli, yazlıkçı ve turistlerin olmazsa olmazıdır. Özellikle merkezde kurulan Salı tekstil pazarı ve Cuma günleri kurulan köylü pazarı, Bodrum limanına demir atan gemilerle yarımadaya gelen turistlerin uğrak yeridir.
Yokuşbaşı’na geldiğinizde sizi karşılayan masmavi deniz, kale ve liman manzarası, kendine has beyaz evleri, gecesi ayrı gündüzü ayrı begonvil kenti Bodrum’da cuma günleri sabahın köründe kurulur pazarlar. Mevsime göre akşamüzeri toplanır. Her Cuma gününü iple çekerim. Yine yeni yeniden merkez pazarındaki iklimsel cümbüşün içinde olmak gibisi var mı? Her mevsim mis gibi bahar, mis gibi kekik, mis gibi ekmek kokar.
Çomak dağlı kadınlarımızın saçlarını çiçeklerle donattığı, bahçe güzeli, yıldız çiçeği, kadife çiçeklerinin demet demet satıldığı, zeytinin her türlüsünü doyasıya hiç para vermeden tadabileceğiniz yerdir Bodrum pazarları. Zeytin satan teyzeler ve amcalar tarafından hiç bilmediğiniz zeytin çeşitleri ile tanışırsınız. Satılan her ürün ikram edilir. Taze yeşillikler seçilir, akşama yapılacak bamya, barbunya alınır, yazlık kışlık yiyecekler sepete atılır. Pazarcılarla sohbet keyiflidir. Her biriniz, onlar için evine gelmiş konuk gibidir. Mutlaka sizleri köyüne, evine davet eder. Çarşamba günü kurulan organik pazarda elleri kınalı Kumköylü emektar, üretici bir kadın ile tanıştım.
-Adın ne?
– Zaman, dedi.-
Ne kadar güzel bir isimdi. Hiç duymadığım bir isim. ‘Zaman’ ismiyle zihnimde cümleler kurmaya başladım. “ Zaman, beni bırakıp gitme n’olur… / Zaman, şimdi ne yapıyor? / Zaman, çok iyidir. / Zaman, her an benimle. / Geçip giderken hayat, Zaman’ı yakaladım. / Zaman’ım bir tanem, ömrüm senin olsun…”
-Kim koymuş adını, hikâyesi nedir?
–Zaman, babaannemin adıymış. Babam koymuş. Dedi. Zaman’ı zaman içinde bıraktım ve bu samimi sohbetin ardından kendi elleriyle yaptığı tarhana, börek, bahçesinde özenle yetiştirdiği pırasa, ağacında yetişen iğdesinden aldım.
Biraz ötede Kiraz Hanım, biraz ötede Münevver hanım, daha ötede Ali bey ve diğerleri tezgâhlarını açmışlar. Süzme yoğurt, ev turşusu, meyveler, fırınlanmış is kokan içi ceviz dolu incirler satıyorlar. Adını bilmediğim onlarca üretici kahraman; yerli üretimlerini festival havasında, yaptığımız ödemelerle mutfaklarımızı zenginleştirmek için sahnededirler. Sarmalar, dolmalar, gözlemeler dizi dizi hangi mutfağa gideceğini bekler.
Çeşitli tahılları un haline getirdikten sonra, elde ettikleri hamurla, taş fırında yaptıkları Bodrum kültürüne bağlı, lezzet, şekil, pişirme tekniği ile gelenekselleştirdikleri ekmek türlerini bulabilirsiniz. Özellikle peksimet ayrı bir lezzet sunar. Somun ekmek ve pidenin yani sıra bazlama, yufka, gözleme, lavaş, çeşitleri yer alır tezgâhlarda.
Bodrum’da yöreye özgü dokuma perdeler, el işleri Salı Pazarındadır. Tereyağı, zeytinyağı, pekmez, bal, yumurta gibi ürünleri sepete atar, eliniz boş dönemezsiniz eve. Her mevsimde, her tezgâhta Bodrum’a özgü ot bulabilirsiniz. Çıntar mantar, acı ot, arap saçı, çükündür gibi daha nice nice çeşit otları elinize aldığınızda tarifi ile birlikte satarlar. Antik dönemin üretim teknikleriyle üretilen “Göz Boncuğu” dediğimiz nazardan koruyan cam boncuklar bulunur.
Ayrı bir kültür olan ikinci el pazarları
Bu pazarlarda da kültür, paylaşılır, eskiyi almak, diğer insanların eski zamanlarda severek kullandığı her tür (kitaptan tutun da masa örtüsü, mutfak eşyaları, giysiye kadar her türlü çanak çömleği) eşyaya az para vererek, o eşyaları yeni bir evde yaşatmaya devam ederiz. Eskimiş elektronik eşyalar alınır, tamir edip kullanılır. Radyo, saat, müzik çalar, oyun konsolu gibi aklınıza ne geliyorsa bulabilirsiniz. 2. El Pazar kültürü başlı başına bir dünyadır. Ucuz ve güzel olan az bulunur ürünlerin satıldığı, pazarlar büyük AVM’lere hiç benzemez.
Dünyada ve ülkemizin her yerinde olduğu gibi Bodrum’da da yöresel pazar günleri
Pazartesi – Türkbükü, Kumbahçe, Güvercinlik pazarı
Salı – Bodrum Merkez (Giyim) El işi, buldan bezi örtüler, batik şile bezi giysiler, yerel işlemeli giysiler bulunabilecek şahane pazar.
Salı – Yalıkavak (Sebze), Gölköy pazarı
Çarşamba – Gündoğan, Ortakent, Gümüşlük, Akçaalan pazarı
Perşembe – Yalıkavak (Giyim), Akyarlar ve Bitez pazarı
Cuma – Bodrum Merkez (Sebze), Konacık ve Yalıçiftlik pazarı
Cumartesi – Turgutreis sebze ve tuhafiye pazarı, Yalıkavak 2. El pazarı
Pazar – Gümbet, Kızılağaç ve Mumcular pazarı
Pazar –Merkez Antik Pazar, Bitez 2. El Pazarı, Turgutreis 2. El Pazarı
Bodrum pazarlarında, içeriye girer girmez tüm meyve, sebze, kese yoğurdu ve kırılmış zeytin kokusu dolar içinize. Dolaşmaya başlayın, tezgâhların başında durun ve alışveriş keyfini yaşayın.
