Bi Adet Bir

Zamanla lisanımıza yeni kelimeler gireceğini tahmin ediyordum da eski kelimelerin telaffuz edilişinin değişeceğini tahmin etmiyordum.
Anadolu´da konuşulan, Türkçe ve edebiyat öğretmenleri tarafından “ağız” olarak öğretilen kelimeler mevcudiyetini devam ettirirken; zaman içersinde doğru bilinen kelimelerin hal değiştirmesinin izah edilir tarafı yoktur. Üstelik bu değişimi okur-yazarlar yapmaktadır.
Bir misal verecek olursak sözlüklerdeki adı “mantar” olan ve ahali arasında bölgelere göre “kirmit” ve “tirmit” olarak bilinir. Bu isimleri herkes anlar ve duyduğunda neden bahsedildiğini bilir. Hatta hiç gocunmadan kaleme de böyle alır.
Zaman içinde daha önce bir kelimenin karşılığı olarak lisanımıza giren ve sonra amiyane tabiriyle “aspirin” kelimeler vardır. Mesela Hadise, vak´a yerine bulunan “olay” kelimesi önceleri bahsi geçen kelimelerin karşılığı iken zaman içersinde “şey” kelimesini ardında bıraktı.
Olay kelimesi o kadar farklı yerde kullanılıyor ki aslında lügatler için “olay” oldu.
Dışarıda yağmur olayı ver.
Bu bir para olayı.
Aslında olay öyle değil.
Söylesem olay olur.
Bu olay sıcakların artmasından böyle oldu.
Terör olayı can alıyor.
Bu kültürel bir olay.
İki kişinin anlaşamaması olayı.
Olay olay kolay!
Çok kolay mı bir kelimeyi sıkıştığın zaman kullanmak.
Kimse ben kelime bilmiyorum demiyor da sıkıştı mı “olay” ile vaziyeti kurtarıyor.
Şimdi başımıza “bi” kelimesi çıktı.
Bi çay daha ver.
Bi ekmek alayım.
Bi bardak su içebilir miyim?
Daha önceleri kelimenin başına gelince, kelimeyi olumsuz hale getiren “bi” şimdi hatırı sayılır bir kelime olup çıktı karşımıza.
Eskinin “olumsuz” kelimesini “bir” yerine kullanıyoruz. Bir kelimesindeki “r” harfi bizi niye rahatsız etti bilmiyorum ama bu bir cahillik değilse de vefasızlık.
Bu kadar da “bivefa” olunmaz ki.
İnsan “biçare” olunca oluyor demek.
Kısaca, lisanımızda “bi” “olayı” girdi yani.
Sizce “biolay” ile “olay bir” aynı mı?