Dünyanın en fazla petrol alıcısının, Çin ve arkasından Hindistan olduğunu biliyoruz.
Çin’in ulaştığı aşırı üretim, aşırı enerji ihtiyacını da beraberinde getirdi. Çin, bu aşırı enerji ihtiyacının %65’ni kendi kömür kaynaklarından elde etmiş olsa da geri kalan, %35 enerji ihtiyacını, dışardan temin etmek durumundadır.
Dışarıdan petrol almak , Çin için, doların hakimiyetine destek olmak anlamındadır. Amerika’yı desteklemek anlamındadır.
Çin, Suudi Arabistan’dan petrol alabilmek için, Londra Borsasından komisyonunu da ödedikten sonra Dolar temin edip, Suudilerden petrol temin edebilmektedir.
Çin bu engeli aşmak ve kendi Yuan’ı ile petrol almak için, Yuan’ı altın karşılığı ile konvertible* duruma soktu.
Yani karşılıksız basılan dolar yerine Çin arkasında altın olan Yuan vereceğim dedi.
2018 Mart’ında, Çin, Shanghai İnternational Exchenge’de Yuan ile sözleşmeli enerji antlaşmalarını borsaya vermiş oldu.
Başlangıçta Suudi Arabistan ayak diredi. Ancak Çin, Rusya, Venezüella, Singapur, Ruanda Yuan(RMB) ile enerji alış- verişine onay verdi. Son yapılan bir antlaşma ile Suudiler, yıllık 10 milyar dolar karşılığına denk gelen Yuan ile petrol vermeye razı oldu.
Her geçen gün Yuan ile enerji satışı artmaktadır.
Petro Dolar-a karşı Petro Yuan savaşına sahne olacak bir ticaret savaşı daha oldu. Zaten ABD Dolarının dünya ticaretine hâkim para olması petro dolar sayesinde oldu.
Petro dolar, ABD’ye ekonomik, siyasi güç verdi. Karşılığı olmayan dolarlar üzerinden, mazlum ülkelerin değerlerini kendi ülkesine zenginlik olarak kattı.
Arkasında petrol olan Doları da silah olarak kullandı.
Lakin bu silahın çok kullanılması, çok oynanan oyuncak gibi, kırıldı.
İki süper güç dolara karşı tavır alınca, ABD Doları zora girdi.
23 ülke dolar ile alış-verişi sonlandırdı. Petro Yuan hızla yükselişe geçti.
Çin’in aşırı üretimi ile zaten baş edemeyen ABD ve Avrupa, eski günlerine geri dönüp, Dünya hegemonyasını sürdürmek isteyince, ortaya başka durumlar çıktı.
Amerika’nın kendisine yetecek kadar petrolünün olmasına karşın, petrol savaşı sürdürmesinin asıl nedeni; rakiplerinin petrole kolay ulaşmasını engellemektir.
Bunun için Arap Denizi, Hint Denizi ve Çin Denizini kontrol altında tutmayı istemektedir.
Bir yol bir kuşak projesi de buna karşı bir projedir. Bir nevi savunmadır.
Amerikan dolarının ticarette referans değeri olma yeteneğini yitirdiği, para otoritelerinin ortak kanaatidir.
ABD zorlaması ile ya da henüz onun yerine geçecek başka dövizlerin de ABD denetiminde olması, Çin ve Rusya’yı yeni yol arayışlarına zorlamıştır.
Asya Yatırım Bankasının kurulması ve Çin Rusya’nın rezervlerini altın ağırlıklarına dönüştürmesiyle birlikte, altına konvertable* Çin Yuan’ının enerjide tedavüle girmesini sağladı.
Üretim yerine, hizmet ve finans sektörünün Amerika’da önde olması, ABD dolarının gücünü azaltmaktadır.
Gelinen son durumu şöyle özetleyelim.
2018 yılı sonu itibariyle rezerv para olma durumunda, altın karşılığı olan Yuan %11 düzeylerine ulaşmıştır. Rusya Yuan karşılıklı devlet tahvilleri çıkarmaya başlamıştır.
Para otoritelerinden Amerikan Gerald Celente araştırma şirketi, 2019 yılında rezerv para olarak Yuan’nın %10 daha artarak %20 düzeyine ulaşacağını tahmin ediyor.
Saxso Bank da aynı trendin olacağını ifade etmektedir.
Rusya ve Çin birlikteliğinin dışında Venezüella, Pakistan ve Hindistan gibi ülkelerin de Yuan ile tahvil çıkarma yoluna gittiği görülmektedir. Kazakistan, Özbekistan, Kırgızistan gibi ülkelerde görüşmelere devam etmektedir.
Sadece petrol alımı için kullanılacak Yuan bile, petro-yuan’ın gücünün yükselmesine yetecektir. Çünkü üretim artık Asya’dadır. Üretenler de bu üretime karşılık gelen parayı da basacakladır. Asya’nın, ürettikleri kadar ABD doları dünya piyasasından geri çekilecektir.
*Altın karşılığı olan Yuan
