Dünkü yazımda şehir merkezindeki köy pazarlarını konu edinmiştim. Şimdi sizlere şehir dışında ana yol aksları üzerinde yapılmasını önerdiğim köy ürünleri pazarından bahsedeceğim.
İlimiz Karadeniz sahil yolu üzerinde. Ayrıca; Ünye Akkuş, Fatsa Aybastı, Altınordu Mesudiye, Altınordu Kabadüz alt bağlantı yollarına da sahip.
Bu ana ve alt yol güzergahlarında; Altınordu, Gülyalı, Perşembe, Fatsa, Ünye, Akkuş, Çatalpınar, Kabataş, Aybastı, Ulubey, Gürgentepe, Gölköy, Mesudiye ve Kabadüz olmak üzere 14 ilçemiz mevcut, ancak diğer ilçelerimizde bir şekilde ana ulaşım akslarına yakın.
Çok genel bir hesaplamayla tahminim köylerimizin-mahallelerimizin yaklaşık üçte biri bu yol güzergahlarına sınır veya içinden geçiyor.
Köylerimizde çeşitli ürünler üretiyoruz ve satıyoruz. Temel sorunumuz bu ürünlerin değerinde bir fiyatla pazarlanması ve pazarlama sadece kırsal alandaki ürünlerimizin değil, aynı zaman da ticaretin temel sorunu.
Çok genel bir hesaplamayla nüfusumuzun üçte biri yıl ortalaması olarak kırsalda yaşıyor ve üçte ikisi ise kırsala bağımlı olarak geçimini sürdürüyor. Ana geçim kaynağımız fındık olsa da, buralarda fındığın dışında da çok farklı ürünler yetiştiriliyor, birçok ürünümüz de pazarlanamadığı için yetiştirilmekten vazgeçilmiş durumda.
Örneğin “serbest yumurta tavukçuluğu” gibi birçok kurumumuzun destek verdiği yumurta üretiminde hatırlanacağı gibi temel sorun pazarlama idi ve basına da yansıyan tartışmalar yaşandı.
Nüfusumuzun çoğu şehirlerde yaşıyor ve köylülerimiz bile toprağa dayalı tüketimlerini şehirlerdeki pazarlardan karşılıyor. Kırsal alanda üretim durma aşamasına geldi.
Tüm bu sorunların çözümüne yönelik bir proje önerim var: OTANTİK KÖY ÜRÜNLERİ PAZARI. Bu projeyi Samsun Büyükşehir Belediyesi yetkililerine önermiştim, benimsediler ve şimdi bir kaç örnekte olsa hayata geçirmiş durumdalar. Kısmen ve küçük ölçeklide olsa benzer bir uygulama Çambaşı yolunda Turnalık’a gelmeden ana yol kenarında var zaten, emeği geçenlere teşekkür ediyorum.
Yol haritası; yöresel mimari ve ahşaba dayalı bir tasarım yapmak, Büyükşehir belediyemizce inşaatlarını yapmak-yaptırmak, ziraat odalarımız üzerinden çiftçilerimizi organize etmek ve aynı zamanda denetimlerini yapmak, bu alana ıslak mekanlar (bay bayan tuvaletler ve çeşme) mescid yapmak (10 m2). Islak mekan yapılarının ve mekânsal altyapıların maliyeti 20.000-50.000 TL yi aralığında olur ve 19 ilçede birer örnekle başlasanız toplamda yaklaşık 400.0001.000.000 TL aralığında olur. Kurumlarımızın bütçelerini düşündükçe konuştuğumuz rakamlar gerçekten komik kaçıyor.
Buraların isim hakkını hayırsever birer gurbetçimize verin, peyzaj-çevre düzenlemesi, nakliye, altyapı vb maliyetleri belediyelerimiz kendi imkanlarıyla yapsın hayırseverimiz de üst yapı maliyetini karşılasın. Alın size hayır fabrikası, para fabrikası ne derseniz deyin.
Yaklaşık 10 yıl önce insanlarımız; köylerinde, nitelikli üreten, terleyen, sağlıklı bir çevrede yaşayan, toprağa dayalı tüketen, çiftçiliği bir meslek olarak gören ve kendini değerli hisseden durumda iken, şimdi; şehirlerin varoşlarında, nitelikli tüketen, sağlıksız bir çevrede yaşayan, markete dayalı tüketen, mesleksiz ve kendini değersiz hisseden, kahveye veya eve bağımlı duruma geldi.
Çözüm elbetteki çok yönlü düşünülmüş, çalışılmış, planlanmış ve harekete geçilmiş bir kırsal kalkınma çalışması. Bu dediğin “çok zaman alır, bizi meşgul eder” vb. anlamsız düşünceler var ve “bir şey söyle devamı sonraki iş” deniyorsa kırsal kalkınma için kafamda düşündüğüm yüzlerce adımdan bir tanesi olarak somut bir adım: OTANTİK KÖY ÜRÜNLERİ PAZARI.
Duası benim payesi sizin olsun, lütfen ey yöneticiler, kırın zincirlerinizi, yönünüzü çiftçimize dönün, onların duası ve memnuniyeti sülalenize yeter.
