Âşık Meczubî adıyla tanınan Nuri Doğruyol, 8 Şubat 1930’da Yozgat’ın Yerköy ilçesine bağlı Terzili köyünde doğdu. Yedi yaşındayken annesi vefat etti.
İlkokulu bitirdikten sonra Kayseri Pazarören Öğretmen Okulu’na yazıldı ve buradan mezun oldu. Kısa bir süre öğretmenlik yaptı. Uzun yıllar Ankara’da yaşayan âşık, burada manav dükkânı işletti.
1991 yılında oğlu Süleyman’ın askerde şehit olması üzerine Terzili köyüne geri döndü. Burada çiftçilik yaparak hayatını sürdüren âşık, 20 Nisan 2004 tarihinde kalp krizi geçirerek vefat etmiş ve köy mezarlığına defnedilmiştir.
1948 yılında bazı gazetelerde şiirleri yayımlanan âşık, şiirlerinde “Meczubî” mahlasını kullanmıştır.
“Hiç başımdan eksik olmadı belam
Nuri der ağzımdan çıkmıyor kelam
İşte budur kısacası vesselam
Ver çiftin tutağın elime baba”
Dörtlüğünde olduğu gibi bazı şiirlerinde Nuri mahlasını da kullandığı görülmüştür. Hüseyin Çırakman, Murat Çobanoğlu, Âşık Ferrahi, Kemal Bülbül, Mustafa Küçük, Âşık Gülabi, Nuri Çırağı gibi âşıklarla arkadaş olan Âşık Meczubî’ saz çalmasını bilmesine rağmen şiirlerini saz çalarak okumamıştır.
Türkiye’nin birçok yerini gezip dolaşan âşık, bir süre destan yazıp satmıştır. “Ne Büyük” adlı şiirinde bunu şöyle dile getir:
Cemi cümle kâinatı yaradan
Nimet veren denizden hem karadan
Meczubî’ye nasibini aradan
Destan satıp yol bulmuşum ne mutlu”.
Âşık, şiirlerini Yozgat’tan Parlayan Güneş, Kalbimin Sesi, Şakacı Kızlar, Kıbrıs’ı Özleyiş, Ölüm Döşeği, Dedikodusuz Yuva, Dile Gelen Hakikatler, Yunus Gibi adlı kitaplarda toplamıştır. Âşığın 1982 yılında basılan “Yunus Gibi” kitabının dışındaki diğer şiir kitaplarına ulaşılamamıştır.
“Yunus Gibi” kitabında daha çok İslam dini, Allah sevgisi, peygamber sevgisi gibi dini konulu şiirleri yer almaktadır. Bunun yanı sıra şiirlerinde aşk, sevgiliye duyulan özlem, kahramanlık, vatan sevgisi gibi konuları işleyen âşık, şiirlerinde sade ve anlaşılır bir dil kullanmıştır.
Kaynakça: 1-Doğan, Durali (1988). Yozgat Şair ve Yazarları Ansiklopedisi -Ankara.
2-Yozgat Valiliği İl Özel İdare Müdürlüğü Kültür Yayınları
3-Hatice İnanır (Âşık Meczubî’nin kızı), Ankara, 1940, ilkokul, ev hanımı [Burcu Kaya Çakı tarafından 22.01.2019 tarihinde yapılan görüşme].
4-Kalkan, Emir (1991). XX. Yüzyıl Türk Halk Şairleri Antolojisi. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
5- Yazar: Burcu Kaya Çakı- Yesevi Üniversitesi
6- Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü- Ahmet Yesevi Üniversitesi
