Çin’ de yapılan araştırmada, apandisleri alınanlarda (apandektomi) bağırsak mikrobiyotasında meydana gelen değişikliklerin kolon ve rektum kanserine sebep olabileceği tespit edildi.
Oncogene’ de yayınlanan araştırmanın ilk bölümünde, 20 senelik takip sırasında kolon-rektum kanseri riskinin apandisleri alınmış olan 44 bin kişide alınmamış olan 85 kişiye göre yüzde 73 fazla olduğu hesaplandı (1).
Kanser riski ve bağırsak disbiyozu, apandisleri alınan 50 yaşından büyük erişkinlerde daha belirgindi.
Araştırmanın ikinci bölümünde apandisleri alınmış olan 157 kişi ile apandisleri olan 157 kişinin dışkı numunelerindeki analizlerde apandisleri alınanların bağırsak mikrobiyomlarında anlamlı farklılıklar tespit edildi.
Apandisleri alınanlarda Bacteroides vulgatus, Bacteroides fragilis, Veillonella dispar, Prevotella ruminicola, Prevotella fucsa, Prevotella dentalis, Prevotella denticola gibi kanseri teşvik eden bakteriler artarken Blautia sp YL58, Enterococcus hirae, Lachnospiraceae bacterium Choco86, Collinsella aerofaciens, Blautia sp SC05B48 gibi faydalı bakteriler azalmış bulundu.
Araştırmanın üçüncü bölümünde ise bir kolon-rektum kanseri fare modelinde apandektominin bağırsak disbiyozuna ve bağırsak bariyer fonksiyonun bozulmasına sebep olarak kanser gelişimini desteklediği belirlendi.
Araştırmacılar bu sonuçları, apandektomi sonrasında kolon-rektum kanserini teşvik eden bakterilerin artması ve faydalı bakterilerin azalmasıyla karakterize disbiyozun kanser gelişiminde önemli bir tol oynayabileceği şeklinde değerlendiriyorlar.
Apandisin alınması kolon kanseri riskini artırıyor
Apandis çoğu zaman fonksiyonu kaybetmiş, bir organ kalıntısı gibi değerlendirilir ama her geçen gün artan deliller bağırsaklardaki mikropların kolon-rektum kanser riskinin belirlenmesinde ve bağırsak mikrobiyotasının çeşitliliğinin sürdürülmesinde apandisin çok önemli rolünün olabileceğini gösteriyor.
Birçok araştırma apandisin işe yaramaz bir doku olmadığını, bağırsak bakterileri ve bağırsaklardaki enflamasyonu modüle etmede rolü olduğunu ortaya koyuyor.
Apandis, “biofilm” ve bağırsak bakterilerinin oluşumu ve korunmaları için güvenli bir yer olarak kabul ediliyor.
Nitekim apandektomiden sonra Crohn hastalığı ve kolon kanseri riskinin arttığını gösteren başka araştırmalar da var (2).
European Heart Journal’ de yayınlanan bir araştırmada da, 20 yaşından önce apandis veya bademcikleri alınanlarda kalp krizi riskinin yüksek olduğu ortaya çıkmıştı (3).
Apandisit antibiyotiklerle de iyileşebilir
Patlamamış olan apandis iltihaplarının çoğunun ameliyata gerek kalmadan antibiyotiklerle de tedavi edilebileceği de biliniyor (2).
İltihaplı apandisin çıkarılması kesin tedavidir ama ameliyatın komplikasyonları, apandisi alınanlarda kolon kanseri, Crohn hastalığı risklerinin artabileceği de hesaba katılmalıdır.
Gelelim neticeye
Bu araştırma, özellikle 50 yaşın üzerinde olan apandisleri alınmış kişilerin bağırsaklarla ilgili tüm şikayetlerinin kanser bakımından titizlikle değerlendirilmesi gerektiğini düşündürüyor.
Olmazsa da olur diye düşünülen, apandis, bademcik, geniz eti, safra kesesi gibi organların alınması doğru hastada elbette “hayat kurtarıcı müdahalelerdir” ve bu müdahalede gecikilmesi ölümle de sonuçlanabilir.
Apandis, bademcik ve geniz etlerinin gereksiz dokular olmayıp bağışıklık sisteminin en önemli parçalarından olduğunu, ameliyat kararlarının çok iyi düşünülerek verilmesi ve müdahalenin fayda ve risklerinin doğru değerlendirilmesi gerektiğini bir kere daha hatırlatırım.
Kaynaklar:
1. https://www.nature.com/articles/s41388-022-02569-3
Makale: Altered gut microbiome composition by appendectomy contributes to colorectal cancer
**
