Devletten birazcık akıl ve izan beklemek nafile bir çaba mı?’
Yüzsüz oyunu İtalya’yı anlatıyor, devletimiz oyundan ‘PKK propagandası’ çıkartıveriyor!
Üç yılda 100 kez Kürtçe sergilenen “Yüzsüz” oyunu, İBB’nin özel tiyatrolara desteği kapsamında Şehir Tiyatroları Gaziosmanpaşa Sahnesi’nde sergilenecekken, PKK terör propagandası yaptığı külyutmaz devletimiz tarafından keşfediliverdi.
Oyunu yazan, Nobel Edebiyat Ödülü kazanan İtalyan Dario Fo.
İtalya’da Kızıl Tugaylar tarafından kaçırılan Aldo Maro’nun yerine bir sanayici kaçırılırsa, devletin ne yapacağını sorgulayan oyun, yazıldıktan tam 29 yıl sonra Türkiye’de PKK propagandası yapmaktan dolayı yasaklandı.
Ve bu yasak kararını da devletin aklı başında yöneticileri, oyunu izleyen emniyet mensuplarının tuttuğu rapor üzerinden savundu. Tam 100 yıl boyunca komünizm propagandası yapmaktan dolayı yasaklanan kitaplar, yasaklanan oyunlar, yasaklanan sinema filmleri, yasaklanan etkinlikler, hayatları karartılan yazarlar, oyuncular, siyasetçiler, gençlerden sonra artık yasaklamanın ana konusu terör propagandası oldu.
Sormaya bile gerek yok. Çünkü terör propagandası deyince sorgulamaya bile gerek yok. Devletin yasakladığını sorgulamak kimin haddineydi… Yasak yasaktı kardeşim.
Dario Fo, 1926 yılında İtalya’da doğdu. 13 Ekim 2015’te ise öldü. Ünlü İtalyan oyun yazarı, tiyatro yönetmeni ve oyuncusu Fo, 1997 yılında Nobel Edebiyat Ödülü kazandı.
1981 yılında yazdığı ve ölümünden dört yıl sonra Türkiye’de oynanan “Klaksonlar, Borazanlar ve Bırtlar” yani “YÜZSÜZ” oyununu izleyen emniyet mensuplarının yazdığı rapor üzerine, PKK propagandası yaptığı gerekçesiyle oyun yasaklandı.
Fo yaşasaydı, kendisine PKK propagandası yaptığı gerekçesiyle oyununun yasaklandığı söylenseydi ne derdi acaba? Tebessüm ederek “gerçek mi?” diye sorardı galiba…
Oyunun konusunu merak edenler için…
Ne anlatılıyor?
“1978 yılında İtalya’da Kızıl Tugaylar, Hıristiyan Demokrat Partisine mensup politikacı Aldo Moro’yu kaçırdı. Merkez sağın en etkin kişilerinden birinin yaşamına karşılık 12 hasta siyasi tutuklunun serbest bırakılmasını istediler. Hükümet araya Moro’nun ailesi, arkadaşları ve Papa VI. Paul’un girmesine rağmen pazarlığı kabul etmedi. Hatta Papa, Moro’ya karşılık kendisinin rehin alınmasını talep etti. Kaçırılmasından 55 gün sonra görüşmelerden sonuç alınamaması nedeniyle Moro’nun cesedi bir parkta bulundu.
Bunun üzerine Dario Fo, “Yüzsüz: Klakson, Borazanlar ve Bırtlar” adlı eserinde bu konuyu ele aldı, ama bir farkla: Kaçırılan Aldo Moro değil, FIAT’ın başkanıydı. Kaçırılan bir siyasi değil de, bir sanayici olursa acaba devlet bu kez ne yapardı?
FIAT’ın patronu Agnelli Kızıl Tugay tarafından kaçırılır. Kızıl Tugay militanlarının kullandığı arabanın kaza yapması sonucu Agnelli, olay yerinde tesadüfen bulunan FIAT’ın teknisyenlerinden Antonio tarafından kurtarılır. Ancak Antonio tanınmayacak haldeki ağır yaralı Agnelli’nin üzerinde kendi kimliğini unutur.
Doktorların yaptığı bir dizi estetik ameliyatla Angelli hayata dönerken, cebindeki kimliğin sahibi Antonio’nun da yüzünü alır. Artık ülkenin en önde gelen işadamlarından birinin suratında bir işçinin yüzü vardır. Üstüne üstlük Angelli’nin artık bir karısı ve sevgilisi de olmuştur bu yeni yüzü ve kimliği sayesinde!”
Teatra Jiyana Nü oyunu ilk kez 2017 yılında sergilenmiş
İşte bu oyun İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından özel tiyatroları destek kapsamında Gaziosmanpaşa Sahnesi’nde gösterime girecekken, Gaziosmanpaşa Kaymakamlığı tarafından terör propagandası yaptığı gerekçesiyle yasaklandı.
Teatra Jiyana Nû tarafından Kürtçeye “Berû: Klakson Borîzan û Birt” olarak çevrilerek sahnelenen oyunun Türkiye’de ilk olarak, prömiyeri 3. Kürt Kültür ve Sanat Günleri’nde 29 Ekim 2017 tarihinde Kenter Tiyatrosu’nda yapılmış.
Oyun, 2014 yılında Devlet Tiyatroları tarafından sergilenmiş, Kürtçe olarak Türkiye’nin değişik yerlerinde 100’den fazla gösterim yapılmış.
İBB, özel tiyatrolara pandemi nedeniyle Şehir Tiyatroları Gaziosmanpaşa Sahnesi’nde sergileme kararı almasa “Yüzsüz” oyunundan çoğumuz haberdar olmayacaktık.
Devletten akıl ve izan beklemek nafile bir çaba mı?
Toplumun bir kesimi şimdi araştırmadan, sormadan, her zamanki gibi kendisine sunulduğu gibi, Ekrem İmamoğlu’nun PKK propagandası yapan bir oyunu oynatmak istediğine iman etmeye devam edecekler.
Devletin her zaman vatandaşa doğruyu söylediğine inanacak olanlar da yazdıklarımızı okuma gereği bile duymayacaklar. Çünkü, onlar devletin yalan söyleyemeyeceğini düşünüyorlar. Halbuki, devletin yasakçı zihniyeti devam ediyor. Komünizm propagandasından, terör propagandasına dönüşen yasakçı zihniyeti sorgulamak yerine, kendilerine söylenen yasakları sorgulamadan gerçek diye kabul etmeye devam ediyorlar.
Son söz: “Berû: Klakson Borîzan û Birt” oyunun Kürtçe ismi. İnanın oyunu izleyen güvenlik güçleri mensupları oyunu kimin yazdığını ve Kürtçe de bilmedikleri için, konusunu da bilmiyorlardı. Ve İçişleri Bakanlığı ve İstanbul Valisi de tutulan rapora dayanarak oyunun PKK terör örgütü propagandası yaptığına inanarak açıklama yapıyorlar. Devletten birazcık akıl ve izan beklemek nafile bir çaba mı?
*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Tükenmez Haber’in editöryal politikasını yansıtmayabilir.