Azerbaycan’ın Başkenti Baku’den, öteki yerleşim birimlerinden gelen kitapların sayıları hızla artıyor. Bu kitapların sayfalarındaki gezintim, zaman zaman gecikse de sürüyor.
Vagif Şadlinski imzalı bir kitap geldi. Ciltli 290 sayfalık bir kitap bu. Adı: Şadlinskiler. Vagif hocanın geçmişide anlatılıyor bu kitap da.
Kitap içine, ilk sayfalarına bakıyorum, “Şadlinskiler” deyince ne anlamamız lazım diye.. Görülenler:
Azerbaycan tarihinde halkın manevi değerlerini özünde yaşadan Azerbaycan karakterinin formalaşmasında, şekillenmesinde, milli özellikleri, öz amellerinde toparlayan şanlı nesiller olup ve bugünde aynı anlayışla devam edenler, ettirilenler, olarak kabul ediliyor, ifade ediliyor.
Kitabın edebi cehetden işleyeni: Bayram Hüseynli, Redaktoru: Mustafa Çemenli.
Vagif Şadlinski’nin bu kitabında Şadlılar neslinin şanlı geçmişi, kaybettiği şahsiyetler hakkında tahliller yapıldığı görülüyor.
Bunlar; Azerbaycan halkının tarihinde iz bırakmış, milletinin sevgisini ve muhatbetini kazanmış, Bakıhanovalar, Şeyhzamanovlar, Cavanşirler, Hacıbeyliler, Bedelbeyliler, Hoyskiler, Refibeyliler ve başka nesillerden Şadlinskiler nesli de önemli rol oynamış görünüyor.
1. Şadlıların sitayiş etdikleri ve ona bağlı oldukları Pir Cemal Abdal Hazretlerinin Selçuklu devrinde 1160-1230 ncu yıllar arasında yaşadığı tahmin edilir (Sayfa 18)
2. 1918 nci yılın ilk ayından irevan vilayetinde Ermeni Daşnaklarının daha da faalleşmesi Vedibaşar mahallesinde de sabitliye pozmuş, genel durumu daha da ağırlaşmıştı (Sayfa:61),
3. Millidere döğüşleri zamanı Abbasgulu beyin silahlı destesi tarafından geri oturdular Baş Gernili Daşnak Artuşun guldur destesi tezeden Şorbulag yönünden Büyük Vediye sokulmağa can atar (Sayfa:75
4. Azerbaycan rehberliği, hususile şahsen Neriman Nerimanov Nahçıvanı’nın Bolşevik hükümetini bu bölgede harbi ameliyatları suretlendirmeye davet eder.
Kitap içindeki anlatımlar böyle sürüp gidiyor. Bütünlük içinde baktığımızda, değerlendirdiğimizde, kitabın önemi daha çok anlaşılıyor, gözler önüne seriliyor efendim. Tebriklerimi sunuyorum.
Sayfa 236’dan; Rahmetlik atamgil üç kardeş olublar. Büyük gardaş Ağa Şadlinski, Hüseyin Şadlinski ve rahmetlik atam Bilas Şadlinski.
