Ben yetim maaşı alıyordum ve bu dönemde yurtdışına çıktım. Bir yakınıma vekalet vermiştim. Maaşı belirli bir süre sonra kestirmişler. Ben kız çocuğuyum, evlenmedim tekrar başvursam yetim maaşımı alabilir miyim? S.M
Değerli okurumuz, yetim kız çocukları çalışmıyor, kendi çalışmalarından dolayı emekli aylığı almıyor veya evli değilseler, anne-babalarından dolayı aylık hakkı devam eder. Sizin sorununuz son dönemlerde birçok emekli veya hak sahibinin mağdur olduğu konulardan biridir.
5510 sayılı Kanunun 97 nci maddesine göre, SGK ile sigortalı ve hak sahiplerinin aylıklarını ödeyen PTT/Bankalardan aylıklarını 6 (altı) ay süre ile almayanların aylık hesapları SGK’na iade edilmekte ve aylıkları durdurulmaktadır.
Aylık hesapları üzerinden yürütülen otomatik ödeme talimatları hareket olarak değerlendirilmemektedir. Bu nedenle, SGK’dan emekli veya dul-yetim aylığı alanların aylıklarının kesilip mağdur olmamaları için PTT ve bankalara gönderilen aylıklarını 6 (altı) ay geçmeden tahsil etmeleri gerekmektedir.
İade edilen aylıkların tekrar ödenmesi işlemleri, ancak emekli ve hak sahiplerinin talepte bulunmaları halinde yapılmaktadır.
Aylığınızı yeniden bağlatmak için yazılı olarak SGK’na başvurmanızı tavsiye ederiz.
***
İş kazası aylığı bağlanır mı?
Bir şirkette iş kazası geçirdim. Bu iş kazası sonucunda parmaklarım koptu. Malulen emekli olabilir miyim? Veya olabilmem için ne kadar raporum olması gerekiyor? İş kazası veya meslek hastalığı sonucu çalışma gücünü kaybeden sigortalı, çalışması halinde elde edebileceği gelirden de yoksun kalır. Mehmet Saraç
Sürekli iş göremezlik geliri, iş kazası veya meslek hastalığı sonucu oluşan hastalık ve özürler nedeniyle Kurumca yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucularının sağlık kurulları tarafından verilen raporlara istinaden Kurum Sağlık Kurulunca meslekte kazanma gücü en az % 10 oranında azalmış bulunduğu tespit edilen sigortalıya bağlanmaktadır. Eğer, iş kazasından dolayı meslekte kazanma gücünüzü yüzde 10 veya daha fazla kaybetmiş iseniz size iş kazasından dolayı sürekli iş göremezlik geliri bağlanacaktır.
Sürekli iş göremezlik geliri ömür boyunca verilmektedir. Gelirin bağlanması için SGK’na belirli bir süre ve miktar prim ödenmesi gerekli değildir.
Sürekli iş göremezlik durumunun tespiti için Kurum sağlık kuruluna gönderilecek belgeler arasında, varsa ilk işe giriş sağlık raporu, iş kazası ve meslek hastalığı bildirim belgesi, soruşturma raporu ve tutanaklar, çalışır veya çalışamaz raporu, geçici iş göremezlik ödeneği belgesi, iş kazasından sonra veya meslek hastalığının tedavisi için başvurduğu hastanelerden alınan epikrizler ile tedavisi tamamlanıp bulguları sekel halini aldıktan sonra, son durumunu gösterir sağlık kurulu raporu ve dayanağı tüm belgeler bulunmak zorundadır.
Sigortalıya sürekli iş göremezlik geliri bağlanabilmesi için, sigortalının çalıştığı işten ayrılması, iş yerini kapatması veya devretmesi şartı aranmaz. Sigortalının örneği Kurumca hazırlanan tahsis talep dilekçesi ile, ilgili SGK müdürlüğüne başvurması yeterlidir. Tahsis talep dilekçesine, iki adet belgelik fotoğrafı ile Kurumun talebi halinde sigortalının nüfus cüzdanının bir fotokopisi eklenir.
Sürekli iş göremezlik geliri, sigortalının mesleğinde kazanma gücünün kaybı oranına göre hesaplanmaktadır. Sürekli tam iş göremezlikte sigortalıya, aylık kazancının % 70’i oranında gelir bağlanır. Sürekli kısmî iş göremezlikte sigortalıya bağlanacak gelir, tam iş göremezlik geliri gibi hesaplanarak bunun iş göremezlik derecesi oranındaki tutarı kendisine ödenir. Sigortalı, başka birinin sürekli bakımına muhtaç ise gelir bağlama oranı % 100 olarak uygulanır.
4-1/b sigortalılarına (Bağ-Kur), sürekli iş göremezlik geliri bağlanabilmesi için, kendi sigortalılığından dolayı, genel sağlık sigortası dahil prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının ödenmiş olması zorunludur.
