Okurumuz Tuba Aydar, “Babamı 2008 yılında kaybettim. Yetim aylığı bağlandı fakat daha sonra SSK’lı çalışmaya başlayınca kesildi ve maaşım anneme devroldu. Yani babam öldükten sonra sigortalı işte çalışmalarım oldu. Şu anda çalışmıyorum ve babamdan herhangi bir maaş almıyorum. Ekim ayının sonunda evleneceğim. Çeyiz yardımı diye birşey duydum. Bu parayı alabilmem için ne yapmam gerekiyor? İlk önce maaş mı bağlatmam gerekiyor? Yardımcı olursanız çok sevinirim” diyor.
Yetim aylığı alan kız çocukları evlenmedikleri veya çalışmaya başlamadıkları sürece hem yetim aylığı alma ve hem de aylık aldıkları sürece de sağlık yardımından yararlanma hakları bulunmaktadır.
Yetim aylığı alan kız çocuğunun aylığının evlenme nedeniyle kesilmesi durumlarında çeyiz yardımı verilir. Evlenme ödeneği veya kamuoyunda bilinen adıyla çeyiz yardımı bir kereye mahsus olarak verilmekte olup, kaçıncı evlilik olduğunun önemi yoktur. Öncelikle okurumuza sevindirici bir haber vermeliyiz. Eğer yetim aylığı bağlatırsa kendisine evlendiği takdirde 24 aylığı tutarında bir çeyiz parası verilebilecektir. Ancak aylık almadığı takdirde çeyiz parasından da yararlanması mümkün olmayacaktır.
Bu nedenle önce aylık bağlatmasını ve sonra resmi nikah yapınca bir dilekçe ekinde evlenme cüzdanı ile birlikte SGK’na yazılı başvurması ve evlenme yardımı talep ettiğini belirtmesi gerekmektedir.
Çeyiz parası başvurusunun mutlaka resmi nikah yapıldıktan sonra olması gerekir. Eğer çeyiz parası beş yıl içinde istenmezse bu hak ortadan kalkmaktadır.
Çeyiz parası için resmi evlilik bağı kurulduktan sonra ödeneği alacak kişinin veya vekilinin dilekçe ile;
* 4/a(SSK’lılar) ve 4/b (Bağ-Kur’lular) kapsamındakiler Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğü Sigortalı Emeklilik İşlemleri Daire Başkanlığı’na
* 4/c (Devlet Memurları) Sosyal Sigortalar Kurumu Başkanlığı Kamu Görevlileri Daire Başkanlığı’na başvurmaları gerekmektedir
***
Doğum borçlanmasında sorun yaşayanlar
Okurumuz Hasan Kahraman, “Annem 10.03.1965 doğumlu, SSK işe giriş tarihi 01.10.1996, SSK girişi olmadan önce 1981, 1984, 1985 tarihlerinde 3 doğum yapmış. (çocukları yaşıyor) 2008 sonuna kadar SSK hizmet dökümü 3900 güne ulaştı. O tarihten sonra işten ayrıldı. 2010’un başında dışarıdan Bağ-Kur ödemeye başladık. Yaklaşık 240 günlük Bağ-Kur primi var. Bağ-Kur ödemeye devam ediyoruz.
Annem doğum borçlanması yapabilir mi? Doğum borçlanması yapabilirse, bu paranın her hangi bir ödeme müddeti var mı?” diye soruyor.
Açıkçası daha önce de çok yazdık. Maalesef SGK yönetimi, doğum borçlanması için aradıkları temel şartlardan birisini önce SSK’lı olup, daha sonra doğum yapılması olarak açıklamıştır. Bu nedenle okurumuzun annesi 1996 sigorta başlangıç tarihinden önceki 1981, 1984, 1985 tarihlerinde yapmış olduğu doğumları borçlanamayacaktır.
Ancak bu konuyu yargıya götürebilme hakkı var. Konu yargıya götürüldüğünde mahkemelerin olumlu kararlar alacaklarını düşünüyoruz.
Doğum borçlanmasında talep tarihindeki asgari ücret veya bunun 6.5 katı üzerinden yüzde 32 prim ödenerek hizmet kazanılması mümkündür. Bugün için asgari ücretin yüzde 32’si üzerinden en düşük (243.36 TL) aylık prim ödenmesi gerekmekte olup, hesaplanacak primlerini borcun tebliği tarihinden itibaren bir ay içinde ödenmesi şarttır.
