Perşembe günkü “Doğum borçlanmasında ne değişti?” başlıklı yazımdan sonra binlerce e-posta aldım. Kamuoyu doğum borçlanmasına çok önem veriyor. Ve anneler bir şekilde emeklilik hakkı sağlayacak doğum borçlanması yaparak gün sayılarını artırmak istiyorlar. Ancak, anneler ne kadar doğum borçlanması yapmaya istekli ise, SGK’da bir o kadar doğum borçlanması yaptırmamanın derdinde.
Okularımız en çok sigortalılık öncesi doğumlara borçlanma hakkı verilmemesine isyan ediyor. Biz de okurlarımızın bu haklı sesini buradan ilgilisine duyuruyoruz. Ancak SGK yönetimi farkında olmadan yüzbinlerce meslek liseli anneye erken emeklilik hakkı tanıdı.
Meslek liseliye süper formül
Borçlanma başvurusunda sigortalının 4/a sigortalısı olarak tescil edilmiş olması ve adına kısa ya da uzun vadeli sigorta kolları yönünden prim ödenmiş olması yeterli sayılacak.
3308 sayılı “Mesleki Eği≠tim Kanunu” kapsamındaki çıraklar ve işletmelerde, mesleki ve teknik eğitim okul ve kurumlarında örgün eğitim gören öğrenciler da, bu staj ve çıraklık döneminde sigortalı oluyorlar. Ancak bunlar hakkında çıraklık devresi sayılan süre için, iş kazaları ile meslek hastalıkları ve hastalık sigortalarının uygulanması gerekmektedir. Çıraklar hakkında, analık sigortası ile uzun vadeli sigorta kolları olan malullük, yaşlılık ve ölüm sigorta kolları uygulanmamaktadır. Çıraklı veya staj döneminde emeklilikle ilgili malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası primleri ödenmediği için de bu sigorta başlangıç tarihleri emeklilik hesabında dikkate alınmamaktadır.
Bu nedenle Çıraklık Eğitim Merkezi, Ticaret Meslek Lisesi gibi meslek liselerinde öğrencilik döneminde staj (işletmelerde beceri eğitimi) yapanların, staj sigortası ile normal sigortalı oldukları tarih arasındaki sürede yaptıkları doğumlarda önemli bir avantaj bulunuyor.
Yani, önce staj sigortasını başlatıp, normal sigortalı olmadan önce doğum yapanlar bu aradaki doğum süresini borçlanabilecek. Ayrıca bu şekilde borçlanma yapılması halinde, sigortalı başlangıç tarihi de geriye gidecek.
• Örneğin; 1984 yılında Ticaret Meslek Lisesi öğrencisi iken staj yapan bir öğrenci, ilk defa 1.1.1992 tarihinde SSK’lı olsa ve 1987 ile 1989 yıllarında iki doğum yapmış olsa, doğum borçlanmasıyla önemli bir avantaja sahip olabiliyor.Doğum borçlanması yapmaması halinde, meslek lisesinde staj döneminde sigorta başlangıcı dikkate alınmadığı için normal sigortalı olduğu 1.1.1992 işe giriş tarihine göre, 20 yıl sigortalılık süresini, 48 yaşını ve 5525 günü doldurması halinde emekli olabilecek. Ancak meslek lisesinde staj dönemindeki sigortalılığı ile normal sigortalılığı arasında yapmış olduğu 2 doğumu borçlandığında sigorta başlangıç tarihi 4 yıl geriye gidecektir. Bu durumda da doğum borçlanması sonrasında 1.1.1988 tarihine göre 20 yıl sigortalılık süresini, 44 yaşını ve 5225 günü doldurması halinde emekli olabilecek. Yani doğum borçlanması, 4 yıl erken emeklilik hakkı verdiği gibi, emeklilik için gereken prim gün sayısında da 300 gün avantaj sağlanmıştır.
SGK’ya çağrı
Sosyal Güvenlik Kurumu, 2010-106 sayılı Hizmet Borçlanma İşlemleri Genelgesi’ni acilen değiştirmelidir. Haksız, hukuksuz ve anneleri mahkeme kapılarına göndermeyi amaçlayan uygulamasından vazgeçmeli, sigortalılık öncesinde yapılan doğumlar için de borçlanma getirilmelidir. Annelere daha önce yapılan 300 gün zulmünde olduğu gibi, geri adım atılacağına hiç şüphem yok. Gelin yüzbinlerce anne yargıya gitmeden bu işi siz çözün.
