Berat kelimesi “el-berae” kelimesinin Türkçedeki kullanılış şeklidir. Beri olmak, aklanmak, temiz ve suçsuz çıkmak, kişinin bir yükümlülükten kurtulması anlamındadır.
İman eden insanların bu gece Allah’ın affı ve bağışlaması ile günah yüklerinden kurtuluşa ermeleri umulduğu için de “Berat Gecesi” denilmiştir. Bu gecenin dört adı vardır. “Mübarek Gece”, “Berae Gecesi”, “Sakk Gecesi”(Belge ve senet), ve “Rahmet Gecesi”.
Berat; borçtan, hastalıktan, suç ve cezadan berat etme, kurtulmak demektir…
Günahlardan arınma, temize çıkma, ilâhî af ve rahmete nâil olma anlamlarındadır. Berat gecesi de diğer gecelerimiz gibi her birimiz için birer, tefekkür, tezekkür ve yenilenme gecesidir. Berat; kırılan kalpleri onarma, dargınlık duvarlarını yıkma, kin, nefret ve intikam duygularını aşma günüdür. Yüce Yaradan’ın affına erebilmek için yaratılanı affetme günüdür.
Berat Gecesi, Şaban ayının 15. gecesidir (Bu yıl için 24- Şubat 2024 Cumartesi gecesidir). Tefsirlerde Kur’an-ı kerimin, Levh-il-mahfuza Berat Gecesi indirildiği bildirilmektedir. Âyet-i kerimede mealen buyruluyor ki: “Apaçık olan Kitab’a andolsun ki, biz onu (Kur’anı) mübarek bir gecede indirdik. Elbette biz insanları uyarmaktayız.” (Duhan Ayet: 2,3)
Her sene, Şaban ayının 15. Gecesi Berat gecesidir. Berat Gecesinde her yıl olacak şeyler, ameller, ömürler, ölüm sebepleri, her şey “Levh-i Mahfuz’da” yazılır. Resulullah Efendimiz, bu gece, çok ibadet ve çok dua ederdi. Şaban ayında niçin çok oruç tuttuğu sorulduğu zaman Resulullah Efendimiz buyurdu ki: “Şaban öyle faziletli bir aydır ki, insanlar bundan gâfildir. Bu ayda ameller, âlemlerin Rabbine arz edilir. Ben de amelimin oruçluyken arz edilmesini isterim.”
Bu konudaki Hadis-i Şeriflerden bazıları şöyledir: “Berat gecesi göklerin kapıları açılır, melekler müminlere müjde verir ve ibadete teşvik ederler.” “Ramazandan sonra en faziletli oruç, Şaban ayında tutulan oruçtur.” (Tirmizî)“Şaban ayında üç gün oruç tutana, Hak Teâlâ, Cennette bir yer hazırlar.” “Şu beş gecede yapılan dua geri çevrilmez: Regaib Gecesi, Berat Gecesi, Cuma gecesi, Ramazan ve Kurban Bayramı gecesi.”
“Allahü Teâlâ Şaban ayının 15. gecesinde rahmetiyle tecelli ederek, kendisine şirk koşan ve Müslüman kardeşine kin güdenler hariç, herkesi affeder.” “Şabanın 15. gecesini ibadetle, gündüzünü de oruçla geçirin. O gece Allah-ü Teâlâ buyurur ki: “Af isteyen yok mu, affedeyim. Rızık isteyen yok mu, rızık vereyim. Dertli yok mu, sıhhat, afiyet vereyim. Ne isteyen varsa istesin, vereyim.” Bu hâl, sabaha kadar devam eder.”(İbni Mace)
“Şaban ayının 15. gecesi, rahmet-i ilahi dünyayı kaplar, herkes affolur. Ancak haksız yere Müslümanlara düşmanlık edenler ve Allah-ü Teâlâya ortak koşan mağfiret olunmaz.” “Cebrail (a.s) gelip, “Kalk, namaz kıl ve dua et! Bu gece Şaban ayının 15. gecesidir” dedi.
Bu geceyi ihya edenleri Allah-ü Teâlâ affeder.
Hz. Peygamberin haber verdiği Berat Gecesinde (bile) affedilmeyecek olan kişiler kimlerdir? “Allah’a Şirk koşanlar, Müslümanlara karşı kin ve düşmanlık besleyenler, Yakınlarıyla akrabalık bağlarını kesenler, Hayat ve ihtişamlarına makam ve mal varlıklarına güvenerek büyüklük taslayanlar, Ana ve babalarına karşı gelenler, onlara karşı maddi-manevi sorumluluklarını yerine getirmeyerek asi olanlar, Alkolik olanlar (Tövbe etmeyip alkole devam edenler) ve zinakarlar…”
Rabbim ihlasla tövbe edip bu geceyi hakkıyla eda eden ve affolunan kullarından eylesin cümlemizi…
