Hased Kelimesi Kur’an da Nerelerde Geçer?

 Hased Kelimesi Kur’an da Nerelerde Ve Kaç Kere Geçer?    Bakara suresi

109-) Vedde kesiyrün min ehlil Kitabi lev yerudduneküm min ba’di imaniküm küffara* haseden min ındi enfüsihim min ba’di ma tebeyyene lehümülHakk* fa’fu vasfehu hatta ye’tiyAllahu BiemriHİ, innAllahe alâ külli şey’in kadiyr;

Ehl-i Kitab’tan bir çoğu, Hak kendilerine tebeyyün ettikten sonra, nefsleri indinden olan bir hased yüzünden, sizi imanınızdan sonra küfre döndürmek ister… (Ey mü’minler) Allah, Emri’ni getirinceye değin/ya da (B sırrınca) Allah Emri (olarak) gelinceye kadar affedin ve musamaha gösterin… Muhakkak ki Allah her şeye kadirdir.

Felak suresi

5-) Ve min şerri hasidin iza hased;
“Ve hased ettiğinde hased edicinin şerrinden”.

Peki, hadis’ler de hased olayı nasıl tarif edilmiştir bir de ona bakalım.

Hadis

İnsanların gizli şeylerini araştırmayın, kusurlarını görmeyin, düşmanlık ve hased etmeyin, birbirinizi kardeş gibi sevin, çekiştirmeyin. Müslüman Müslümanın kardeşidir, ona zulmetmez, yardım eder. Onu, kendinden aşağı görmez.

Müminin kalbinde imanla hased bir arada bulunmaz.

Müslüman hayırlı olur. Hased edince hayır kalmaz.

Hased’ten kurtulmak zordur. Haset ettiğiniz kimseyi incitmeyiniz.

Hased’ten sakınınız! Ateş odunu yakıp yok ettiği gibi, haset de hasenatı yok eder.

Hased nasıl tarif edilmiş düşünürlerce bir de ona bakalım.

Haset, bir kimsenin hayırlı bir işi veya evi, malı, mülkü, ilmi olsa, o kimseden bunların gitmesini, onda olmayıp, kendinde olmasını istemektir. Onda olduğu gibi kendisinde de olmasını istemek haset olmaz. Buna gıpta etmek, imrenmek denir. Günah değildir.

Başkasının, kendinden üstün olan her şeyini kıskanana, yani ondaki üstünlüğün, yalnız kendinde olmasını isteyene, kıskanç denir. Bu hâl, en kötü huylardan biridir. Kıskanç insan, ömrü boyunca rahatsız insandır. Böyle insan, kendinden aşağı olan insanı görmez de, kendinden yüksek ve varlıklı insanın her şeyini görür ve onu kıskanır. Kıskanç insan, Allahü teâlânın kendisine verdiği şeylere razı olmayan insan demektir. Allahü teâlânın verdiğine razı olmayan insandan, Allahü teâlâ da razı olmaz. Allahü teâlânın bir insandan razı olmaması ise, felaketlerin en büyüğüdür. Artık o insan, dünyada da, ahirette de zarardadır.Kaynak : dinimizislam.com

Hased kişinin psikolojik portresini çizmeye ve durumunu açıklamaya çalışalım. Yukarıda ayette belirtildiği gibi

nefsleri indinden olan bir hased yüzünden, sizi imanınızdan sonra küfre döndürmek ister.

Nefsleri yani benliklerine uyarak hased ediyorlar ve küfre batmalarını diliyorlar Mümin’lein. Hased hased edilen şeye sahip olma duygusu değildir, sahip olma duygusuna HIRS deniyor. Hased YOK OLSUN dileğidir. İsyan etme halidir. Nitekim İblis Adem a.s hased ederek kibirlenmiş ve ilahi emre isyan etmiştir.

Bir güzelliğe hased eden kendi çirkinliğini kendi hal diliyle beyan ediyor, itiraf ediyor demektir. Bir bilgiye onu araştırmadan karşı çıkan kişi o bilgili kişiye hased ediyor olabilir. Kendi hasedini, kıskançlığını türlü şekillere bürüyor olabilir. Hasetçiliğinin ortaya çıkmaması bazı kişileri veya bazı kişilerdeki oluşmuş duyguları istismar ediyor olabilir. Mesela engellilerin duyguları istismar edilmeye en açık alanlardan biridir.

Engellilere güya haklarını koruyormuş gibi görünüp kendi egolarını tatmin eden kişi az değildir. Tabi ki, hayvan hakları, inanç hakları vs vs gibi türlü sloganların altında aslında bu grupların duygularını istismar eden benciller az değildir. Bu istismar olaylarını incelediğinizde bu bencillerin ruh yapılarında HASED ETME halinin çok yoğun yaşandığını görürsünüz.

Hased eden aile içinde de olabilir, akrabalardan da, arkadaşlardan da, komşulardan da, iş ilişkilerinden de olabilir. TAŞ YAKINDAN GELİR sözü belirli bir tecrübelerin idrakiyle doğmuş sözlerden biridir. Hased edenler kendilerini mağdur ve mahçup lanse edebilirlerken, aslında haset etmeyen fakat imrenen iyi niyetli kişileri de HASETÇİ olarak pazarlayabilir, hedef şaşırtabilirler. Hatta öyle hased ehli vardır ki, sizin dibinizde durur ve yıllarca yanınızda öyle gizlenirler ki, siz onları bazı olaylardan geçtikten sonra gerçek yüzlerini görürsünüz.

Mevlana hazretleri öğrencisiyle yolda yürürken yol kenarında sarmaş dolaş yatan iki köpeği görünce öğrenci

–          Bakın efendim ne güzel dostlar der

–          Aralarına bir kemik atta gör dostluklarını der Mevlana hazretleri de.

Hased ehlini tanımak bazen çok pahalı maliyetlerle oluyor. Yaşamımızda aldığımız yanlış karaların perde ardındaki hasetçileri görmeye tanımaya başladığımız an işte o zaman gerçek anlamda büyümeye başlıyoruz.

21 Haziran 2010 Pazartesi

UĞUR ÖZALTIN