YARGITAY KARARLARI AÇISINDAN BORCA BATIKLIK KAVRAMI
Önceden sadece iflasın ertelenmesi kurumu için istenilen borca batıklık 13.5.2018 tarihli resmi gazete yayınlanan 7101 sayılı kanun ile Konkordato hükümlerine göre birçok değişiklik yapılmıştır. Yeni uygulamada Konkordato açısından da şirketin borca batık durumda olup olmadığının tespiti istenmiştir. Borca batıklık durumunun diğer kavramlardan farkı bulunmaktadır.
Aciz hali; borçlunun ödeme araçlarından yoksunluğu nedeni ile derhal ödenmesi gereken para borçlarını muaccel olsun olmasın şirketin bütün borçlarını karşılamaya yetmemesi bir nevi borç ödeme konusundaki iktidarsızlığıdır.
Borca batıklık ise; borçlunun malvarlığındaki aktif değerler toplamının, pasif değerler toplamını karşılamaması durumudur.
Bu durum Yargıtay 19.Hukuk Dairesinin 2006/596 E.2637 sayılı kararında “Limited Şirketin borca batık durumda olmadığı, nakit sıkıntısı bulunduğu belirtilmiştir. Aciz halinde bulunmak iflasın ertelenmesine karar verilebilmesi için yeterli değildir” şeklinde açıklanmıştır.
Bir diğer konu, sermayenin 2/3 lük kısmının karşılıksız kalması durumudur. Bu konuda da Yargıtay 19.Hukuk Dairesinin 2008/7564 E.2008/8839 sayılı kararında “Borca batıklık sermaye şirketinin aktiflerinin borçlarını ödemeye yetmemesi durumudur. Sermayesinin 2/3’ünün karşılıksız kalması şirketin borca batık durumda olduğunu göstermez” yönündedir.
BORCA BATIKLIK BİLANÇOSUNUN TANZİMİNDE USUL VE ESASLAR
ÖNCELİKLE BİLANÇO NEDİR?
Bilanço, bir işletmenin belirli bir tarihte sahip olduğu varlıklar ile bu varlıkların sağlandığı kaynakları likit olandan likit olmayana doğru gösteren mali tablodur. Bilanço biçimlerine ve kapsamlarına göre bölümlendirilebilir. Biçimlerine göre bilanço tipleri, hesap tipi ve rapor tipi bilanço olmak üzere ikiye ayrılır (Çabuk, Lazol;1998, s.7).
Hesap Tipi Bilanço; bu tip bilançoda aktif ve pasif kalemler muhasebede kullanılan hesap çizelgesine karşılıklı olarak yazılarak düzenlenir.
Rapor Tipi Bilanço; bu tip bilanço, aktif ve pasif kalemlerin alt alta yazılmasıyla oluşturulur. Rapor tipi bilanço, bir işletmenin birden fazla yıla ait bilanço rakamlarını yan yana yazarak karşılaştırma fırsatı verdiğinden, analiz amacıyla kullanılmaya daha elverişlidir.
Kapsamına göre bilançolar ise bilanço tipi ve ayrıntılı bilanço tipi olmak üzere ikiye ayrılır. Bunlar aşağıdaki şekilde açıklanır:
Özet Bilanço; bu tip bilanço genel olarak hesap gruplarını ve tutarlarını gösterir.
Ayrıntılı Bilanço Tipi; bu tip bilanço, hesap grupları yanında her hesap grubunda yer alan hesapları da gösterir.
Mali durum tablosu adı da verilen bilanço, bir işletmenin belirli bir zaman dilimindeki mali durumunu raporlar. Bilançonun unsurları, varlıklar, yükümlülükler (borçlar), öz kaynaklardan oluşur. Bunlar bilanço eşitliğinin unsurları olarak da bilinir.
Bilançonun aktif (varlıklar) toplamı ile pasif (kaynaklar) toplamı her zaman birbirine eşit olmalıdır.
Temel Muhasebe Denklemi denilen bu eşitlik aşağıdaki gibi ifade edilir.
