“Bir millet sanattan ve sanatkârdan mahrumsa tam bir hayata malik olamaz. Böyle bir millet bir ayağı topal, bir kolu çolak, sakat ve alil bir kimse gibidir. Sanatsız kalan bir milletin hayat damarlarından biri kopmuş olur.
Sanat güzelliğin ifadesidir… Bu ifade söz ile olursa şiir, nağme ile olursa musiki, nakş ile olursa ressamlık, oyma ile olursa heykeltıraşlık, bina ile olursa mimarlık olur.
Sanatkâr, toplumda uzun mücadele ve gayretlerden sonra alnında ışığı ilk hisseden insandır.”
M. K. ATATÜRK
Atatürk; hayatı boyunca edebiyatla yakında ilgilenmiş, edebiyatı toplum faydasına yöneltmek için direktifler vermiş, okullarda öğretim programlarını bu yönde düzenletmiştir. Edebi sanatların bir fikrin, özellikle inkılâpların yayılması ve kökleşmesinde en etkili araç olduğuna daima inanmıştır.
Adıma gelen davetiyeyi esas alarak belirtilen yerde oldum. Çevreme göz gezdirirken kimi tanıdık yüzlerle karşılaştım ve kısa söyleşimiz oldu. Bir süre sonra salonda yerlerimizi aldık.
***
Türk edebiyatının yaşayan 50 şair ve yazarının kendini, edebiyatını ve hayata bakışını anlattığı “Yüz Yüze Konuşmalar/ Yaşayan Edebiyat” projesi, 25 Temmuz 2018 akşamı İstanbul’da düzenlenen ön gösterim ile İstiklal Caddesindeki Grand Pera Emek Sahnesinde ilgi duyanlara tanıtıldı. Bu özel etkinliği Ayla Demirtaş ve erkek arkadaşı başarıyla sundular!
Telif Hakları Derneği Başkanı Cafer Vayni: ‘İlk defa Türk edebiyatında 50 edebiyatçıyı, yazarı, şairi bir araya getirdiklerini belirtti.
Başkan Cafer Vayni; Türk edebiyatında bir ilki gerçekleştirmek, bu ilkin tanıtımını yapmak amacıyla bir araya geldiklerini söyledi.
Devletin kültüre ve edebiyata verdiği desteği göstermesi bakımından projenin ayrı bir önem taşıdığını vurgulayan Vayni, sözlerine şöyle devam etti:
“İlk defa Türk edebiyatında 50 edebiyatçıyı, yazarı, şairi 50 uzman edebiyatçıyla karşı karşıya getirerek karşılıklı sözlü tarih çalışması yapılan bu proje sonucunda 2 cilt saygınlık eseri ortaya çıktı, proje kapsamında 15-20 dakikalık 50 belgesel film üretildi.”
Yüz Yüze Konuşmalar’ın, “Yaşayan Edebiyat” temasının ardından yaşayan müzik, yaşayan sinema, yaşayan görsel sanatlar ve yaşayan edebiyat olarak devam etmesini istediklerini kaydeden Vayni, amaçlarının gençlerin şair ve yazarları tanıması, bilmesi, öğrenmesi ve model alması olduğunu sözlerine ekledi. “Bu projede devletimizin çok büyük desteği var.” Sözcülerini kullandı.
Telif haklarının güçlendirilmesiyle ilgili 27 meslek birliği olduğunu, telif hakları konusunda ilk derneğin ise 2 yıl önce kurulduğunu hatırlatan Vayni, projede emeği geçenlere teşekkür etti.
Çalışmanın yayın kurulunu temsilen bir konuşma yapan Prof. Dr. Alaattin Karaca, kültür ve sanatın gelişmesi ve yayılmasında devletin elinde pek çok araç, gereç ve kurum olduğunu belirterek, şunları kaydetti:
“Bu projede devletimizin çok büyük desteği vardır, imkân sunmuştur ve bu imkândan dolayı devletimize müteşekkiriz. Asla ve asla bu proje süresince devletimiz ilhama el uzatmamıştır, rahat ve özgürce çalışmamıza imkân sunmuştur.
Devletimizin bu yönde gösterdiği çabaya da ayrıca müteşekkiriz.”
Türk edebiyatının 50 şair ve yazarla sınırlandırılamayacağını vurgulayan Karaca, 50 adın seçilmesinde nasıl bir yol izlediklerini de anlattı.
Karaca, “Bu projede siyasi görüşler, ideoloji, inanç ve benzeri sebeplerle ölçüt konulmadı.” diyerek, seçilen adların farklı görüşlerden olmasının bunun kanıtı olduğunu dile getirdi.
Toplantıda Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Ömer Arısoy yaptığı konuşmasında:”Türk edebiyatının farklı kesimlerinde kültürümüzü inşa etme gayretindeki değerli şair ve yazarlarımızın kendi dünyalarının doğrularını, eksiklerini, müktesebatlarını cömertçe ikram ettiği bir kitabın ve projenin tanıtımı amacıyla bir aradayız.” dedi.
Ömer Arısoy, kültürün yüzyıllar boyunca hayatı iyiye, güzele ve doğruya dönüştüren bir simya olduğunu söyledi.
“Biz bu simya sayesinde Türk milletiyiz. Bu simya sayesinde dünyanın en uzak köşelerinde en garip kalplerinde silinmez izler bıraktık ve bırakıyoruz.” diyen Arısoy, dün olduğu gibi bugün de yarın da aynı inanç ve düşünceyle hareket edilmesinin önemine işaret etti.
Kültürel iktidar tartışmalarına değinen Arısoy, “Biz bakanlık olarak dün ve bugün kültürün iktidar olduğu bir Türkiye hayaliyle çalıştık, çalışıyoruz. Bütün renklerin ve fikirlerin, bizi biz yapan değerlerin hakkını vermeye, onları gelecek nesillere aktarmaya gayret ediyoruz.” diye konuştu. “Gelecek yıllarda Proje, yaşayan müzik, sinema ve görsel sanatlar olarak devam edecek.”dedi.
Daha sonra yapılan söyleşilerden hazırlanan belge filmlerden derlenen özet video ve 50 ad arasında en yaşlı edebiyatçı olan yazar Adnan Özyalçıner‘in sözlü tarih çalışması ve belge filmi izlendi.
Kültür ve Turizm Bakanlığı Telif Hakları Genel Müdürü Şaban Karataş, İstanbul İl Kültür ve Turizm Müdürü Coşkun Yılmaz, çok sayıda yazar, şair ve edebiyatçının katıldığı program, proje kapsamında görüşülen edebiyatçıların, sahneye çıkarak yapılan çalışmalar hakkındaki duygularını paylaşması ve anı fotoğrafı çekilmesiyle son buldu.
Şair ve yazarların geniş kitlelere, özellikle de genç kuşaklara tanıtılıp, geleceğe taşınması amacıyla hazırlanan “Yaşayan Edebiyat” temalı sözlü tarih çalışması kapsamında edebiyat dünyasının 50 önemli adıyla yapılan röportajlar 2 ciltlik bir kitapta toplandı. Bir başka deyişle, elli edebiyatçı konuşturdu, elli edebiyatçı da konuştu! 10-15’er dakikalık belge filmler izlendi.
Kitapların yayın kurulunun Hüseyin Su, Şaban Sağlık ve Alaattin Karaca’dan oluştuğu, Editör Abdürrahim Karadeniz’in denetiminde profesyonel kadrolarla ve özenle yapılan çalışmada elli edebiyatçıyla, elli yazar, şair bir araya getirilerek gerçekleştirilen söyleşilerin, hem yazılı olarak hem de görsel olarak kayda alındığı saptandı.
Kitapların kuşe sayfalarında; Adnan Özyalçıner, Ferit Edgü, Doğan Hızlan, Rasim Özdenören, Gürsel Aytaç, Ataol Behramoğlu, Süreyya Berfe, Sevinç Çokum, İnci Aral, Necati Mert, Mehmet Ragıp Karcı, Selim İleri, İbrahim Yıldırım, Cemil Kavukçu, Ali Haydar Haksal, Abdullah Uçman, Oğuz Demiralp, Abdülkadir Budak, Turan Koç, Enis Batur, Hüseyin Su, Tuğrul Tanyol, Ali Günvar, Şükrü Erbaş, Arif Ay, Veysel Çolak, Buket Uzuner, Semih Gümüş, Alim Karaman, Haydar Ergülen, Adnan Özer, Mario Levi, Ömer Lekesiz, Yıldız Ramazanoğlu, Ali Ural, Cihan Aktaş, Gürsel Korat, Necip Tosun, İhsan Deniz, Kayahan Özgül, Osman Konuk, Cemal Şakar, Fatma Barbarosoğlu, Sadık Yalsızuçanlar, Hüseyin Atlansoy, Ethem Baran, Leyla İpekçi, Sibel Eraslan, Mehmet Can Doğan ve Mehmet Narlı adları ve görüntüleri yer aldı.
Salon çıkışında sergilenen kimi görüntüler ilgiyle izlendi ve “Yüz Yüze Konuşmalar/ Yaşayan Edebiyat” adlı özenle hazırlanmış, kaliteli yansıtan 2 ciltlik yapıt, karton kutu içinde katılanlara sunuldu.
***
Hazırlık ve organizenin oldukça özenli olmasına karşın iki konuda eleştirel görüş belirterek yazımı noktalamak istiyorum.
1-Böylesi bir toplantı için konuşmacıların ve sahneye çağrılan yazarların daha özenli giyinmelerini görmemiz gerekir. “İnsanlar, giysileriyle karşılanır, düşünceleriyle uğurlanırlar.”
2-Kişilere gerçek unvanları ile seslenilmesi esas olmalı. Örneğin Cumhurbaşkanı Yardımcısına ‘Cumhurbaşkanım’ denilmeyeceği noktasından hareketle; Bakan Yardımcısına ‘Bakanım’ denilmesi, Genel Müdür Yardımcılarına ‘Genel Müdürüm’, Vali yardımcısına ‘Valim, sözcüğüyle seslenilmesi hakça olmadığı gibi uygun da değil, kanısındayım
