İş Kanununa göre çalışanların en önemli yasal haklarından olan yıllık ücretli izinle ilgili yeni bir değişiklik gündemde.
Mevcut durumda yıllık izin bir bölümü 10 günden az olmamak şartıyla en fazla üç parça halinde kullanılabiliyor. Yıllık ücretli izin hakkı izin kıdemi 1 ila 5 yıl olan işçiye (5 yıl dahil) 14 gün, 5 yıldan fazla 15 yıldan az olan işçiye 20 gün, 15 yıl ve daha fazla olan işçiye de 26 gün olarak uygulanıyor. Hafta sonları ile ulusal bayram ve genel tatil günleri yıllık izinden sayılmıyor.
Ancak uygulamada özellikle hafta tatillerinin ve ulusal bayram ve genel tatillerinin birleştirilmesiyle çalışanlar uzun tatillerden faydalanarak esasında 10 günü aşan tatiller yapabiliyor. Ancak hafta sonları ile ulusal bayram ve genel tatil günleri yıllık izinden sayılmadığı için bir bölümünün 10 günden az olmaması kuralı nedeniyle hem çalışanlar ve hem de işverenlerin mağduriyetleri olabiliyor. İşte bu durumdaki çalışanların taleplerinin karşılanabilmesi için TBMM’de görüşülmeye başlanacak yeni bir torba yasa ile yıllık izinde değişiklikler yapılacak.
TBMM’deki tasarı yasalaşırsa yıllık izin 5’e bölünebilecek ve bir bölümü 6 günden az olmayacak. Burada çalışanların zaten hafta tatilleri ve ulusal bayram ve genel tatil günleri ile birlikte zaten 10 günlük blok izin kullanabildikleri dikkate alındığında, 5 bölüm halinde kullanılacak olması çalışanların daha fazla tatil yapacakları anlamına geliyor.
Örneğin, mevcut durumda 14 gün izin hakkı olan bir kişi 10 gün ve 2+2 olmak üzere 14 gün izin hakkını 3 parça halinde kullanabilirken, değişiklik gerçekleşirse, iki kez 6’şar günlük tatil yapabilecek ve hafta tatilleri de dikkate alındığında her bir tatilde 8+8 16 gün tatil yapacak, diğer 2 günü de dilediği gibi kullanabilecek.
Yine 26 gün yıllık ücretli izin hakkı olan bir diğer çalışan da 6 parça halinde iznini kullanabilecek.
Stajyer çalıştıran kazanacak!
Yine stajyerle ilgili de önemli bir değişiklik yapılacak. TBMM’de gündeme gelecek diğer bir torbaya yasaya göre mesleki eğitim görmek amacıyla stajyer çalıştıran işletmelere devlet tarafından ücret desteği sağlanacak. Ücret desteği 2016-2017 Eğitim-Öğretim yılı süresi için geçerli olacak.
3308 sayılı Kanuna göre stajyerlere verilen ücret, yirmiden az işçi çalıştıran işletmelerde stajyerlere net asgari ücretin %15’inden, yirmiden fazla işçi çalıştıran işletmelerde net asgari ücretin %30’undan az olamaz. Torba yasaya göre ücret desteği sağlanan sürede işçi sayısına bakılmaksızın tüm stajyer için net asgari ücretin %30 undan az ücret ödenemeyecek ve bu tutar üzerinden destek miktarı belirlenecektir.
Stajyer çalıştıran işletmelere sağlanacak destek tutarı, yirmiden az personel çalıştıran işletmeler için 235,49 TL (ödenmesi gereken en az ücretin 2/3 ü), yirmiden fazla personel çalıştıran işletmeler 117,75 TL için (ödenmesi gereken en az ücretin 1/3 ü) olacak. Bu tutarlar İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanacaktır.
Buna göre stajyer desteği ile birlikte işletmeler 353,24 TL ödemeleri gerekirken yirmiden az personel çalıştıran işletmeler 117,75 TL, yirmiden fazla personel çalıştıran işletmeler 235,49 TL ödeyeceklerdir.
Stajını okulda tamamlayanlar ile staj bölümü YÖK listesinde yer almayanlar -stajı zorunlu olmayanlar- ücret desteği kapsamında değerlendirilmeyeceklerdir. Aday çırak veya çıraklar, işletmelerde mesleki eğitim gören, staj veya tamamlayıcı eğitime devam eden öğrenciler için stajyer ücret desteğinden yararlanılacak.
Stajyer çalıştırma yükümlülüğü
3308 sayılı Kanuna göre on ve daha fazla personel çalıştıran işletmeler, çalıştırdıkları personel sayısının yüzde beşinden az olmamak üzere mesleki ve teknik eğitim okul ve kurumu öğrencilerine beceri eğitim yaptırmak zorundadır. Diğer bir ifadeyle bir işletme 10 ve daha üzerinde kişi istihdam ediyorsa; stajyer çalıştırmak durumundadır. Stajyer çalıştırma yükümlülüğü olmakla birlikte beceri eğitimi yaptırmayan işletmeler, çalıştırması gereken her öğrenci için eğitim süresince 2016 yılı için 433,33 TL, yirmi ve daha fazla personel çalıştırılması halinde 866,67 TL Saymanlık hesabına para yatırmak zorundadırlar.
Stajyerlere ücret ödenmek zorunda mı?
3308 sayılı Kanuna göre sigorta primleri okulları tarafından karşılanan stajyerlere ücret ödenmesi zorunludur. Bu stajyere ücret ödenmemesi durumunda önce ihtar verilir. İhtar tebliğinden on gün içinde ücret ödenmezse 1.057 TL idari para cezası verilir. Ücret ödenmemeye devam edildikçe ceza tutarları artırılır.
