İş kazalarının sayısal olarak ciddi rakamlara ulaşmış olması ve kamuoyunda iş kazalarının yarattığı olumsuz intibalar iş güvenliğinin önemini artırmış bulunmaktadır. Ayrıca Başbakanımız Sayın Ahmet Davutoğlu’nun İş Güvenliği Eylem Planıyla birlikte başta kamu kurumları, bakanlıklar olmak üzere toplumun tüm kesimlerinde iş güvenliğine yönelik olumlu değerlendirmelerin yapılabileceğini düşünüyorum.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın iş güvenliği hizmetlerini yürütürken en büyük paydaşı Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimi (OSGB) şirketleri ve İSG profesyonelleridir.
Ancak maalesef bakanlık OSGB’leri çözüm ortağı ve paydaş olarak görmüyor. Ciddi maliyet ve emek verilerek kurulan şirketler eften- püften nedenlerle kapatılıyor. Kapatma nedeni öyle onlarca işçinin ölümüne sebebiyet vermekten olmuyor, basit evrak işlemlerinden oluyor. Umarız bakanlık bu kapatma işini yeniden düşünür ve şirketlerin, çalışanlarının, hizmet alan firmaların mağduriyetlerini giderir. Şirketlerin ticari hayatlarını sona erdirecek uygulamaları değiştirir.
★ ★ ★
İSGB ve OSGB’lerin sorumlulukları
6331 sayılı yasa uygulamasına göre, İSGB ve OSGB’ler, işyerlerinde sağlıklı ve güvenli bir çalışma ortamı oluşturulmasına katkıda bulunulması amacıyla;
a) İşyerinde sağlık ve güvenlik risklerine karşı yürütülecek her türlü koruyucu, önleyici ve düzeltici faaliyeti kapsayacak şekilde, çalışma ortamı gözetimi konusunda işverene rehberlik yapılmasından ve öneriler hazırlayarak onayına sunulmasından,
b) Çalışanların sağlığını korumak ve geliştirmek amacı ile yapılacak sağlık gözetiminin uygulanmasından,
c) Çalışanların iş sağlığı ve güvenliği eğitimleri ve bilgilendirilmeleri konusunda planlama yapılarak işverenin onayına sunulmasından,
ç) İşyerinde kaza, yangın, doğal afet ve bunun gibi acil müdahale gerektiren durumların belirlenmesi, acil durum planının hazırlanması, ilkyardım ve acil müdahale bakımından yapılması gereken uygulamaların organizasyonu ile ilgili diğer birim, kurum ve kuruluşlarla işbirliği yapılmasından,
d) Yıllık çalışma planı, yıllık değerlendirme raporu, çalışma ortamının gözetimi, çalışanların sağlık gözetimi, iş kazası ve meslek hastalığı ile iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin bilgilerin ve çalışma sonuçlarının kayıt altına alınmasından,
e) Çalışanların yürüttüğü işler, işyerinde yapılan risk değerlendirmesi sonuçları ve maruziyet bilgileri ile işe giriş ve periyodik sağlık muayenesi sonuçları, iş kazaları ile meslek hastalıkları kayıtlarının, işyerindeki kişisel sağlık dosyalarında gizlilik ilkesine uyularak saklanmasından,
f) İşyeri hekimi ve diğer sağlık personelinin görev, yetki, sorumluluk ve eğitimleri ile ilgili yönetmelik ile İş Güvenliği Uzmanlarının Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmelik kapsamında hizmet verdikleri alanlarda belirtilen görevlerin yerine getirilip getirilmediğinin izlenmesinden, sorumludurlar.
İşyerlerinde iş sağlığı ve güvenliği hizmeti sunmak üzere OSGB’lerce görevlendirilen işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı tarafından saklanması gereken onaylı defter suretleri, OSGB arşivinde tutulur ve istenmesi halinde denetime yetkili memurlara gösterilir. Kendilerinden talep edilmese dahi, sözleşme süresi sonunda bütün kayıt ve dosyalar OSGB’lerce işverene teslim edilir.
İSGB ve OSGB’ler iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin sunulması sırasında işin normal akışını aksatmamaya özen gösterirler.
OSGB’ler, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin tamamını veya bir kısmını başka bir kişi veya kuruma devredemezler. Bu hüküm maalesef uygulamada ciddi sıkıntılara neden oluyor. Bu hüküm mutlaka değiştirilmeli. OSGB’ler arasında işbirliği ve sinerjinin sağlanması hem çalışanlar, hem İSG profesyonelleri, hem bakanlık ve hem de OSGB’ler için ciddi avantajlar ve tecrübe aktarımını sebebiyet verecektir. Sırf OSGB’ler arasında işbirliği kapatma nedeni olmamalıdır, bilakis bakanlık OSGB’ler arasındaki işbirliğini artırmaya çalışmalıdır.
OSGB’lerce istihdam edilen kişilere ilişkin sözleşmeler İSG-KATİP üzerinden beş işgünü içerisinde Genel Müdürlüğe bildirilir.
OSGB’ler herhangi bir sebeple faaliyetlerini bırakmaları veya belgelerinin Genel Müdürlükçe iptal edilmesi halinde 30 gün içinde yetki belgelerinin asıllarını Genel Müdürlüğe iade ederler.
