4857 sayılı İş Kanunu’nun 39. maddesine göre; İş sözleşmesi ile çalışan ve 4857 sayılı Kanun’un kapsamında olan veya olmayan her türlü işçinin ekonomik ve sosyal durumlarının düzenlenmesi için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nca Asgari Ücret Tespit Komisyonu aracılığı ile ücretlerin asgari sınırları en geç iki yılda bir belirlenmektedir.
Asgari Ücret Tespit Komisyonu, Çalışma Bakanlığı’nın tespit edeceği üyelerden birinin başkanlığında kurulmaktadır. Komisyon, çalışma genel müdürü veya yardımcısı, iş sağlığı ve güvenliği genel müdürü veya yardımcısı, devlet istatistik enstitüsü ekonomik istatistikler daire başkanı veya yardımcısı, hazine müsteşarlığı temsilcisi, DPT Müsteşarlığı’ndan bir daire başkanı veya bir yetkili bünyesinde en çok işçiyi bulunduran en üst işçi kuruluşunun değişik iş kolları için seçeceği 5 temsilci ve en çok işvereni bulunduran işveren kuruluşunun da değişik iş kollarından seçeceği 5 temsilciden oluşuyor. En az 10 üyenin katılımıyla toplanması gerekiyor ve oy çokluğuyla karar verilmektedir.
Asgari Ücret Tespit Komisyonu, 2014 yılında uygulanacak asgari ücreti oy çokluğuyla belirledi. Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun oy çokluğu ile almış olduğu kararla bundan önce var olan 16 yaşından büyükler ve 16 yaşını doldurmamış işçiler ayrımı kaldırılarak tüm yaş grupları için tek bir asgari ücret belirlenmiştir. 2013/1 sayılı Asgari Ücret Tespit Komisyonu kararıyla belirlenen asgari ücret 31.12.2013 tarih ve 3. Mükerrer sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak 01 Ocak 2014 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiştir.
Buna göre; asgari ücret asgari ücret yılın ilk 6 ayı için yüzde 5 artışla aylık brüt 1.071,00 TL, aylık net 846 TL, ikinci 6 ay için yüzde 6 artışla aylık brüt 1.134,00 TL aylık net 891 TL artırılmıştır.
Asgari ücret üzerinde vergi ve SGK prim yükü oldukça fazla. Özellikle işveren payı da dahil edildiğinde işçinin eline AGi hariç 765,67 TL geçebilmesi için işverenlerin katlandığı maliyet (beş puan indirimi dikkate alınmadığında) 1.311,98 TL’dir. Yani, asgari ücretli üzerinden 546,31 TL tutarında bir yasal kesinti olduğu görülmektedir. Ücret düzeyi arttığında ücret maliyeti de artmaktadır.
Burada mutlaka ücretliler üzerindeki vergi ve diğer yasal yükümlülüklerin azaltılması, büyük bir gerekliliktir.
Ayrıca eski uygulamadaki asgari ücrete vergi muafiyetinde de değişiklik yapılmıştır. Asgari geçim indirimi tutarının uygulanması sonucu, evli (eşi çalışmıyor) ve 4 çocuk sahibi kişinin asgari ücrete kadar olan vergi tutarı asgari geçim indirimi yoluyla işçiye geri iade edilmekte iken yeni uygulama ile evli (eşi çalışmıyor) ve 3 çocuk sahibi kişinin asgari ücrete kadar olan kazanç için vergi ödemeyeceği (AGİ yoluyla iade) kararlaştırılmıştır.
Buna ilişkin ikincil mevzuatta değişiklikler yapılacaktır.
