Amerika’ nın kısa adı USPSTF (The US Preventive Services Task Force) olan Koruyucu Hizmetler Çalışma Kolu tarafından yayınlanan bir rapora göre, sağlıklı yaşlılarda kalsiyum ve D vitamini kemik kırıklarını önlemediği gibi az da olsa böbrek taşı riskini de artırıyor (1).
D vitamini ve kalsiyum desteği veya plasebo verilen erişkinler üzerinde gerçekleştirilen 6 araştırmanın sonuçlarının değerlendirilmesiyle hazırlanan rapor bunların erkeklerde ve 50 yaşından küçük olanlarda da bir işe yaramadığını ve daha yüksek dozların faydasını gösteren deliller de olmadığını ortaya koyuyor.
Değerlendirmeye alınan çalışmaların en geniş kapsamlısı olan ve günde 400 Ünite D vitamini ve 1 gram kalsiyum veya plasebo alan 50-79 yaş arası 36 bin kadının 7 sene takip edilmeleriyle yapılan Kadın Sağlığı Girişimi (Women’s Health Initiative=WHI) araştırması, her iki grup arasında kemik kırıkları bakımından bir fark bulunmadığını gösteriyor.
Tüm dünyada olduğu gibi bizde de çoğu menopoz sonrası dönemde olan milyonlarca kadın kemik kırıklarını önlemek için bilinçsizce kalsiyum ve D vitamini kullanıyor.
Bizdeki rakamlar hakkında fikrimiz yok ama Amerika’ da 2012’ de yapılan bir araştırmaya göre, erişkinlerin yüzde 20’ si D vitamini ve yüzde 17’ si ise kalsiyum alıyor.
Hemen itirazlar geldi
USPSTF’ nin uzmanlar kurulunun bu kararına bazı kuruluş, doktor ve ilaç endüstrisinden hemen itirazlar geldi.
Bunlar, Kadın Sağlığı Girişimi çalışmasını, tedavi grubunda olanların bir kısmının destekleri uygun şekilde almadıkları, plasebo grubunda olanların da kendiliklerinden vitamin ve kalsiyum aldıklarının bilindiği gerekçeleriyle tenkit ediyorlar.
Ayrıca, kalsiyum ev D vitaminin kırıkları önlemede belirgin şekilde etkili olduğu sonucun varan yeni bir WHI çalışmasının görmezden gelindiği, bu tedavilerin sadece kemik kırıklarını değil kanserleri de önlediğini iddia ediliyor.
Kemikler için kalsiyum da D vitamini de gerekli
Tıp Enstitüsü (IM), yaşa göre değişmek üzere günde 600-800 Ünite D vitamini ve 700-1.300 miligram kalsiyum alınmasını tavsiye ediyor.
Kalsiyum kemik dokusunun temel yapı taşlarından biri; D vitamini ise kemiklerin kalsiyumu almasını sağlıyor.
Sağlıklı beslenen bir insan yeterli D vitamini ve kalsiyumu özellikle süt, yoğurt, peynir gibi mandıra ürünleri, kuru yemişler, kuru bakliyat ve çeşitli sebze ve meyvelerle alabiliyor.
Her gün yarım saat kadar güneşlenmek de deride bulunan D vitaminin etkisiz şeklini aktive ederek sağlıklı yaşamak için gerekli olan vitamin ihtiyacını karşılıyor.
Kemik sağlığı için düzenli olarak yapılan egzersizlerin de büyük önemi var.
Gelelim neticeye
BİR: D vitamini de kalsiyum da sağlıklı kemikler için elbette gerekli ama bu, herkesin bunları besin desteği olarak alması gerektiği mânâsına gelmiyor.
İKİ: Bu araştırmanın da ortaya koyduğu gibi, sağlıklı beslenen insanların vitamin, mineral, antioksidan, amino asit gibi besin desteklerine ihtiyacı yok.
ÜÇ: Sağlıklı kemikler için süt, yoğurt, peynir, fasulye, barbunya, lahana, ıspanak, brokoli gibi kalsiyumdan zengin besinlere ağırlık verin; her gün 20 dakika güneş banyosu yapın ve 1 saat de yürüyün.
DÖRT: Kalsiyum da D vitamini de sadece gerçek eksiklik durumlarında besin desteği olarak verilebilir.
BEŞ: Uzun süre alınan kalsiyumun kalp krizi riskini ciddi derecede artırdığı da unutulmamalıdır (2, 3).
KAYNAKLAR
