Sularda mikrop varlığı ancak laboratuar tahlilleriyle gösterilebilir; suyun tadı, kokusu veya rengine bakarak içinde mikrop olup olmadığını söylemek mümkün değildir.Sağlıklı içme sularında hiçbir mikrobun bulunmaması gerekir.
Suya karışmış olan her mikrobu tek tek aramak pratik olarak mümkün değildir; bu pahalı ve çok zaman alıcı bir iştir.
İçme sularında herhangi bir mikrobik kirlenme olup olmadığının anlaşılması için önce ‘total koliform bakterilerin’ varlığı araştırılır.
Bunlara ‘indikatör mikroplar’ yani ‘gösterge mikroplar’ da denir ve tüm koli mikroplarının özelliğine sahiptirler; araştırılmaları kolay ve ucuzdur.
Bu sebeple içme sularında önce ‘total koliform bakterilere’ bakılır.
Total koliform bakteriler, çevrede yani toprak ve bitkilerde bulunanlar ve hayvan veya insan bağırsağında bulunanlar olmak üzere iki grupta değerlendirilebilir.
Eğer içme suyunda sadece çevrede bulunan koliform bakteriler bulunursa, suya lağım sularının karışmış olması söz konusu değildir ama suyun kirlenme ihtimâli olduğunu gösterir.
Bu koliform bakterilerin suya nereden, nasıl geçtiklerinin araştırılması icap eder.
Suda ‘total koliform bakteri’ tespit edilmesi, suya insan veya hayvan dışkılarının karışmasının da bir göstergesi olabileceğinden ikinci aşamada o suda ‘fekal koliform’ veya ‘E. koli’ mikroplarının olup olmadığına bakılır.
Eğer bu mikroplardan herhangi biri varsa suya sıcakkanlı hayvanların veya insanların dışkılarının karışmış olduğu anlaşılır.
Fekal koliform bakteriler, total koliform bakterilerin bir alt grubudur ve insanların ve hayvanların bağırsaklarında dolayısıyla da dışkılarında bol miktarda bulunan bakterilerdir.
Suda fekal koliform bakterilerin varlığı o suya insan veya hayvan dışkısının karışmış olduğunu ve dolayısıyla da hastalık yapıcı mikropların da karışabileceğini gösterir.
E. koli de fekal koliform bakterilerin bir alt grubudur. İnsan ve hayvan bağırsağında yaşayan bu bakterilerin de çoğu zararsızdır ama hastalık yapan türleri de vardır. Mesela E. koli O157:H7 gibi.
Suda E. koli bulunması o suda mutlaka hastalık yapan tehlikeli mikropların var olduğunu göstermez fakat dışkı karışmış olduğunun işaretidir.
Böyle sular dezenfekte edilerek veya kaynatılarak içilebilir.
Gelelim neticeye
İçme sularında ‘koliform mikrop bulunması, bunlar hastalık yapıcı mikroplar olmasa bile önemlidir; suya hayvan veya insan dışkısının karışmış olabileceğinin işaretidir.
Önce bunların fekal koliform veya E. koli türü mikroplar olup olmadıkları araştırılır.
Eğer bunlar ne fekal ve ne de E. koli türü bakteriler ise suda bulunan koliformların kaynağı çevre, yani toprak veya bitkilerdir.
Bu suya lağım suyu karışmamıştır ama çevresel kirlenmenin sebebi de araştırılmalıdır.
Suda fekal koliform veya E. koli tespit edilirse bu suya hayvan veya insan dışkısı karışmış demektir.
Bunların çoğu hastalık yapan mikroplar olmamakla beraber, insan veya hayvan bağırsağında bulunan ve hastalık yapan mikropların bulunması durumunda çok ciddi hastalıklar (mesela tifo kolera, hepatit, dizanteri.. gibi) ve salgınlar görülebilir.
Sağlıklı suda hiçbir mikrop olmamalıdır.
