Amerika’ nın kısa adı FDA olan meşhur İlaç ve Gıda Dairesi birkaç gün önce simvastatin sınıfından kolesterol düşürücü ilaç ile ilgili olarak çok önemli uyarılarda bulundu:
BİR: Simvastatin yüksek dozlarda kas hasarı ve böbrek yetersizliği riskini çok artırmaktadır.
İKİ: Bu ilaç bundan böyle hiçbir hastaya günde 80 miligram dozda başlanmamalıdır.
ÜÇ: Simvastatini bir seneden fazla süredir kullanan ve herhangi bir kas hasarı göstermeyen hastalar tedavilerine devam edebilirler.
DÖRT: Simvastatin itraconazole, ketoconazole, posaconazole, erythromycin, clarithromycin, telithromycin, HIV protease inhibitörleri, nefazodone, gemfibrozil, cyclosporine ve danazol ile beraber kullanılmamalıdır. Ayrıca amiodarone, verapamil, diltiazem, amlodipine ve ranolazine gibi ilaçlarla beraber kullanıldığında simvastatin dozu 10 ve 20 miligramı geçmemelidir.
Kolesterol ilaçlarının yan etkileri saklanmaya çalışılıyor
Genel olarak statin’ ler adı verilen kolesterol düşürücü ilaçların kas hasarına (“miyopati”) yol açtıkları daha önceden de biliniyordu. Bu hasar nadiren “rabdomiyoliz” adı verilen çok daha ağır bir forma dönüşebiliyor. Bu durumda hasara uğrayan kas dokusundan miyoglobin isimli protein kana karışıyor ve bu madde böbrekleri zarara uğratarak böbrek yetersizliğine yol açıyor. Bu etkiler 65 yaşın üzerinde olanlarda ve daha önceden böbrek hastalığı ve tiroit yetersizliği bulunanlarda daha sık görülüyor.
Bu ilaçla ilgili kas hasarının belirti ve bulguları şunlar:
- Kas ağrıları, hassasiyet veya zayıflık
- İzah edilemeyen halsizlik
- Koyu veya kırmızı idrar
- Kanda CPK seviyesinin yükselmesi
Statin kullanan hastaların bu belirtiler ortaya çıktığında hemen doktorlarına başvurmaları gerekiyor.
Statinlerin karaciğer hasarı, cinsel gücü olumsuz etkileme, uykusuzluk, sinirlilik, saldırganlık, hafıza kaybı, unutkanlık, intihara teşebbüs, polinöropati gibi pek çok yan tesirleri olduğu da biliniyor. Hayvan deneylerinde kanser oluşumunu artırdıkları gösterildi. Yakın zamanlarda statinlerin şeker hastalığına yol açtığı ve enfeksiyon riskini artırdıkları da bildirildi.
Simvastatin Merck şirketi tarafından üretiliyor ve Zocor adıyla satılıyor; ayrıca bu ilacın pek çok jeneriği de var. Patent süresinin dolduğu 2005 senesinden önce bu firmanın en çok satan ilacıydı ve dünyada da en çok satılan ikinci ilaçtı. 2005’ de 4.3 milyar dolarlık satış rakamlarına erişildi.
Simvastatin Vytorin ve Simcor gibi ürünlerde başka sınıftan kan yağlarını düşüren ilaçlarla kombine olarak da bulunuyor.
Gelelim neticeye
BİR: FDA’ nın yaptığı iş doğru ama eksik. Bu ilacın 80 miligramlık dozunun piyasadan kaldırılmasının istenmesi çok daha doğru olurdu ve böylece birçok insanın hayatının kararması da önlenmiş olurdu.
Bence bu ilacı bir seneden fazla zamandır kullanan ama kas hasarı belirtisi göstermeyen hastalara da bu dozu vermekten kaçınmak gerekir.
Bu ilacın 80 miligramlık dozlarını “Bu ilacı kullanmayın” listesine koyan Public Citizen isimli önemli bir tüketici grubunu tebrik ediyorum. Ben de aynı kafadayım.
İKİ: Kalp-damar hastalıkları riskinin azaltmanın egzersiz, beslenmenin düzenlenmesi, kilo verme, sigara ve alkolün kesilmesi gibi kolesterol ilaçlarına göre daha etkili, riskleri olmayan ve üstelik de bedava olan pek çok yolu vardır.
ÜÇ: Kolesterol yüksekliği tek başına asla bir hastalık değildir ve kalp hastalığı riski olmayan insanların tedavi edilmesi de kesinlikle gerekmez.
Yüksek kolesterol kalp krizi ihtimalini artırabilen sigara, hareketsiz hayat tarzı, dengesiz beslenme, şişmanlık, yüksek tansiyon, diyabet, stres gibi risk faktörlerinden sadece biridir.
KAYNAK
