Şeker Hastalarının ayak bakımı çok önemlidir.
Genel olarak bir toplumdaki ayak kesilme nedenlerinin% 50–70 i Diabetes Mellitus yani Şeker Hastalığına bağlı ortaya çıkan, tedavisinin ayağın kesilerek yapılabileceği durumlardır.
Ayak çok hareketli parçaları, kalın, dayanıklı örtüsü, yağ yastıkçıkları ve adale kompartımanlarıyla yürümek için son derece mükemmel bir mimari yapıya sahiptir.
Hayat boyu atılan ortalama adım sayısıyla, dünyayı dört defa dolaşacak kadar uzun mesafe kat ederiz.
Bu uzun yolculuğumuz sırasında ayaklarımız ciddi bir basınca maruz kalırlar.
İşlevsel olarak ayağın bu mükemmelliği yanında, yapısında bulunan dokular yara iyileşmesi açısından hiç de uygun yapılar değillerdir.
Yağ yastıkçıkları, tendonlar, kemikler eklemler ve eklem kapsülü kan dolaşımı zayıf, iyileşmesi kötü dokulardır.
Şeker Hastalarında damar ve sinir hasarı sonucu ayak yaralarına neden olabilir.
Ayak bakımı ve korunması için yapılması gerekenler;
1- Ayaklarınızı her gün 37 derece su ile yıkanılıp, yumuşak bir havlu ile kurulayın.
Parmak aralarının iyice kurulanmasına dikkat edin.
Mantar oluşması ve deri bütünlüğü bozulması sonrası her çeşit enfeksiyona açık hale gelme durumu olabilir. Özellikle topuklardaki çatlakların olmaması için nemlendirici losyon veya krem sürün.
2- Ayaklarınızı her gün kesik, sıyrık, mantar ve olası kabarcıklar açısından kontrol edin. Ayak tabanını görmek için gerektiğinde ayna kullanın. Hissetme kusuru nedeni ile farkına varılmayan yaralar büyüyünce fark edilir.
3- Ayaklar üşüdüğü takdirde mutlaka çorap giyin.
Sakın tuğla, sıcak su şişesi, elektrikli ısıtıcı, soba gibi ısıtıcıları bu amaçla kullanmayın. Farkına varmadan kendi ayağınızı yakabilirsiniz. Hastanın yatak odasında kalorifer peteği çalıştırılmamalıdır.
4- Tırnaklarınızı düz kesin. Kenarlarının yuvarlak kesilmesi tırnak batmasını kolaylaştırır.
5- Nasır ve ölü dokuları sakın kesmeyin. Nasırlar için kesinlikle nasır ilacı, yakı ve asitler kullanmayın. Bu konuda doktorunuzun ya da ayak hemşirenizin önerilerini alın.
6- Çıplak ayakla kesinlikle yürümeyin. Özellikle sıcak kum ya da sıcak su bulunan zeminlerde daha dikkatli olun. Ev içinde giydiğiniz terlikler yumuşak olsun.
7- Ayakkabılarınızın içini giymeden önce her zaman yabancı cisim, batıcı madde, pürüzlü yüzey, yırtık açısından kontrol edin.
8- Pamuklu ve yünlü çorap giyin. Sıkı çoraplardan kaçının. Çoraplarınızı her gün değiştirin.
9- Ayakkabılar ayağınıza uygun ve rahat olmalıdır. Ayakkabılar yumuşak deri olmalıdır. Tabanları kalın olmalıdır. Bayanların yazlık ayakkabı seçiminde açık burunlu ayakkabıları tercih etmemesi önerilir.
10- Çorapsız ayakkabı giymeyin.
11- Parmak aralarına bağları giren sandaletler giyinmeyin.
12- Sigara kesinlikle kullanmayın.
13- Ayakkabı satın almadan evvelki akşam, her iki ayağın şekli bir karton üstüne çizilip, kesilmeli; bu kalıplar alınacak ayakkabılara denenmelidir.
14- Görmesi bozuk olan hastaların aileleri ayak bakımı açısından eğitilmelidir.
15- Ayaklar her muayenede düzenli olarak kontrol edilmelidir.
16- Hasta kendi günlük kontrolünde, olağan dışı bir olguyla karşılaşır ise; ilgili kişilerle durumu mutlaka paylaşmalıdır.
