Kurulduğu yıl 1994’te başkanlık sistemini programına koyan ilk ve tek siyasi parti Liberal Demokrat Parti Genel Başkanı Cem Toker, gündemde tartışılan başkanlık sistemine sadece seçim sistemi de değiştirildiği takdirde destek vereceklerini söyledi.
Toker partisinin konu ile ilgili görüşlerini şu şekilde özetledi.
Kuvvetler ayrımının son derece katı bir şekilde uygulandığı başkanlık sisteminde, yasama organının seçilen başkanın gücünü denetlemesi ve sınırlandırması şarttır. Başkandan sultasından kurtulmuş, bağımsızca oy kullanan milletvekillerinden oluşacak bir yasama organı ise ancak dar bölge seçim sistemi ile mümkündür.
Dar bölge seçim sisteminde, İstanbul milletvekili değil, Şişli milletvekili, Ankara milletvekili değil, Kızılay milletvekili olur. Seçmen Ankara’ya gönderdiği vekilini belediye başkanını, muhtarını tanıdığı gibi tanır ve meclisteki performansını yakından takip eder.
Dar bölge ile seçilen vekil, seçmenin nefesini ensesinde, gözlerini üzerinde hisseder. Kendisini oraya atayan genel başkanının değil, seçmeninin emir kuludur. Kendisini bir sonraki seçimde de meclise gönderecek olan seçmene hesap vermeye mecbur hisseder.
Başkanlık sistemindeki “kuvvetler ayrımı” ilkesi gereği milletvekilleri bakan olamazlar. Yasama kendisini seçen halk adına Bakanları denetler. Partizanlık, kayırma gibi olumsuzluklar ortadan kalkar.
Dünyada, kuvvetler ayrımının bulunmadığı ve kuvvetlerin birbirlerini denetleyip dengelemedikleri ama yine de başkanlık sistemi adı verilen yönetimler gösterilebilecek doğru örnekler değillerdir.
Mevcut sistemimizde, Genel Başkanların milletvekillerini neredeyse atadıkları, o atanan milletvekillerinin de, son referandum sonrası olduğu gibi, yüksek yargı mensuplarını seçtiği sistemde kuvvetler ayrımından bahsedilemez.
Bu şartlar altında uygulamaya koyulacak sisteme başkanlık sistemi değil, padişahlık sistemi veya tek adam yönetimi, otokrasi denir.
Vurguladığımız emniyet subapları,
1-Başkandan bağımsız olarak seçilmiş bir yasama organı,
2-Toplumsal uzlaşı ile oluşturulmuş yüksek yargı erki,
3-Yürütme, yasama ve yargı erklerinin birbirlerinin güçlerini denetleyen ve dengeleyen yasal düzenlemeleri, olmayan başkanlık sistemine kesinlikle karşı çıkarız.
LİBERAL DEMOKRAT PARTİ’DEN BAŞKANLIK SİSTEMİNE ŞARTLI DESTEK
“İKİ TURLU DAR BÖLGE SEÇİM SİSTEMİ BAŞKANLIK SİSTEMİNİN OLMAZSA OLMAZIDIR”
Başkanlık sisteminde olmazsa olmaz kuralı dar bölge seçim sistemidir. Dar bölge seçim sistemi olmadan başkanlık sistemini doğru bir şekilde uygulamak mümkün değildir.