Sosyal güvenlk kurumu ve vergi borçlarının yeniden yapılandırılması için en ısrarcı illerden biri İzmir olmuştu.
Hatta 12 Eylül öncesi referandum için “Evet” turlarına çıkan her Bakan’a, bu konu ısrarla iletilmiş ve Bakan Ali Babacan yapılandırmanın ilk işaretlerini İzmir ziyaretinde vermişti.
Tasarıyı nihayet 15 gün kadar Babacan bayram müjdesi olarak açıkladı.
TBMM’ye “Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ve Diğer Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı” olarak Meclis’te bekliyor.
‘Torba yasa’ denilse de içindeki maddelerle çuval yasaya dönüşen tasarının en geç 13 Ocak’a kadar yasalaşması bekleniyor.
Yapılandırmadan yararlanmak isteyenler ise kanun yayınlandıktan iki ay içerisinde başvurabilecek.
* * *
Sözkonusu yapılandırma borçların, 36 aylık vadede tasfiyesi ve ödenmesi gibi büyük bir kolaylık sağlayacak.
Ayrıca vergi aslına bağlı olarak kesilen vergi cezalarının tamamı, gecikme cezası, gecikme faizi, gecikme zammı faiz geliri alacaklardan da vazgeçiliyor.
Hükümet getirdiği tasarıyla, yeniden yapılandırmanın yarattığı etkiden memnun.
Yalnız iktidar, burada en önemli eleştiriyi, vergisini zamanında ödeyenlere yönelik pozitif bir etki yaratmayarak aldı.
Vergilerini düzenli ödeyenlerde açıkçası “Biz enayi miydik, iki yılda bir af çıkıyor” havası hakim.
* * *
Kamu borçlarını zamanında ödeyenlere nasıl bir avantaj sağlanabilir ?
Aslında bunun bir örneği başarıyla uygulanıyor.
Borcunu zamanında ödeyen SGK mükelleflerine 5 puanlık bir indirim uygulanıyor ki, toplam borç miktarlarında bu oran yüzde 25’lik bir tutara tekabül ediyor.
SGK bu yolla tahakkuk eden primlerin yüzde 81’ine, 2009 yılındaki primlerin ise yüzde 92’sine ulaştı.
Vergide ise böyle bir indirim yok.
Af beklentilerinin de etkisiyle 2009 vergi tahsilatı yüzde 67’lere kadar düştü.
Komisyondaki tasarıya böyle bir düzenleme eklenebilir. İş dünyası yıllardır pirim yükünün OECD ortalamasının üstünde olduğunu söylerken bunu kayıt dışı işçi çalıştırmanın başlıca etkeni olarak öne sürüyor.
* * *
SGK ve vergi alacaklarının yeniden yapılandırılmasında en güçlü çağrıyı yapan İzmir; şimdi “SGK’daki 5 puanlık indirim vergi borçlarında da uygulanmalı” çağrısını Türkiye’ye getirebilir.
SGK’da bu indirimden yararlanmak için işverenlerin
– Kayıt dışı işçi çalıştırmamaları,
– Primlerini yapılandırmış olmaları,
– Evraklarını zamanında ödemeleri gerekiyor.
Aynı modeli vergi borçlarına uygulamak, hem hakkaniyet yaratır, hem de mükellef ile ekonomiyi rahatlatacak bir uygulama olur.
Aynı uygulamayı vergide uygulamamak için bir gerekçe görünmüyor.
Tabii kayıt dışı işçi çalıştıran firma şartının bu ülkede iyi tetkik edilmesi şartıyla.
Evet neden olmasın?
İzmir istedi diye elbette yeniden yapılandırma gelmedi, Hükümet bu konuda zaten köşeye sıkışmış durumdaydı.
Ancak İzmir beklentilerini diri tuttu, sesini hep yükseltti.
Şimdi ülke ekonomisi açısından yine çok önemli bir konuya neden parmak basmasın ?
İcra takipleri durduruldu
SÖZ konusu tasarı yasalaştığında; İzmir’in 4 milyar 756 milyon TL’lik vergi borcu ile 1,2 milyar TL’lik SGK borcu yeniden yapılandırılacak.
SGK borcu yaklaşık 19 bin mükellefi kapsıyor.
İcra takipleri durduruldu. Mükellefi zorlayacak faaliyetlerden özellikle kaçınan vergi ve SGK yönetimleri sadece ilgili mükellefleri arayarak bu konuda bilgilendirme yapmaya çalışıyor.
İcra daireleri nefes aldı, davalar birden bıçak sırtı gibi kesildi.
İzmir Vergi Dairesi Başkanı Mustafa Acar ile Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) İzmir İl Müdürü Mustafa Keskin, mükellefi yapılandırmaya yönelten bir barış süreci olmasına çabalıyorlar.
Ülkede elbette ekonomi politikalarını baştan tartışmak, vergi yükünü hafifletecek sistemi yeniden kurgulamak gerekiyor. İki yılda bir başın sıkıştığında uygulanacak politikalar yerine sağlıklı vergi politikaları şart.
Ancak şimdi en azından krizlerin ağır yükünden bunalan esnaf ve iş dünyası ile icra dairelerinin soluk alma zamanı.
Umarız, uzun sürer!..
