Bir gün bir köyde, yaşlı bir bilge köy meydanında oturmuş dinleniyordu. Yanına genç bir adam geldi ve bağırarak konuşmaya başladı:
Senin söylediklerinin hepsi saçmalık! Gerçek bilgelik kitaplarda yazar. Sen sadece yaşlısın diye insanlar sana saygı gösteriyor. Köylüler şaşkınlıkla genci izlerken, bilge adam sakinliğini korudu.
— Evlat, dedi. Sana bir soru sorsam, dürüstçe cevap verir misin?
— Sor bakalım, dedi genç adam, kendinden emin bir şekilde.
— Bu köyün yakınındaki dağın ardında ne var, biliyor musun?
Genç adam duraksadı.
— Hayır, hiç gitmedim oraya.
— Peki, gitmediğin bir yer hakkında konuşur musun?
— Hayır, dedi genç biraz bozulmuş bir şekilde.
Bilge, gülümseyerek:
— O zaman beni ve söylediklerimi bilmeden nasıl bu kadar konuşabiliyorsun?
Genç adam utanarak başını öne eğdi. Bilge ise ekledi:
— Bilgelik, sadece bilgiyle değil; ne zaman konuşacağını, ne zaman susacağını bilmekle gelir.
Eleştiri kolay, sorumluluğu ise büyüktür. Bilgiye, deneyime ve niyete dayanmalıdır. Aksi takdirde sadece yıkıcı bir gürültü olur.
Öncelikle Hobi Bahçelerinin faydalarını kısaca dile getirmek istiyorum.
*Hobi bahçeleri, stres azaltma ve manevi sağlık açısından fayda sağlar. Doğayla iç içe olmak, bitki yetiştirmek ve bahçe işleriyle uğraşmak, ruhsal dinginlik ve mutluluk verir.
*Adeta stresi azaltan bir terapi olarak kabul edilir. Şehirden uzaklaşıp organik ürünlere ulaşma duygusu kişisel tatmin getirir.
* Bahçede kompost kullanımı, yağmur suyu biriktirme, organik gübreleme gibi uygulamalar çevre duyarlılığını artırır.
Hobi Bahçesi Tahsis Şartları Nelerdir?
Hobi bahçelerinin ikinci şahıslar tarafından kullanılması yasaktır. Ekim ve dikimi yasak olan bitkiler kullanılamaz.(Su sarfiyatı fazla giden bitkiler olmaması açısından)Bahçe sahipleri tarım yapısına zarar vermemelidir. Hobi bahçeleri yönergesinde bu maddeler açıkça belirtilmiştir. a) Hobi Bahçeleri belirli sürelerle tahsis edilir, başvurular Park ve Bahçeler Müdürlüğü tarafından alınır, tahsis işlemi mülkiyet hakkı doğurmaz, tahsis süresinin bitiminde ihbara gerek olmaksızın Hobi Bahçeleri boşaltılır. b) Bahçe tahsis edilen kişinin ölümü halinde, 1. derece yakını(anne, baba, eş ve çocuklar) bir sonraki tahsis dönemine dek kullanır. Birinci dereceden akrabalar bahçeyi kullanmak istemezlerse, bahçenin kullanım hakkı yeni kullanıcıya tahsis edilmek üzere Belediyeye geçer. c)Hobi Bahçelerinin kullanım süresi, ilk tahsiste 2 (iki) yıldır. Kullanılan Hobi Bahçelerinde süre uzatımı 1 (bir) yılı aşmayan sürelerle Başkanlıkça uzatılabilir. f)Hobi Bahçeleri Ortak Gider Katılım Payları ( temizlik, depolama ve diğer giderler) yıllık olarak Belediye Meclisince belirlenir. Belirlenen bedeller için yapılacak ödemeler, Belediyemiz veznesine yatırılır.
Bahçe Kullanıcılarının Uymakla Yükümlü Olduğu Kurallar;
Hobi bahçesi kullanıcısı, yönerge ve sözleşme yazılı kurallara uymak zorundadır. Hobi bahçeleri belirli sürelerle tahsis edilir. Tahsis süresi 2 (iki) yılı geçemez. Hobi Bahçeleri kullanım hakkı devredilemez. Hobi Bahçesi adına tahsis edilen kişi haricinde kullanılamaz. Proje dışında bahçelere ilave yapı yapılamaz. Tadilat gerektiren hallerde, Park ve Bahçeleri Müdürlüğü Hobi Bahçeleri yönetimine durumu bildirirler. Bahçe kullanıcıları; Belediye personelinden özel işleri için hizmet talep edemez. Hobi Bahçelerine alkollü gelinmesi, alkol getirilmesi ve içilmesi yasaktır. Hobi Bahçeleri sakinlerini rahatsız edecek gayri ahlaki davranışta bulunulamaz. Bu davranışların herhangi birinde bulunanların bahçe tahsisi hakları iptal edilir. Hobi Bahçelerinde gece kalınması yasaktır. İdarece belirlenen renk dışında branda rengi kullanılamaz. Pankartlar ve çirkin görünüm arz eden çadır ve bezler Belediye görevlileri tarafından kaldırılır. Bahçe sınırları içerisinde araç yıkanamaz. Bahçelere; ağaç, asma, meyve ağacı, süs ağacı, gibi çok yıllık bitkiler dikilmeyecektir. Tek yıllık bitkiler dikilecektir. İdarenin bilgisi ve izni dâhilinde tarım ilaçlaması ve gübreleme yapılacaktır. Bahçe içerisinde ilaçlama ve gübreleme yapılırken komşu bahçelere ve çevreye kesinlikle zarar verilmeyecektir. Hobi bahçelerinde bulunan kulübe ve bahçelerde ısıtıcı (elektrikli ocak, soba, klima vb.) ve soğutucu (klima, buzdolabı, vantilatör vb.) gibi elektrik sarfiyatı oluşturacak aletlerin kullanılması yasaktır. Bahçe kullanıcıları, diğer bahçe kullanıcılarını rahatsız edecek her türlü davranıştan kaçınmalıdır.(Yüksek sesli müzik dinlemek, argo konuşmak vb.). Çatı üzerlerine malzeme konulamaz. Hobi Bahçelerinde iki aydan daha uzun süre hiçbir işlem veya toprak işlemesi yapmayanların, ikinci uyarıdan sonra tahsisleri iptal edilir. Bahçe kullanıcıları hobi bahçesi yönetiminin ve personelinin uyarılarını dikkate almakla yükümlüdür. Belediyemiz hobi bahçeleri kullanım hakkına tek taraflı fesih hakkına sahiptir.
Gelelim Mezitli’de ki hobi bahçelerine;
Toplamda 11 Hobi bahçesi mevcut. Sadece Eski Mezitli’de bulunan 2 hobi bahçesinde yapı yok. Geri kalanlar konteyner ve ahşap kulübe yapısıyla. Nitelik olarak Park Alanı geçmekte. Yukarda yönergede özellikle baz maddeleri irdeleyerek anlatmak istiyorum. Park alanı olarak geçen yerler o mahallede o çevrede ikamet eden tüm insanların kullanım hakkına sahip olduğunu gösterir. Çevre siteleri kamusal alanı ortak kullanma hakkına yasal olarak sahipler. Örneğin Merkez Mahallesinde bulunan hobi bahçesi kent park olarak tüm çevre sitelerinin faydalanacağı şekilde düzenlenmiş olsa binlerce kişi faydalanacak. Orada sadece 32 kişi hobi bahçesinde yararlanıyor. Toplamda hobi bahçelerinin kullanım sayısı 350 kişi civarında. Kamusal park alanlarının binlerce kişinin faydalanması mı yoksa 350 kişinin faydalanması derseniz cevabı net şekilde hazır. Elbette ki herkesin yararlanmasıdır. Parklar, şehir planlamasında şu amaçlara hizmet eder: Herkesin eşit, ücretsiz faydalanabileceği dinlenme, oyun ve spor alanı sunar. Ekolojik denge ve iklim düzenlemesine katkı verir (karbon yutak alanı, mikro iklim, biyoçeşitlilik).Çocuklar, yaşlılar, engelliler gibi grupların sosyal yaşamına katılımını artırır.
Eğer bir park alanı hobi bahçesine dönüştürülüyorsa ve bu bahçe:
Sınırlı sayıda kişi tarafından özel kullanım alanına dönüşüyorsa (örneğin kiralanıyorsa),Ortak kamusal erişimi kısıtlıyorsa, Doğal peyzaj ve ekolojik yapıyı bozuyorsa, Bu durumda kamusal alanın özel kullanıma verilmesi anlamına gelir ve doğru değildir. Bu tür uygulamalar planlama etiğine, kent estetiğine ve sosyal adalete aykırıdır.
Hangi durumlarda park benzeri alanların bir bölümü hobi bahçesi olarak değerlendirilebilir, ama bazı şartlarla: Hobi bahçeleri, kamusal kullanım ilkesi bozulmadan tasarlanmalı (herkesin erişebileceği, ücretsiz, dönüşümlü kullanım modeli).Park içinde küçük bölümler (örneğin 10-20 m² parseller) eğitim, topluluk bahçesi veya çocuklar için tarım alanı gibi sosyal amaçla kullanılabilir. Alanın peyzaj bütünlüğü ve ekosistem dengesi bozulmamalı.
Yine yönergeden ilerleyeceğim. Yapıların renk ve çatısında bir şey konulmaması maddesi. Tarafıma gelen fotoğraflar ve fiziki olarak yerinde gördüğümde görüntü kirliliği had safhada. Çevre sitelerinin şikâyet etmesi çok doğal. Ayrıca buraların elektrik ve suyu Belediye tarafından karşılanmakta. Klima, buzdolabı yasağı yönergede olmasına rağmen. Klima, soğutucu Vb.elektirik sarfiyatını aşırı çoğaltan her şey kullanılmakta. Organik üretim ve çevreye, doğaya zarar vermeyecek ilaç kullanımı deniliyor. Çevre siteleri ilaç kokusundan rahatsızlıklarını defalarca dile getirdiler. Bilinçsizce kullanılan kimyasal ilaç şehir suyuna karışmasıyla hepimizin hayati tehlikesi söz konusu. İklim krizi ve suyu fazla kullanmamaktan söz ediyoruz. Belediyenin suyu diye sabaha kadar açık bırakılan çeşmelere şahitlik edildi. Akşam kalmak yasak denilmesine rağmen her tülü misafir ağırlama, gece gürültüden dolayı gelen şikâyetler tabii sıkıntılı.
Kısacası; hobi bahçelerinin plansız yayılımı nedeniyle su, kanalizasyon ve hijyen problemleri görüldüğü gibi “hobi bahçesi” satış ve kullanımında tarım parseli ayrımı gibi hukuki karmaşıklıklar bulunmakta. Hobi bahçeleri şehir içinde değil doğayla iç içe olacağı bir alanda olmalı.
Aslına bakacak olursak Belediyeler park alanlarını korumakla yükümlüdür. Park alanlarının doğrudan hobi bahçesi yapılması genellikle doğru değildir, çünkü: Kamusal eşitlik ilkesine zarar verir. Ekolojik dengenin bozulmasına ve sosyal adaletsizliğe yol açabilir.
Ancak: Küçük ölçekli, herkese açık, eğitim ve topluluk temelli hobi bahçeleri, Park alanının doğal dokusuna zarar vermeyecek şekilde planlanırsa Ve katılımcı, dönüşümlü, sürdürülebilir modeller benimsenirse, bu durumda doğru ve yararlı bir uygulama olabilir.
Dünyadan Hobi Bahçesi / Topluluk Bahçesi Örneklerinden ikisini aktarmak istiyorum.
Schrebergarten (Almanya)
Almanya’da 19. yüzyıldan beri süregelen bir gelenektir. Küçük kulübeli parseller hâlinde şehir dışında veya park kenarlarında yer alır. Genellikle emekliler ve aileler tarafından yazlık gibi kullanılır. Yasal düzenlemelerle denetlenir (yüzde kaçının sebze ekileceği, yapı büyüklüğü gibi).
New York – Community Gardens
Özellikle Brooklyn ve Manhattan’da terk edilmiş arsalar, topluluk bahçesine dönüştürülmüştür. Mahalleli birlikte sebze yetiştirir, sanat atölyeleri düzenler, çocuklar için eğitim verir. Genellikle STK’lar ve yerel gönüllüler tarafından yönetilir.
Hobi bahçelerinde ki Amaç: Gıda adaleti, sosyal birliktelik. Şehirlinin doğayla bağ kurması, ruhsal maneviyattır.
Mezitli Belediyesi bu amaca uygun hobi bahçeleri için kolları sıvadı. Kirli bilgilerle sadece konuşmak için yazan çizenlerin iyi araştırmadan yaptıkları söylemlere itibar etmek doğru değil.
Neden derseniz;
Öncelikle enine boyuna teknik ekiplerle yerinde incelemeler yapıldı. Hukuki olarak çevre sitelerinin yaptığı şikâyetler incelendi. Yönergeye uygunluk tespitleri fiziki olarak değerlendirildi. Yönerge maddelerinin ihlali ve şikâyetlerinin envanteri sonucu Mecliste karar alındı. Bu karar öyle elini havaya kaldır oldu kararı değildi. Her bir meclis üyesi Mezitli’nin yararına ne varsa onu irdeleyerek yerine getirmeye özen gösterdi. Mezitli Kent Konseyi halkın sesine kulak veren bir STK’dır. Eş zamanlı yapılan çalışmalar ve görüşmeler sonucu Belediye’den alınan bilgiler, çevre komitesinin yerinde yaptığı ortak değerlendirmeler; Sadece belirli sayıdaki kişilerin değil, kamu alanlarını herkesin kullanıma açılması konusunda hemfikir olundu. Biliyoruz ki; Konseyler sadece tavsiyede bulunabilir. Bununla ilgili yapılan tavsiyeler Belediye tarafından dikkatte alınmıştır.
Hobi bahçeleri tamamen iptal edilmeyecek. İlçeye 4/5 Km mesafede, doğanın kendini hissettirdiği şehir sesinden uzak, uygun yerlere taşınacak. Bunun için orta vadeli plan çalışmaları devam ediyor. Yönergede geçen maddeler tamamen uygulanacak. Bir kişi 8 sene boyunca hobi bahçesine sahip olmamalı. Herkes dönüşümlü kullanmalı. Şu anda 5000 den fazla hobi bahçesi talep dilekçesi var. Sadece 350 kişi 8 Yıl kullanırsa adalet terazisi şaşar.
Toplum olarak hepimizin özellikle şu zamanlarda nefes almaya ve terapi edecek toprakla uğraşmaya ihtiyacı var. Engelli, Emekli, Dezevantajlı grupların öncelikleri olmalı. Mezitli nüfusu 250 Binin üstünde. Bunun 30 Bini hobi bahçesi talep etse araziler yetişmez yüzden paylaşımcı, adaletli ve hakkaniyetli yönergeler tertip edilecek. Mümkün olduğunca herkesin dönüşümlü kullanımı sağlanacak. Kimsenin tapulu yeri değil. Zaman öyle hale getirmiş ki 8 seneden fazla kullanınca kendi yeriymiş gibi ömürlük hak görülüyor. Bu hakkı elinden alınınca sadece bireysel hırs ön plana çıkıyor.
Lütfen sadece kendinizi düşünmeyin!
Lütfen anlamadan dinlemeden yazıp çizmeyin.
Lütfen yasaların yaptırımlarını ve içeriklerini inceleyin.
