Engin Ardıç bugünkü yazsında tuhaf, duyulmadık isimlerden bahsediyor. Verdiği örneklerin hemen hepsi de kadın isimleri. Oysa bilimsel araştırmalara göre bu gibi isimlerin dalga geçilmesi dışında fazla bir zararları yok, ama erkek isimlerinde durum çok farklı. Amerika’ da Shippensburg Üniversitesi’nde yapılan ve Jurnal Social Science Quarterly isimli dergide de yayınlanan bir araştırmaya göre erkek çocuklarına olağandışı, acayip, değişik, duyulmamış isim koymayı düşünen anne ve babaların bir an önce bundan vazgeçmeleri gerekiyor.
Çünkü bu araştırmada böyle tuhaf isimli çocukların suç işleme ve cezaevine düşme ihtimallerinin alışılmış isimli oğlanlara göre çok daha fazla olduğu ortaya çıkmış. Elin adamı Engin Ardıç gibi oturduğu yerden işkembeyi kübradan sallamıyor. Aylarca uğraşarak didinerek ter dökerek araştırma yapıyor. Bu sözünü ettiğim araştırmayı da David E. Kalist ve Daniel Y. Lee isimli kişiler yapmış. Bu iki araştırmacının akıllarına nerden düştüyse düşmüş ve erkek çocukların isimleri ile suç işleme ihtimalleri arasında bir ilişki olup olmadığını araştırmaya karar vermişler.
Önce oturmuşlar nüfus kayıtlarından 1987-1991 tarihleri arasında doğan çocuklara konan isimleri belirlemişler ve sonra da üşenmemişler bu 15.012 (on beş bin on iki) adet ismin toplumda hangi sıklıkta görüldüğünü gösteren popülarite endekslerini hesaplamışlar.
Buna göre Michael için popülarite endeksi 100 iken David için 50 olarak bulunmuş. Bu değer, Matthew için 76; Christopher için 64; Ryan için 49; Brian için 30; Richard için 20; Charles için 16; Luke için 5; Walter için 2 iken Alec, Ernest, Ivan, Kareem, Preston, Tyrell ve Malcolm gibi az rastlanan isimlerin popülarite endeksleri ise 1 civarında çıkmış.
Bu iki adam daha sonra eyaletin 1997-2005 tarihleri arasındaki adliye kayıtlarından yararlanarak popülarite endeksi ile ergenlik çağında suç işleme arasındaki ilişkiyi araştırmışlar ve neticede popilarite endeksinde yüzde 10’luk bir artışın suç işleme riskini yüzde 3.7 azalttığını belirlemişler.
Bu, bir ismin popülarite endeksi ne kadar düşükse suç işleme ihtimalinin o kadar fazla olduğu anlamına geliyor.
Araştımacılar bu ilişkide siyah veya beyaz ırktan olmanın bir rolü olmadığını saptamışlar, ama bu sonuçlara bakarak kesin sebebin ne olduğu konusunda fazla bir şey söyleyemiyorlar.
Bu konuda bazı spekülasyonları var.
Bu ilişkiden, çocuğa duyulmamış ismin verilmesine sebep olan sosyo-ekonomik faktörlerin sorumlu olabileceğini düşünüyorlar. Buna kanıt olarak da düşük sosyo-ekonomik tabakada, annenin aile reisi olduğu veya sadece bir ebeveynin olduğu ailelelerde acayip isimlere daha çok rastlanmasını gösteriyorlar.
Nitekim bir araştırmada annenin eğitim düzeyi azaldıkça çocuğuna duyulmadık isim verme ihtimalinin arttığı belirlenmiş. Başka bir araştırmada ise Allison isminin daha çok yüksek okul diploması olan annelerin koydukları gösterilmiş. Az duyulmuş isimli çocukların anne ve babalarının daha az resmi eğitim gördükleri de biliniyor.
‘Tabii ki ismin kendisinin sahibini suç işlemeye teşvik ettiğini iddia etmek mümkün değil’ diyorlar ve ‘acayip isimli çocukların iş bulmada daha şanssız olmaları ve akranları tarafından alaya alınmaların suç işlemeyi kolaylaştırması da dikakte alınmalı’ diye de ekliyorlar.
Gerçekten de bu görüşü destekleyen ve acayip isimlilerde psikolojik problemlerin, okul başarısızlığının daha çok görüldüğünü, kız isimleri konan oğlanların okullarını daha çok kırdıklarını ortaya koyan araştirmalar var.
Ayrıca, telaffuz edilmeleri zor olan isimlere sahip olanların toplumdan daha çok dışlandıkları da eskiden beri biliniyor.
Gelelim neticeye
Bir: Elin adamı her aklına geleni incelemeden, araştırmadan yazıya dökmüyor. Üç sayfa makale için aylarca didiniyor, uğraşıyor.
İki: Siz, siz olun çocuğunuzun suç işlemesini, hüküm giymesini ve cezaevine düşmesini istemiyorsanız sakın Ahmet, Mehmet, Hasan, Ali… gibi herkesin bildiği isimlerden şaşmayın.
Üç: Engin Ardıç’ a popüler endeksi düşük kişilere, meselâ Hıncal ve Oray’ a bindirmesi için muhteşem bir fırsat ortaya çıkıyor.
