Habere göre, dişhekimleri ardı ardına diş macunu tartışmasına nokta koyuyorlar.
Türk Pedodonti Derneği (TDP) Başkanı Prof. Dr. Figen Seymen, florürün dişleri çürüğe karşı koruduğu ve güçlendirdiğini belirterek “50 yıldan daha uzun süredir Avrupa, Amerika ve diğer gelişmiş ülkelerde diş çürüklerinin önlenmesinde ve kontrolünde kullanılmaktadır” demiş (1).
Daha önce Türk Dişhekimleri Birliği’ nin (TDB) “Florür Durum Raporunu” yayınlamış ve tenkit etmiştim (2, 3).
Şimdi de Türk Pedodonti Derneği Başkanı’ nın medyada yer alan sözleri hakkında birkaç hususa dikkatiniz çekmek istiyorum:
BİR: Pedodonti, “çocuk dişhekimliği” demek olduğuna göre derneğin adı neden Türk Çocuk Dişhekimliği Derneği değil?
Nedir bu Batı hayranlığı?
Madem bu kadar yabancı dil meraklısısınız “dernek” yerine de “association” deseydiniz bari.
İKİ: Şu Batı hayranlığından da sinir bozucu “Avrupa ve Amerika’ da senelerdir kullanılıyor” argümanından vazgeçin.
Efendiler, sizin kendi aklınız, mantığınız, bilginiz, tecrübeniz, çalışmalarınız yok mu?
Avrupalıların Amerikalıların yaptığı her şeyin doğru ve tartışılmaz olduğunu mu sanıyorsunuz?
Kendinize, ilminize hiç mi güvenmiyorsunuz, hiç mi saygı duymıuyorsunuz?
ÜÇ: Haberde “3 yaşın altındaki çocukların macun yutmaması için…” deniyor.
Bu, dişlerimizi temizlemek için kullandığımız diş macunlarının “yutulmasının zararlı” olduğunu gösteriyor.
Yutulması zararlıysa diş macununu ağza almak ne kadar doğru olabilir ki?
Birçok kimyasal maddenin ağız mukozasından emildiğinden -hatta bazılarının daha çok emildiğinden- haberiniz var mı?
DÖRT: Haberden TPD’ nin florürden TDB’ den daha fazla endişeli olduğu anlaşılıyor.
TPD, TDB’ nin küçük çocuklar için “bezelye kadar” diş macunu tavsiyesini “yarım bezelyeye” indiriyor.
Vatandaşın kafasını karıştırmamak için dernekler aralarında anlaşsalar iyi olur.
Bezelye mi yarım bezelye mi?
Hangi bezelye, yoksa araka mı?
Yarın da bir başka dernek çıkıp “çeyrek bezelye” veya “pirinç kadar” derse ne olacak?
BEŞ: Haberde “Kanser, Down sendromu, küçük bebeklerde ölüm, ölüm, zekâ geriliği, iskeletsel florozis, guatr, demans, bilinçte azalma, idrar yolu taşları gibi diğer problemlerle ilişkisi konusunda kesin kanıtlar bulunmamaktadır” deniyor.
Dediğiniz gibi olduğunu kabul edelim, diyelim ki şu an için kesin kanıt yok.
Peki yarın kesin kanıtlar ortaya çıkarsa ne yapacaksınız, bunun vebali kimin olacak?
Sigaranın da bir zamanlar doktorlar tarafından zararsız kabul edildiğini ve hatta hastalara tedavi amacıyla tavsiye bile edildiğini hatırlatırım.
Sağlık riski yaratan ve alternatifleri de olan bir uygulamadan hele de yukarıda tek tek sayıldığı gibi çok ciddi tehlikeler varsa, “kesin olarak uzak durmak gerekmez mi”?
ALTI: Haberde “Birçok ürünün etkinliği ve riskleri hakkındaki asılsız söylentiler sağlığınıza zarar verebilir” deniyor.
Asılsız söylenti yok, akıl-mantık ve bilimsel araştırmalar var.
Lütfen “Florür Durum Raporu” ile ilgili yazımı ve verdiğim kaynakları dikkatle okuyun (3).
YEDİ: TPD Başkanı, TDB’ nin raporunun “bilimsel” olduğunu iddia ediyor.
Bu raporun ne kadar “bilimsel” olduğunu yazımı okuduğunuzda anlarsınız.
SEKİZ: Bu bir “florür savunma haberi” olmuş.
Bir çocuk dişhekiminin çocuk diş sağlığı ile ilgili açıklamasına “şeker” ve “bakteriler” ile başlaması gerekirken bunların adının bile geçmemesi gerçekten esef verici bir durumdur.
Böyle bir açıklama böyle bir nokta koymalı savunma ancak ticari kaygıları olan diş macunu üreticilerine yakışır.
DOKUZ: Sağlıklı dişlere sahip olmanın tek yolu “florürlü diş macunları” mıdır?
Anne sütünün diş çürüklerini önleyici etkisinin öneminden neden bahsedilmiyor?
Sağlıklı beslenmenin adı neden ağızlara alınmıyor?
ON: Diş macunları ile ilgili tek mesele florür de değildir.
Bakın Nenedent “çocuklar için florürsüz diş macununun” üzerinde neler yazıyor:
“Florür, mentol, sakkarin, polietilen glikol türevleri, sodyum lauril sülfat, sentetik renklendirici, koku verici veya koruyucu madde ihtiva etmez”.
Demek ki bunlar başka diş macunlarında var.
TPD’ nin bu kimyasallar hakkında bir fikri var mı?
Kendi fikri yoksa Avrupa ve Amerikalıların bunlar hakkında ne düşündüğünü biliyor mu?
ON BİR: Gene aynı diş macununun üzerinde şu ifadeler de yer alıyor:
“Muhteviyetı: Aqua, hydrated silica, glycerin, xylitol, propylene glycol, xanthan gum, titanium dioxide, aroma, sodium lauroyl sarcosinate, disodium EDTA, sodium chloride”.
Çocuk diş macunu mu kimya fabrikası mı?
Gelelim neticeye
Diş macunu tartışmasına konması gereken şey nokta değil “soru işaretleri” (şüpheler) ve “ünlemler” (tehlikeler)’ dir.
Nokta konduğu anda bilim de biter, bilim varlığını ancak soru işaretleri ve ünlemlerle sürdürebilir.
TPD’ nin florürlü diş macunlarının “emniyetli” olduğunu gösteren kendi çalışmaları var mıdır?
TPD’ nin ağız ve diş sağlığı için “florürlü diş macunları dışında” tavsiyeleri nelerdir?
TPD’ den tenkit ve sorularıma cevap bekliyorum.
Kaynaklar:
2. http://ahmetrasimkucukusta.com/2016/06/11/hakkimda/florur-durum-raporu/
