20.779.963 kişi üzerinde 1966-2015 arasında gerçekleştirilen 33 araştırmanın metaanalizinde makrolid sınıfı antibiyotiklerin her 1 milyon tedavi başına fazladan 36 kişinin aniden ölümüne yol açtıkları belirlendi (1).
Makrolid antibiyotikler özellikle bronşit, sinüzit, pnömoni gibi solunum sistemi ve cinsel yolla bulaşan enfeksiyonların tedavisinde kullanılıyor.
JAMA’ da yayınlanan araştırma, her 8.500 hastanın birinde ciddi bir aritmi yani kalp ritim bozukluğu geliştiğini ve her 30 bin kişiden birinde de antibiyotikler yüzünden öldüklerini gösteriyor.
Bazı kalp ilaçlarının ve kanda potasyum ve magnezyum düşüklüğünün QT mesafesinin uzamasına yol açarak ciddi ritim bozuklukları yaptıkları zaten biliniyordu.
Penisilin ve amoksilin gibi antibiyotiklerin kalp ritmi üzerine etkileri yok ama bunların da ölümcül alerjik reaksiyonlara yol açma ihtimalleri var.
Penisilin kullanan her 10 bin kişinin 1-4’ ünde anafilaksi yani alerjik şok tablosu gelişiyor ve her sene 500-1000 kişi bu yüzden hayatını kaybediyor.
Makrolid grubu antibiyotikler neler?
Makrolid grubu antibiyotikler azitromisin, klaritromisin ve ülkemizde bulunmayan eritromisin’ dir.
İçinde azitromisin olan antibiyotikler: Azax, Azeltin, Azitro, Azitrotek, Azomax, Azro, Azyter, Tremac, Zitromax, Zitrotek.
İçinde klaritromisin bulunan antibiyotikler: Macrol, Klacid, Deklarit, Klamaxin, Laricid, Claricide, Klarolid, Klamer, Klaromin, Uniklar, Megasid, Clabel, Cleanomisin, Klax, Klerant, Maxiclar (2, 3).
Eritromisin ülkemizde 4 seneden beri bulunmuyor.
Tıbbi fetva kurumu FDA 2012’ de azitromisin sınıfı antibiyotiklerin prospektüslerine QT uzaması ve torsades de pointes adı verilen ritim bozukluğu yapabileceği uyarısı konmasını istedi.
Bu ritim bozuklukları kadınlarda daha fazla görülüyor.
Gelelim neticeye
Makrolid grubu antibiyotiklere bağlı ciddi aritmi ve ölümlerin riski yüksek olmayabilir ama bunların çok yaygın olarak reçetelendiği hesaba katıldığında durum değişir.
Sapasağlam bir insanın üstelik de çoğu zaman gereksiz yere aldığı bir antibiyotik yüzünden ölmesi çok vahimdir.
Antibiyotik meftunlarına önemle duyurulur.
Kaynak:
1. http://content.onlinejacc.org/article.aspx?articleID=2468953
2. http://www.ilacprospektusu.com/ilac/55/azitro-500-mg-3-film-tablet
3. http://www.ilacprospektusu.com/ilac/419/klarolid-500-mg-14-tablet
