Halk arasında kolesterol ilaçları olarak bilinen statinlerin yeni bir marifeti daha ortaya çıktı.
Tulane Üniversitesi uzmanları tarafından gerçekleştirilen araştırma statinlerin kök hücrelerin farklılaşmasını, DNA tamir genleri ekspresyonunu bozduğunu, hücre yaşlanması ve programlanmış hücre ölümünü artırdığını gösteriyor.
Araştırma American Journal of Physiology -Cell Physiology isimli tıp dergisinde yayımlandı (1).
Kök hücrelerin üremesi ve farklılaşması bozuluyor
Araştırmada, mezenkimal kök hücreler laboratuar şartlarında atorvastatin veya pravastatin ile birkaç hafta süreyle muamele edilerek bu hücrelerin başka hücrelere dönüşme yani “diferansasyon potansiyelleri” ve “gen ekspresyon profilleri” incelendi.
Her iki statin sınıfı ilacın da hem genel olarak mezenkimal kök hücrelerin üremelerini ve hem de özellikle de makrofaj fonksiyonlarına doğrudan bir etki göstermeden kök hücrelerin makrofajlara farklılaşma potansiyelini azalttıkları tespit edildi.
Araştırmacılar, statinlerin kalp krizi riskini azaltmasını kök hücrelerin makrofajlara dönüşmesinin sınırlandırılmasıyla damar plağında makrofaj ve enflamasyon azalmasına ve böylece de plağın stabilize olmasına bağlıyorlar.
Statinlerin kolesterol yapımı dışında kalan bu etkileri pleiotropik etki olarak biliniyor.
Bu müspet etki yanında statinlerin mezenkimal kök hücrelerin osteosit ve kondrositlere farklılaşma potansiyelini ve DNA tamir genleri ekspresyonunu bozarak hücre yaşlanması ve apopitozisi de artırdıkları görüldü.
Bunun kaş yapayım derken göz çıkarmaktan bir farkı yok, çünkü mezenkimal kök hücrelerin farklılaşmalarının sınırlandırılması, vücuttaki hasarların tamir edilememesi, vücut fonksiyonlarının allak bullak olması anlamına geliyor.
Makrofajların aterosklerozda önemli rolleri var
Makrofajların kalp krizi ve felçlerin altında yatan esas sebep olan aterosklerozun oluşumu ve sürdürülmesinde çok önemli rolleri var.
Makrofajlar, kemik iliğindeki kök hücrelerden gelişebildiği gibi bütün vücuda yayılmış olan mezenkimal kök hücrelerden de gelişebiliyorlar (2).
Bu hücreler damar duvarındaki yağ birikimlerini yutuyorlar, başka makrofaj ve hücrelerin, enflamasyonla ilgili proteinlerin hasar olan bölgede toplanmasını sağlıyorlar.
Makrofajların salgıladıkları enzimler plağın fibröz kapsülünün zayıflamasına ve dolayısıyla da yırtılmasına yol açıyor; bu ise damarın bir pıhtı ile tıkanarak kalp krizi ve felç oluşması demek.
Makrofajların damar sertliğinin oluşumu ve sürmesindeki rollerini “Büyük Kolesterol Yalanları” isimli kitabımda okuyabilirsiniz (3).
İlaç yazılacak kişiler tam bilgilendirilmelidir
Araştırmanın başı olan R. Izadpanah şunları söylüyor (4, 5):
“Araştırmamız statinlerin yaşlanma olaylarını hızlandırabileceğini, uzun vadede mental ve fiziksel bozukluklara yol açabileceğini gösteriyor.
Bu ilaçların kas, sinir ve eklem problemleri gibi çok önemli yan etkileri var.
Kalp krizi riski yüksek olanlar statin içerek bu risklerini azaltabilirler ama bu ilaçların yan etkilerinin çok fazla olduğunun tedaviye başlanmadan önce hastalara tam olarak anlatılması gerekiyor.”
Gelelim neticeye
Statinlerin, vücudun temel ayarlarını bozduğunu, bu ilaçları yazan hekimlere üstün cesaret madalyası verilmesi gerektiğini defalarca yazdım.
Kalp damar hastalıklarını doğru beslenerek, hareket ederek, sigara içmeyerek önlemek varken bu ilaçların özellikle de sapasağlam insanlara verilmesini aklım almıyor.
Statinlerin kök hücre fonksiyonlarını bozduğunun gösterilmiş olması inşallah statin meftunlarının akıllarını başlarına getirir.
Kaynaklar:
1. http://ajpcell.physiology.org/content/early/2015/07/23/ajpcell.00406.2014
3. http://ahmetrasimkucukusta.com/2015/04/02/kitaplar/yeni-kitaplar/buyuk-kolesterol-yalanlari/
