Journal of Clinical Investigation’ da yayınlanan yeni bir araştırma, kan şekeri yüksekliğinin beyin fonksiyonlarına zararlı tesirleri olduğunu ve Alzheimer hastalığı gibi nörolojik hastalıkları şiddetlendirebileceğini gösteriyor (1).
Washington Üniversitesi uzmanlarının araştırması, başka bir ifade ile “kek ve çikolatanın Alzheimer’ in sebebi olabileceğini” düşündürüyor.
Fareler üzerinde gerçekleştirilen bu araştırmada yüksek kan şekerinin Alzheimer’ li hastalardaki beyin plâklarının ana maddesi olan amiloid-beta seviyelerini artırdığı belirlendi.
Amiloid-beta proteinlerinin plâklarda birikmeden önce sinirler arası elektriksel veya kimyasal iletinin gerçekleştiği noktalar olan sinapsları harap ettiği biliniyor.
Yüksek kan şekeri seviyelerine, diyabetlilerde ve fazla miktarda tatlı ve şekerli yiyecek tüketenlerde rastlanıyor.
Araştırma nasıl yapıldı?
Bu araştırmada, kan glukoz seviyelerini dinamik olarak modüle eden bir araç olarak şeker kelepçeleri (glucose clamps) ve in vivo mikrodiyaliz teknikleri beraber kullanıldı.
Uyanık, serbestçe hareket eden farelerde hipokampus interstisyel sıvısında amiloid-beta, glukoz ve laktat seviyeleri gerçek zamanlı olarak ölçüldü.
Alzheimer hastalığının fare modelinde genç hayvanlarda kan şekerinin akut olarak yükselmesinin hipokampus interstisyel sıvısında nöronal aktivitenin bir belirteci olan amiloid-beta ve laktatı yüzde 20 artırdığı tespit edildi.
Bu etkilerin bariz amiloid-beta plak patolojisi bulunan yaşlı farelerde daha da abartılı olduğu, amiloid-betanın yüzde 40 arttığı görüldü.
Artmış kan glukoz seviyelerine olan cevabın ATP-duyarlı potasyum kanalları (KATP) vasıtası ile gerçekleştiği belirlendi; çünkü hipokampusta KATP kanallarının farmakolojik olarak manipülasyonu hem amiloid-beta hem nöronal aktiviteyi değiştiriyordu.
Yeşil çay Alzheimer’ i yavaşlatıyor
Journal of Alzheimer’s Disease isimli dergide yer alan ve Missouri Üniversitesi uzmanları tarafında fareler üzerinde yapılan bir araştırma da yeşil çayın Alzheimer hastalığını yavaşlatma potansiyeli olduğunu ortaya koyuyor (2).
Bu araştırmaya göre yeşil çayın bu etkisi kısa adı ECGC (epigallocatechin-3-gallate) olan kateşinlerden kaynaklanıyor.
Gelelim neticeye
Epidemiyolojik araştırmalar, tip 2 şeker hastalarında ve diyabetten bağımsız olarak kan şekerleri yüksek olanlarda demans yani bunama ve özellikle de Alzheimer hastalığı riskinin yüksek olduğunu gösteriyordu.
Bu araştırmalarla Alzheimer’ in önlenmesi hatta tedavisinin ilaçlarla değil her türlü “şekerden uzak durarak” yani “adam gibi beslenerek” mümkün olabileceğini düşündürüyor.
Alzheimer hastalığına “tip 3 diyabet” adını veren uzmanların ne kadar haklı olduklarına da bir kere daha şahit oluyoruz.
Kaynaklar
1. http://www.jci.org/articles/view/79742
2. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25318545
Araştırmaların medyadaki yankıları
http://rt.com/news/256205-chocolate-cakes-sugar-memory/
http://www.emaxhealth.com/1275/how-diabetes-and-alzheimer-s-disease-are-connected
