Gelişmiş ülkelerde ve bizde de bir numaralı ölüm sebebi olan kalp-damar hastalıklarındaki artışın sebeplerinin başında “beslenme yanlışları” geldiğini gösteren araştırmalara her geçen gün bir yenisi ekleniyor.
British Medical Journal Open Heart isimli top dergisinde yayınlanan metaanaliz de bunlardan biri (1).
Bu çalışma, 1983 senesinden önce diyetteki yağ, kan kolesterol seviyesi ve koroner damar hastalıkları arasındaki 
ilişkileri inceleyen randomize kontrollü çalışmaların metaanalizi ve sistematik değerlendirmesi suretiyle gerçekleştirildi.
1977’ de USA ve 1983’ de İngiltere’ de yayınlanan sağlıklı (!) beslenme kılavuzlarında tereyağı, yumurta, kırmızı et gibi “doymuş yağlar” yasaklanıp “margarin ve bitkisel sıvı yağlar” ve “yağsız, layt ürünler” göklere çıkarılarak koroner kalp hastalıklarının azaltılması hedefleniyordu.
Kılavuzlarda yağ tüketiminin günlük toplam enerji alımının yüzde 30’ una ve doymuş yağ tüketiminin de total enerjinin yüzde 10’ una indirilmesi tavsiye ediliyordu.
USA ve İngiltere dışından dünyanın birçok ülkesinde benimsenen bu tavsiyeler kalp-damar hastalıklarının ve bunlara bağlı ölümlerin bırakın azalmasını, tam aksine katlanarak artmasına yol açtı.
Bu yeni çalışmada işte bu kalp krizi ve felçlerin çığ gibi artmasına yol açan tavsiyelerin dayandığı araştırmalar mercek altına alındı.
2467 erkek katıldığı 6 diyet çalışmasında diyet uygulayan gruplarda serum kolesterol seviyeleri anlamlı olarak azalmış olmakla beraber kalp-damar hastalıkları ve tüm diğer sebeplere bağlı ölümlerde bir farklılık olmadığı belirlendi.
Araştırmacılar bu sonucu, “1983’ de 220 milyon Amerika’ lı ve 56 milyon İngiliz için yapılan diyet tavsiyelerinin destekleyen hiçbir güvenilir araştırmaya dayanmadığı” şeklinde yorumluyorlar.
Yağ alımını kısıtlayan, doymuş yağları iyice azaltılması tavsiyelerinin dayanağı büyük ölçüde Keys tarafından gerçekleştirilen “Yedi Ülke Çalışması” (Seven Countries Study) idi (2).
Bu çalışma, koroner kalp hastalıklarının serum kolesterol seviyeleriyle ve bunun da diyetteki doymuş yağlardan alınan kalorilerle ilgili olduğunu bildiriyordu.
Yedi Ülke Çalışması maniple edildi
Prof. Dr. Ahmet Aydın bu çalışma hakkında şunları dile getiriyor (3):
“Aslında Keys’in makalesi 1953 yılında yayınlanmıştır. Ancel Keys 7 ülkede yapılan yağ tüketim araştırmalarını bir araya getirerek doymuş yağ tüketimi arttıkça koroner kalp hastalığının da arttığı sonucuna varmış (Keys A. Atherosclerosis: a problem in new public health. Journal of Mount Sinai Hospital, 1953; 20:118-139).
O çalışmaya 22 ülke dâhilmiş fakat Keys 15 ülkenin verilerini bu çalışmanın içine nedense almamış.
Bundan 4 yıl sonra Yerushalmey ve Hilleboe diğer 15 ülkenin verilerini de ilave ederek 22 ülkenin verilerini yeniden irdelemiş. Ama her ne hikmetse KKH ile yağ tüketimi arasında bir korelasyon (ilişki) bulamamışlar (Yerushalmey J, Hilleboe HE. Fat in the diet and mortality from heart disease. A methodological note. The New York State Journal of Medicine, 1957; 57: 2343-2354).
Fakat Amerikan Kalp Birliği (American Heart Association) nedense Yerushalmey ve Hilleboe’nun çalışmasına değil de, danışma kurullarının bir üyesi olan Keys’e itibar etmiş!!!!!
Gıda sanayinin bilime nasıl müdahale ettiğinin tipik bir örmeği..”
Gelelim neticeye
Bu çalışma, beslenme kılavuzlarının kalp sağlığı için yaptığı tavsiyelerin yeterli ve güvenilir bilimsel dayanağını olmadığını ve tüm dünyanın gıda endüstrisinin daha fazla ürün satabilmesi için “sahtekârlık” yapılarak alenen “aldatıldığını” açık ve net olarak ortaya koyuyor.
Kalp hastalıklarının çığ gibi artmasına yol açan beslenme tavsiyelerini yapanlarla sağlıklı insanlara bile kolesterol hapı yutturmak için ellerinden geleni arkalarına koymayanların aynı kişiler olduğunu unutmayın.
Sağlıklı gıdalara ulaşmak için, hapı yutmamak için sesinizi yükseltin, yoksa bu ense daha çok tokat yer.
Kaynaklar
1. http://openheart.bmj.com/content/2/1/e000196.full
2. http://openheart.bmj.com/external-ref?access_num=5442783&link_type=MED
