Oral Oncology isimli tıp dergisinde yayınlanan yeni bir araştırmaya göre üst solunum ve sindirim yolları kanseri riskini sigara, alkol ve ağız temizliğinin kötü olmasından başka ağız yıkama sularının “ağız gargaraları” günde 3 defadan fazla kullanılması da artırabiliyor (1).
Araştırma, Avrupa’ da 9 ülkede 13 merkezde ağız boşluğu, farenks (yutak), gırtlak veya yemek borusu kanseri teşhis edilen 1963 hasta ve 1993 kişiden oluşan kontrol grubu üzerinde gerçekleştirildi.
Bu k
işilerin ağız sağlığı, diş bakımları, sigara ve alkol kullanımları, diyetleri, meslekleri, diğer hastalıkları ve sosyo-ekonomi durumları belirlendi.
Kan örnekleri alınarak alkolün (etanol) parçalanmasında rolü olan proteinleri kodlayan genlerdeki dört varyasyona da bakıldı.
Ağız sağlığı kötü olanlarda (takma diş, diş eti kanaması olması) ve diş bakımları kötü olanlarda (dişlerin seyrek fırçalanması ve diş hekimlerine seyrek gidilmesi) kanser riskinin ağız sağlığı ve diş bakımları çok iyi olanlara nazaran iki misli fazla olduğu tespit edildi.
Bu riskin, bu tür kanserlere yol açtığı bilinen sigara, alkol kullanımı ve düşük sosyo-ekonomik tabakadan olma gibi faktörlerden bağımsız olduğu da belirlendi.
“Ağız yıkama sularını günde üç defadan fazla kullananlarda üst solunum ve sindirim yolları kanserleri riskinin üç misli arttığı” hesaplandı ama kanser olanların sadece yüzde 1.8’ i ve kontrol grubunun ise yüzde 0.8’ i bu sıvıları kullanıyordu.
Daily Mirror’ s gazetesi bu çalışmayı okuyucularına “Uzmanlar ağız yıkama sularının günde iki defadan fazla kullanılmasının kanser yapabileceği uyarısında bulunuyor” başlığıyla duyurdu (2).
Etanolün daha hızlı metabolize olmasını sağlayan gen varyantlarının kanser riskini azalttığı, daha yavaş metabolizma sağlayanların ise riski artırdığı görüldü.
Daha önce bu genlerdeki varyasyonların bu tür kanserlerin riskini artırdığı belirlenmişti ve bu sıvıların birçoğunda alkol de bulunduğundan bu varyasyonlardan birine sahip olan birinde ağız yıkama suyu-kanser arasındaki ilişkiyi etkileyip etkilemediği belirlenmek istendi.
Ağız yıkama suları kanser yapıyor mu?
Sigara ve alkolün birçok kanseri olduğu gibi üst solunum ve sindirim yolları kanserleri riskini artırdığı biliniyor; düşük sosyo-ekonomik tabakadan olma ve diyetin (az sebze-meyve yemek) de önemini gösteren veriler var.
Araştırmacılar bu sonuçları “Ağız ve diş bakımının kötü olmasının bu kanserler için sigara ve alkolden bağımsız risk faktörleri olabileceği ve ağız yıkama sularının içinde bulunan alkol dolayısıyla bir risk yaratıp yaratmadığının tam olarak belirlenemediği” şeklinde yorumluyorlar.
Gerçekten de, bu sebep-sonuç ilişkisini ortaya koyan bir araştırma olmadığı için böyle bir kesin kanaate varmak doğru değil; bir birliktelikten bahsetmek daha doğru olur.
Üstelik ağız yıkama suyu kullanan hastaların sayısının çok az olması da çıkan sonucun değerini azaltıyor.
Ağız yıkama suyunu sık kullananların bunu ağız sağlıkları çok kötü olduğu için kullanıyor olmaları da elbette mümkün.
Ağız yıkama sularını kullanmak doğru değil
Ağız yıkama sularının gelişigüzel kullanılmasını çok sakıncalı buluyorum.
BİR: Bu tür suların diş fırçalamak, diş ipi ve evde yapılan ağız gargaraları kullanmaya üstün olduğunu ispatlayan güvenilir bir araştırma okumadım.
İKİ: Alkolün ağız kanseri riskini artırdığı iyi biliniyor ve içinde alkol bulunan ağız yıkama sularından şüphe etmek de çok mantıklı.
ÜÇ: Alkol ihtiva eden ağız yıkama sularının ağız kanserlerine yol açtığı için kesinlikle kullanılmaması gerektiğini ileri süren araştırmalar var (3, 4).
DÖRT: Ağız yıkama sularında bulunan alkolün nikotin gibi kanserojen maddelerin ağız mukozasından geçmesine yardım ederek ve kanserojen bir madde olan “asetaldehit” oluşumuna yol açarak risk artırması mümkün olabilir.
Avrupa Birliği ülkelerinde her sene ortalama 130 bin kişide ağız kanseri teşhis ediliyor ve bunların ancak yarısı kadarı 5 sene yaşayabiliyor; tedavinin yarattığı çok rahatsız edici sonuçlar var.
Gelelim neticeye
Ağız yıkama sularının tüketimi “acımasızca” teşvik ediliyor, bunlara hiç de ihtiyacı olmayan milyonlarca insan bunları bilinçsizce kullanıyor.
Ağız ve diş temizliğinde “tabii ve geleneksel yöntemlerden şaşmamanızı” tavsiye ederim.
Diş fırçası, diş ipi, ev ürünü ağız gargarasından şaşmayın!
Alkol ihtiva eden ağız yıkama suları sadece özel durumlarda ve mutlaka hekim tavsiyesi ile olabildiğince de kısa süre kullanılabilir.
Unutmayın kanserlerin yüzde 90’ ının sebebi çevremiz!
KAYNAKLAR
1. http://www.oraloncology.com/article/S1368-8375(14)00065-7/abstract
2. ttp://www.mirror.co.uk/lifestyle/health/mouthwash-cancer-link-using-mouthwash-3363483
